Cmentarz ewangelicki - Boguszewo (Dąbrówka Szlachecka)

del.icio.usFacebook


Położenie cmentarza - mapy

bog.PNG

Opis cmentarza

polny.png
Położenie

Jadąc z Linowa w kierunku Rywałdu, tuż za przejazdem kolejowym skręcamy w prawo, w stronę Boguszewa. Po ok. 1,2 km po lewej stronie widzimy charakterystyczny zielony zagajnik, który jest cmentarzem. Od północy sąsiaduje z wspomnianą drogą, a z pozostałych stron z polem uprawnym.

Podstawowe informacje
Data założenia po 1911?
Wyznanie ewangelicki
Ówczesna parafia Radzyń Chełmiński
Status nieczynny
Powierzchnia ~0,28 ha
Nr działki 185
Kształt prostokąt
Najstarszy zachowany nagrobek I ćw. XX w.
Istniejąca dokumentacja ?
Zagrożenia śmieci, likwidacja cmentarza
Stan zachowania ZŁY, Typ III
Data zamknięcia, likwidacji ?, -

Trudno ustalić datę powstania cmentarza. Na wszelkich dostępnych mapach nie jest zaznaczony. Skądinąd wiadomo, że musiał powstać przed 1920 r. Na mapie z 1911 r. nie ma go. Natomiast komisja kolonizacyjna w 1909 r. nabyła ziemię dla kolonistów z Niemiec w Dąbrówce Szlacheckiej i sąsiednim Boguszewie. Parcelacji dokonano w tym samym roku, lecz informacja prasowa o zasiedleniu działek przez nabywców pochodzi z 1911 r. Być może wówczas powstał cmentarz.

Roślinność
Drzewa
Krzewy lilak,…
Inne

Brak informacji o istnieniu alei lub nie do wyodrębnienia na skutek zatarcia. Brak zarejestrowanych pomników przyrody.

Nagrobki i inne elementy
Nagrobki
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Cenotafy NIE - - - -
Cippusy NIE - - - -
Grobowce NIE - - - -
Krzyże NIE - - - -
Mogiły obmurowane TAK 3 I poł. XX w. lastryko, beton
Mogiły ziemne NIE - - - -
Obeliski NIE - - - -
Pola grobowe NIE - - - -
Płyty pionowe NIE - - - -
Płyty poziome NIE - - - -
Postumenty NIE - - - -
Przyścienne NIE - - - -
Inne NIE - - - -
RAZEM 3 stanowiska
Elementy
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Mur ogrodzeniowy NIE - - - -
Brama NIE - - - -
Kościół NIE - - - -
Kaplica NIE - - - -
Inne NIE - - - -

Brak informacji na temat grobów o znaczeniu historycznym oraz osób szczególnie zasłużonych. Układ cmentarza częściowo czytelny.

Inskrypcje - fot. Marek Lewandowski, 2015


Galeria zdjęć

fot. Marek Lewandowski, 2015

{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4

Renowacja

Nie przeprowadzono.


Osadnictwo w Dąbrówce Szlacheckiej

Historia

Najstarsze zapiski z 1293 r. mówią o istnieniu w miejscu Dąbrówki Szlacheckiej wsi o nazwie Nauszuty. Nie wiadomo, czy była to inna wieś, czy po prostu zmieniła nazwę na Dąbrówkę Szlachecką gdy ta stała się dobrem rycerskim w czasach krzyżackich (komturia pokrzywieńska). Od XVI w. Dąbrówkę posiadają kolejno rody: Dąbrowskich, Sokołowskich, Czapskich i Radziwiłłów. Ostatnia z polskich właścicielek Urszula Maria Radziwiłłówna wydzierżawiła Dąbrówkę Szlachecką Tobiaszowi von Blumberg. Jego długi spowodowały, że bank w Berlinie zajął majątek, który został wykupiony przez Henryka Bertrama. Oprócz dworu z XVII w. (potem przebudowanym), po którym zostały ruiny w skład folwarku wchodził browar i zabudowania rolne, a także chatka gajowego. W 1872 r. właścicielem był niejaki Karlow. W 1880 Herman Keibel. W 1903 r. Ernst Anders.
W latach 80. XIX w. ewangelicy stanowili 34% społeczności wsi. Od 1921 r. Dąbrówka Szlachecka weszła w skład sąsiedniej wsi Boguszewo. Zagadką jest dlaczego część ksiąg parafialnych gminy ewangelickiej w Radzyniu Chełmińskim z lat 1828-1878 było prowadzonych właśnie w Dąbrówce Szlacheckiej. Akta rzekomej parafii ewangelickiej w Dąbrówce Szlacheckiej możemy znaleźć w toruńskim archiwum. Nie ma jednak potwierdzenia w innych opracowaniach aby miała tam kiedykolwiek istnieć parafia ewangelicka.

Ludzie

Lista strat z I wojny światowej zawiera następujące nazwiska: Czarnecki, Gardzielewski, Koslowski, Kruck, Lonser, Majewski, Meller, Myschinke, Schmeichel, Soschinski, Wendnitzki


Bibliografia:

  1. Akta ewangelickiej gminy wyznaniowej w Dąbrówce Szlacheckiej 1828-1878 - pozycja w bazie danych. comp.jpg [dostęp: 08.02.2015]
  2. F. Calsow, General-Adressbuch der Ritterguts- und Gutsbesitzer in Norddeutschland, T. IV Westpreussen, Berlin, 1872, s. 132. comp.jpg
  3. X. Froelich, Geschichte des Graudenzer Kreises. [Bd. 1], Graudenz, 1868, s. 65-67. comp.jpg
  4. "Gazeta Toruńska", z 17 grudnia 1909 r., nr 288, s. 3. comp.jpg
  5. "Gazeta Toruńska", z 18 marca 1911 r., nr 64, s. 2. comp.jpg
  6. Handbuch des Grundbesitzes im Deutschen Reiche, Berlin, 1880, s. 21. comp.jpg
  7. A. Harnoch, Chronik und Statistik der evangelischen Kirchen in den Provinzen Ost- und Westpreussen. Neidenburg, 1890, s. 484-485. comp.jpg
  8. Dąbrówka Szlachecka na stronie PolskieZabytki.pl, http://www.polskiezabytki.fcg.waw.pl/m/obiekt/1493/Boguszewo/ [dostęp: 08.02.2015]
  9. Mapa Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzenego Gminy Gruta, Grudziądz-Gruta, 2013, s. 71. comp.jpg [dostęp: 11.02.2015]
  10. Rys historyczny Dąbrówki Szlacheckiej, http://gruta.pl/glos-gruty/9-uncategorised/72-rys-historyczny [dostęp: 08.02.2015]
  11. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 11, Województwo Pomorskie. Warszawa: GUS, 1926, s. 20. comp.jpg
  12. Strona o Boguszewie, http://www.boguszewo.pl/ [dostęp: 08.02.2015]
  13. Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzenego Gminy Gruta, Grudziądz-Gruta, 2013, s. 71. comp.jpg [dostęp: 08.02.2015]
  14. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. I, s. 939-940. comp.jpg
  15. Westpreussisches Güter-Adressbuch, Stettin, 1903, s. 121. comp.jpg

O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License