| Data założenia |
co najmniej w 1847 |
| Wyznanie |
ewangelicki |
| Ówczesna parafia |
Kokocko (od 1829), przedtem Chełmno |
| Status |
nieczynny |
| Powierzchnia |
~0,60 ha |
| Nr działki |
84, kawałek 81 |
| Kształt |
prostokąt |
| Najstarszy zachowany nagrobek |
k. XIX w. |
| Istniejąca dokumentacja |
APE Malbork, sygn. 9/59/0/1717 Der Begräbnisplatz der evangelischen Gemeinde in Friedrichsbruch, 1847-1888 |
| Zagrożenia |
śmieci, likwidacja cmentarza |
| Stan zachowania |
ZŁY, Typ III |
| Data zamknięcia, likwidacji |
1945?, - |
Wg informacji z planu rozwoju wsi Bruki Unisławskie cmentarz został zamknięty w dwudziestoleciu międzywojennym. Nie wiadomo, czy to prawda. Przeczy temu wygląd nagrobków pochodzących przeważnie z lat 20, 30 i 40 XX w.
Roślinność
| Drzewa |
dąb, sosna, … |
| Krzewy |
lilak, bez |
| Inne |
barwinek |
Brak informacji o istnieniu alei lub nie do wyodrębnienia na skutek zatarcia. Brak zarejestrowanych pomników przyrody.
Nagrobki i inne elementy
| Nagrobki |
| Rodzaj |
Istnienie |
Ilość |
Data powstania |
Materiał |
Uwagi |
| Cenotafy |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Cippusy |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Grobowce |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Krzyże |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Mogiły obmurowane |
TAK |
>50 |
k. XIX w. - I poł. XX w. |
lastryko, beton |
|
| Obeliski |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Pola grobowe |
TAK |
>1 |
I ćw. XX w. |
lastryko |
w polu dwie mogiły obmurowane |
| Płyty pionowe |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Płyty poziome |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Postumenty |
TAK |
>10 |
k. XIX w. - I poł. XX w. |
piaskowiec, lastryko, beton |
przy mogiłach i wolnostojące |
| Przyścienne |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Inne |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| RAZEM |
>50 stanowisk |
| Elementy |
| Rodzaj |
Istnienie |
Ilość |
Data powstania |
Materiał |
Uwagi |
| Mur ogrodzeniowy |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Brama |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Kościół |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Kaplica |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Inne |
NIE |
- |
- |
- |
- |
Brak informacji na temat grobów o znaczeniu historycznym oraz osób szczególnie zasłużonych. Układ cmentarza częściowo czytelny.
Inskrypcje - fot. Kornel Pleskot, 2015; fot. Michał P. Wiśniewski, 2014
Galeria zdjęć
fot. Kornel Pleskot, 2016;
 |
| fot. 1 |
 |
| fot. 2 |
 |
| fot. 3 |
 |
| fot. 4 |
 |
| fot. 5 |
 |
| fot. 6 |
 |
| fot. 7 |
 |
| fot. 8 |
 |
| fot. 9 |
 |
| fot. 10 |
 |
| fot. 11 |
 |
| fot. 12 |
 |
| fot. 13 |
 |
| fot. 14 |
 |
| fot. 15 |
 |
| fot. 16 |
 |
| fot. 17 |
 |
| fot. 18 |
 |
| fot. 19 |
 |
| fot. 20 |
 |
| fot. 21 |
 |
| fot. 22 |
 |
| fot. 23 |
 |
| fot. 24 |
 |
| fot. 25 |
 |
| fot. 26 |
 |
| fot. 27 |
fot. Kornel Pleskot, 2015;
 |
| fot. 1 |
 |
| fot. 2 |
fot. Michał P. Wiśniewski, 2014
 |
| fot. 1 |
 |
| fot. 2 |
 |
| fot. 3 |
 |
| fot. 4 |
 |
| fot. 5 |
 |
| fot. 6 |
 |
| fot. 7 |
 |
| fot. 8 |
 |
| fot. 9 |
 |
| fot. 10 |
 |
| fot. 11 |
 |
| fot. 12 |
 |
| fot. 13 |
 |
| fot. 14 |
 |
| fot. 15 |
 |
| fot. 16 |
 |
| fot. 17 |
 |
| fot. 18 |
 |
| fot. 19 |
 |
| fot. 20 |
 |
| fot. 21 |
 |
| fot. 22 |
 |
| fot. 19 |
 |
| fot. 20 |
 |
| fot. 21 |
Renowacja
Nie przeprowadzono. Plan rozwoju miejscowości nie przewiduje żadnych działań porządkowo-renowacyjnych na terenie cmentarza.
Osadnictwo w Brukach Unisławskich
[[==]]
Historia
W 1602 r. biskup chełmiński Wawrzyniec Gembicki osadził olędrów ( w tym mennonitów) na obszarze zwanym wówczas Białobłoty. Odpowiada to dzisiejszemu terytorium wsi Błoto oraz Bruki Kokocka (Bruki II). W późniejszym czasie zasiedlono także sąsiednie Bruki Unisławskie (Bruki I). Biskup pozwolił na posiadanie własnego cmentarza i szkoły (prawdopodobnie tyczyło się to wsi Błoto). Tuż po I rozbiorze ostatnie dwie wsie pod wpływem następnych akcji kolonizacyjnych nazwano odpowiednio Wilhelmsbruch (Bruki Kokocka) oraz Friedrichsbruch (Bruki Unisławskie).
Bruki Unisławskie to charakterystyczna dla osadnictwa olęderskiego rzędówka bagienna. Działała szkoła ewangelicka, której budynek istnieje do dziś. Na początku XX w. postawiono mleczarnię. W latach 80. XIX w. ewangelicy stanowili 92% mieszkańców wsi, w 1921 było ich 60% i ta ilość pomału zaczęła spadać. Zanim aktywowano parafię ewangelicką w Kokocku, w 1829 r. luteranie należeli do parafii w Chełmnie.
Ludzie
Lista strat z I wojny światowej zawiera następujące nazwiska: Angerhöfer, Barczewski, Bartz, Becker, Bennesmann, Bey, Blaurock, Bromund, Ciesiński, Dirks, Domke, Duwe, Eggert, Feldt, Fengler, Fisch, Guse, Gortz, Harke, Hartung, Hebbe, Jakubowski, Jahnke, Jarząbkowski, Krieger, Kurkowski, Kuhn, Lentz, Muller, Nell, Netzelmann, Otto, Palaschewski, Pansegram, Petelkau, Putschbach, Raabe, Reiß, Rick, Rubach, Saponski, Schmidt, Schulz, Schonfeld, Siliwinski, Soponski, Starczewski, Steinkraus, Sanger, Taflinski, Trikowski, Unger, Urbanowski, Waschke, Wenzke, Wilde, Wittkowski, Wunsch, Zabel, Zahnke, Zander, Zatuczewski, Zießmer, Zimmermann
Księga adresowa z 1928 r. zawiera następujące nazwiska: Śliwiński (handel bydłem), Wydrzyński (kołodziej), Myszkowski (kowal), Janus (krawiec), Rubach (krawiec), Krzywdzińśki (murarz), Bottcher (piekarz, zajazd), Wandel (rzeźnik), Grabowska (sklep), Cebulak (wiatrak), Konig (karczma), Lewandowski (karczma), Ławasiński (karczma), Teszke (karczma)
Księga adresowa z 1941 r. zawiera następujące nazwiska: Schmidt (rzeźnik), Zudee (karczma), Kaniewski (sklep), Thober (młyn/wiatrak), Gietz (kowal)
Inne (z 1922): Walentowicz (sołtys), Stasiewski (wójt, właściciel mleczarni, taksator bydła i koni, rzeczoznawca), Henning (nauczyciel), Koźlikowska (akuszerka), Turzyńska (rolnik, rzeczoznawca), Boticher (karczmarz), Cebulak (właściciel wiatraka), Schlaak (właściciel wiatraka)
Inne (z Westpreussen.de): Fiedler, Mows, Trojahn, Zemke, Treichel, Schoetzau, Geschke
