Położenie | Opis | Zdjęcia | Renowacja | Osadnictwo | Bibliografia
Położenie cmentarza - mapy
 |
Opis cmentarza
Położenie
Cmentarz położony w południowo-wschodnim skraju niewielkiego obszaru leśnego. Z Nowej Wsi Wielkiej kierujemy się w stronę Leśnictwa Dębinka. Następnie dalej prosto ok. 350 metrów do najbliższego skrzyżowania i tam w prawo. Po ok. 650 metrach kończy się las po prawej stronie. Tam skręcamy w prawo i idziemy wzdłuż skraju lasu ok. 200 metrów. Tym sposobem dojdziemy do cmentarza leżącego na skraju. Od północy i zachodu graniczy z lasem, a od południa i wschodu z łąkami i nieużytkami.
Podstawowe informacje
| Data założenia | XIX w. |
| Wyznanie | ewangelicki |
| Ówczesna parafia | Nowa Wieś Wielka (od 1860), Bydgoszcz (1773-1860) |
| Status | nieczynny |
| Powierzchnia | ~0,09ha |
| Nr działki | nie wyodrębniono, na terenie 17108/2 |
| Kształt | zbliżony do prostokąta |
| Najstarszy zachowany nagrobek | ? |
| Istniejąca dokumentacja | ? |
| Zagrożenia | dewastacja |
| Stan zachowania | ZŁY, Typ IIIa |
| Data zamknięcia, likwidacji | 1945?, - |
Roślinność
| Drzewa | dąb, akacja, … |
| Krzewy | lilak, … |
| Inne | trawa, … |
Brak alei informacji o istnieniu alei. Brak pomników przyrody. Układ cmentarza nieczytelny.
Nagrobki i inne elementy
| Nagrobki | |||||
| Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
| Cenotafy | NIE | - | - | - | - |
| Cippusy | NIE | - | - | - | - |
| Grobowce | NIE | - | - | - | - |
| Krzyże | NIE | - | - | - | - |
| Mogiły obmurowane | TAK | > 5 | I poł. XX w. | lastryko, beton | co najmniej 1 destrukt |
| Mogiły ziemne | NIE | - | - | - | - |
| Obeliski | NIE | - | - | - | - |
| Pola grobowe | NIE | - | - | - | - |
| Postumenty | TAK | 1 | XIX w. ? | ? | |
| Płyty poziome | NIE | - | - | - | - |
| Płyty pionowe | NIE | - | - | - | - |
| Przyścienne | NIE | - | - | - | - |
| RAZEM | > 6 stanowisk | ||||
| Elementy | |||||
| Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
| Mur ogrodzeniowy | NIE | - | - | - | - |
| Brama | NIE | - | - | - | - |
| Kościół | NIE | - | - | - | - |
| Kaplica | NIE | - | - | - | - |
| Inne | NIE | - | - | - | - |
Brak danych o pochówkach osób znanych i szczególnie zasłużonych.
Inskrypcje
Nie znaleziono.
Galeria zdjęć
fot. Filip Zieliński, 2015
 |
| fot. 1 |
 |
| fot. 2 |
 |
| fot. 3 |
 |
| fot. 4 |
 |
| fot. 5 |
 |
| fot. 6 |
 |
| fot. 7 |
 |
| fot. 8 |
 |
| fot. 9 |
Renowacja
Nie przeprowadzono. SUiKZP nie wymienia takiego cmentarza.
Osadnictwo w Dębince.
Historia
Najwcześniejsze wzmianki o Dębince pochodzi z 1731 roku. Mowa w nim o niejakim Krzysztofie Garskim płacącym czynsz starostwu bydgoskiemu. Kolejne wzmianki przy okazji lustracji starostwa i wójtostwa bydgoskiego pochodzą z 1745 i 1746. Domyślać się możemy, że była to osada na prawie olęderskim tj. gospodarze płacili czynsz i inne podatki starostwu. Kolejne już dziewiętnastowieczne źródła przedstawiają Debinkę jako folwark rządowy, a w 1860 wymieniono ją jako etablissement. Według statystyk z lat 80. XIX w. Dębinka o statusie wsi liczyła 58 ewangelików i 2 katolików. Z kolei pierwszy polski spis powszechny z 1921 mówi o 66% ewangelików. Wieś składała się wówczas z leśnictwa, osady leśnej i pustkowia. Protestanci od 1860 podlegali pod parafię ewangelicką w Nowej Wsi Wielkiej.
Ludzie
Księga strat z I wojny światowej zawiera następujące nazwiska: Blasius, Erdmann, Mahnke, Muller, Pintz, Ristau, Schmidt, Tessmer
Źródła i opracowania:
- 2974 Hopfengarten, Messtischblatt, 1:25 000, 1940.
- J. N. Bobrowicz, Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Księstwa Poznańskiego, 1846, s. 426.
- Z. Górski, R. Kabaciński, A. Mietz, Lustracja województw wielkopolskich i kujawskich 1765. Województwo inowrocławskie, Bydgoszcz: Wydawnictwo UKW, 2011, s. 54.
- R. Guldon, Z. Guldon, Inwentarz wójtostwa bydgoskiego z 1744 roku, "Bydgoskie Towarzystwo Naukowe", Prace Wydziału Nauk Humanistycznych, Seria C, nr 10, Prace Komisji Historii, VII, 1970, s. 89-90.
- Z. Guldon, Rozmieszczenie własności ziemskiej na Kujawach w II połowie XVI wieku, Toruń-Łódź: TNT - PWN, 1964, s. 83.
- W. Hubatsch, Die evangelischen General-Kirchenvisitationen in den von Ost- und Westpreußen sowie Posen 1920 abgetrennten Kirchenkreisen, 1971, s. 366-367.
- R. Kabaciński, Inwentarze starostwa i wójtostwa bydgoskiego z lat 1753-1766, "Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Źródła do dziejów Bydgoszczy", nr 9, 1977, s. 20.
- S. Kozierowski, Badania nazw topograficznych na obszarze dawnej zachodniej i środkowej Wielkopolski, t. I A-Ł, Poznań, 1922, s. 166.
- G. Meinhardt, Aus Brombergs Vergangenheit. Ein Heimatbuch für den Stadt- und Landkreis,Wilhelmshaven : Bidegast-Vereinigung e. V., 1973, s. 44.
- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 10, Województwo Poznańskie. Warszawa: GUS, 1926, s. 6.
- A. Saran, Die parochiale Entwicklung der ev. Dioceze Bromberg wahrend der letzte 25 Jahre, "Aus dem Posener Lande" 1912, Jg. 7, H. 11.
- F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. II, s. 17.
- Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Nowa Wieś Wielka, Nowa Wieś Wielka, 2014.
- Uebersicht der Bestandtheile und Verzeichniss aller Ortschadten des Bromberger Regierungsbezirks, 1818, s. 10.
- Verzeichniss aller Ortschaften des Bromberger Regierungs-Bezirks : mit einer geographisch-statistischen Übersicht derselben, Bromberg: Gruenauer, 1833, s. 9.
- Verzeichniss sämmtlicher Ortschaften des Regierungs-Bezirks Bromberg, Bromberg: M. Aronsohn, 1860, s. 2-3.
- A. Werner, Geschichte der evangelischen Parochieen in der Provinz Posen. Posen: W. Decker, 1898, s. 112-113.
- F. Żmidziński, Przemiany w gospodarce wiejskiej starostwa bydgoskiego, BTN, prace Wydziału Nauk Humanistycznych, Seria C, nr 13, Prace Komisji Historii, 9, 1973, s. 107.