| Data założenia |
1847 (najpóźniej w 1853) |
| Wyznanie |
ewangelicki |
| Ówczesna parafia |
Sierpc (od 1837) |
| Status |
nieczynny |
| Powierzchnia |
~0,15 ha |
| Nr działki |
153 |
| Kształt |
prostokąt |
| Najstarszy zachowany nagrobek |
podpisany, 1935 |
| Istniejąca dokumentacja |
- |
| Zagrożenia |
śmieci, dewastacja |
| Stan zachowania |
BARDZO ZŁY, Typ III |
| Data zamknięcia, likwidacji |
1945?, ? |
| Nagrobki |
| Rodzaj |
Istnienie |
Ilość |
Data powstania |
Materiał |
Uwagi |
| Cenotafy |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Cippusy |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Grobowce |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Krzyże |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Obeliski |
TAK |
1 |
I poł. XX w. |
beton, granit |
brak zakończenia charakterystycznego dla obelisku |
| Mogiły obmurowane |
TAK |
1 |
I poł. XX w. |
beton |
- |
| Mogiły ziemne |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Płyty poziome |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Płyty pionowe |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Pola grobowe |
TAK |
- |
- |
- |
- |
| Postumenty |
TAK |
3 |
I poł. XX w. |
beton |
- |
| Przyścienne |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| ŁĄCZNIE |
5 stanowisk |
| Elementy |
| Rodzaj |
Istnienie |
Ilość |
Data powstania |
Materiał |
Uwagi |
| Mur ogrodzeniowy |
TAK |
- |
I poł. XX w. |
beton |
słupki - pozostałości po ogrodzeniu |
| Brama |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Kościół |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Kaplica |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Inne |
TAK |
1 |
I poł. XX w. |
drewno |
krzyż z krucyfiksem |
Nie przeprowadzono. Wydaje się, że cmentarz musiał być w ostatnich 2 latach odkrzaczany.
Historia
Teren dzisiejszej Boguchwały porastał niegdyś las, który należał do rodziny Trzcińskich, właścicieli dóbr Osiek (gm. Mochowo, pow. sierpecki, woj. mazowieckie). Zlecili oni jego wyrąb i pierwotnie założyli folwark, którego trzonem była owczarnia. Ostatecznie w 1847 roku Trzecińscy sprzedali teren niemieckim kolonistom i ten rok uważany jest za początek rumunku Boguchwała. Nazwa Boguchwała wzięła się według legendy ze słów jakie uradowany Trzciński wypowiedział po wygranym procesie sądowym o wytyczenie granicy dóbr z właścicielami Skępego, Zielińskimi - Bogu chwała!. Tak naprawdę pierwsza nazwa brzmiała Holendry Osieckie. Pośrodku nowej kolonii właściciel sprezentował kolonistom 3 morgi ziemi, a do wybudowania pierwszego domu modlitwy podarował im grube deski od wielkiej stodoły. Pierwszy powstał cmentarz, a pierwszym nieboszczykiem tam pochowanym był kolonista, na którego spadło drzewo.
W 1852 Trzciński sprzedał kolonistom jeszcze cztery włóki lasu; miejsce to zwane jest na starych mapach "Cztery Włóki". Z powodu kiepskiej ziemi warunki życia w pierwszych latach były bardzo ciężkie. Poza pracą w polu ich głównym celem było jak najszybsze wybudowanie domu modlitwy, który był gotowy w 1853. Powstał zaraz obok cmentarza. Nie udało się wybudować tak dużego gmachu, by w środku mieściła się sala modlitwy, sala klasowa i mieszkanie dla nauczyciela toteż szkołę z pomieszczeniem mieszkalnym dla nauczyciela wybudowano osobno. Co ciekawe, w spisie statystycznym z 1867 figuruje jako mieszcząca się w Osieku. W drewnianym budynku uczyło się wówczas 30 dzieci.
W 1869 jeden z rolników, Christian Hein, ufundował na rzecz kantoratu dzwony. A wiąże się z tym następująca historia. Kiedy stary Hein rozmyślał nad latami spędzonymi z ukochaną żoną przyszła mu do głowy myśl, że przy jej grobie oraz obok - w miejscu przeznaczonym dla siebie - zasadzi 2 dęby. Tak też uczynił. Na cmentarzu bywał często toteż szybko zauważył, że o ile dąb po stronie żony rośnie bezproblemowo to jego dąb usycha. Wpadł wtedy na pomysł, by ufundować dzwony dla domu modlitwy. Wkrótce złożył zamówienie u warszawskiego ludwisarza (sygnaturka była drewniana). Niebawem zmarł, a pozostali mieszkańcy ku swojemu zdziwieniu zauważyli, że dąb zasadzony po stronie Heina zaczął zielenieć.
Z biegiem czasu kolonistów w sąsiednich wsiach przybywało toteż dom modlitwy robił się coraz ciaśniejszy. Wybudowano więc nowy murowany z miejscem na chór puzonistów, dla których instrumenty ufundowali członkowie kantoratu. Również sala szkolna została powiększona jednak nadal nie spełniała wymagań w związku z rosnącą ilością uczniów. W okresie międzywojennym przeznaczono dawny budynek na mieszkanie dla nauczyciela, a na ziemi podarowanej przez Adolfa Stockmanna wybudowano nową szkołę
W 1921 roku ewangelicy w Boguchwale stanowili 74% mieszkańców. Protestantów nie brakowało także w sąsiednich miejscowościach, zwłaszcza w Gorzeszynie, Czterech Włókach, Osieku i Malanówku. Ewangelicy z wymienionych miejscowości wraz z ewangelikami z Boguchwały podlegali pod parafię ewangelicką w Sierpcu oddaloną o 18 km.
Na krótko przed wybuchem wojny kaplica została pomalowana, a cmentarz powiększony. W okresie okupacji nabożeństwa były prowadzone przez Adolfa Stockmanna lub jego syna Bertolda.
Po 1945 kaplica została przemianowana na katolicką podlegającą parafii w Ligowie, a potem rozebrana. Z materiału wybudowano mały domek oraz powiększono szkołę do budynku z 2 klasami. Dzwony zabrano do kościoła w Ligowie.
Ludzie
Nazwiska niemieckich mieszkańców Boguchwały: Abram, Ahrend, Arendt, Barke, Berecki, Bohnke, Bonkowski, Brauer, Busch, Ciecin, Fech, Finger, Gogolin, Harbart, Heise, Hoffmann, Jaworski, Kiesel, Klein, Linke, Matte, Meiser, Ogorek, Pekrul, Peplau, Prill, Radtke, Radun, Rindfleisch, Ritz, Rossol, Schielke, Semrau, Stockmann, Wickner, Wittkowski, Wollenberg
Nazwiska niemieckich mieszkańców podlegających pod kantorat spoza Boguchwały:
Malanówko: Mielke, Winter
Grabowiec: Fech
Gorzeszyn: Finger, Hetke, Kieselbach, Klepatsch, Liedtke, Linke, Muller, Richert, Ristau, Ritz, Wurzbacher, Zillmann
Osiek: Werner
Źródło: Lux, Schlachter
Kantorzy: Albert Bessel, Daniel Retz, Gottlieb Scherp, August Ferchau, Edwin Stoy, Adolf Tomm, Samulewitsch, Hermann Tomm, Hirsch, Jozef Fisch
Nauczyciele pochodzący z Boguchwały: Julius Prill, Gustav Prill, Gustav Schlachter, Albert Prill
