Cmentarz ewangelicki - Dębiny

del.icio.usFacebook


Położenie cmentarza - mapy

Przechwytywanie.PNG

Opis cmentarza

polny.png chronione.png
Położenie

Cmentarz polny położony na południowym skraju miejscowości, przy drodze łączącej drogę krajową nr 25 z Sośnem. Jadąc z DK nr 25 w stronę Sępólna Krajeńskiego skręcamy na Obodowo. Po ok. 1,5 km dojeżdżamy do głównego skrzyżowania w Dębinach. Po dalszych ok. 200 m. po lewej stronie mamy cmentarz. Od zachodu sąsiaduje z drogą, a z pozostałych stron z polami uprawnymi.

Podstawowe informacje
Data założenia I poł. XIX w (1838)
Wyznanie ewangelicki
Ówczesna parafia Obodowo-Sośno (od 1890), Sępólno Krajeńskie (1773-1890)
Status nieczynny
Powierzchnia 0,24ha
Nr działki 103
Kształt trójkąt
Najstarszy zachowany nagrobek pocz. XX w.
Istniejąca dokumentacja APE Malbork, sygn. 9/59/0/1578, [Utworzenie cmentarza ewangelickiego w Dębinach, powiat Złotów] 1838-1839
Zagrożenia śmieci, dewastacja
Stan zachowania ZŁY, Typ III
Data zamknięcia, likwidacji 1945?, -
Roślinność
Drzewa dąb, …
Krzewy lilak, …
Inne bluszcz, trawa

Układ cmentarza nieczytelny. Brak pomników przyrody, brak informacji o alei.

Nagrobki i inne elementy
Nagrobki
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Cenotafy NIE - - - -
Cippusy NIE - - - -
Grobowce NIE - - - -
Krzyże NIE - - - -
Mogiły obmurowane TAK > 10 I poł. XX w. lastryko, beton -
Mogiły ziemne NIE - - - -
Obeliski NIE - - - -
Pola grobowe NIE - - - -
Postumenty TAK >1 I poł. XX w. lastryko, beton
Płyty poziome NIE - - - -
Płyty pionowe NIE - - - -
Przyścienne NIE - - - -
RAZEM > 10 stanowisk
Elementy
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Mur ogrodzeniowy NIE - - - -
Brama NIE - - - -
Kościół NIE - - - -
Kaplica NIE - - - -
Krzyż NIE - - - -
Inne NIE - - - -

Brak informacji na temat grobów o znaczeniu historycznym oraz osób szczególnie zasłużonych

Inskrypcje

Nie znaleziono.


Galeria zdjęć

fot. Karolina Falleńczyk, 2015
{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}
fot. 5
{$caption}
fot. 6
{$caption}
fot. 7

Renowacja

Nie przeprowadzono. Cmentarz dziś ma kształt trójkątny, a w przeszłości był czworokątem - został częściowo (może nawet w połowie) zlikwidowany.


Osadnictwo w Dębinach

Historia

Dębiny wpierw zwane Kolonią Obodowo zostały wyodrębnione z Obodowa, wsi należącej do właścicieli majątku Sośno. W 1832 ziemię rozparcelowano i sprowadzono w większości niemieckich, protestanckich osadników. Od 1893 miejscowość z kolonii staje się gminą wiejską o nazwie Eichfelde. Polską nazwę Dębiny nadano w 1921.
W latach 80. XIX w 73% mieszkańców to ewangelicy, było także 6 Żydów. Już w niepodległej Polsce, w 1921 ilość ewangelików wynosi 49% i nadal maleje. Protestanci podlegali pod parafię ewangelicką w Sępólnie, a od 1890 należeli do nowo utworzonej parafii Obodowo-Sośno.

Ludzie

Lista poległych w I wojnie światowej zawiera następujące nazwiska: Bethke, Bialkowski, Dobs, Domke, Erdmann, Fach, Frase, Hafke, Hasemann, Heese, Heinrich, Jach, Janke, Janz, Jaus, Klawitter, Konitzer, Kottke, Krecklau, Kruger, Masiak, Matz, Mimz, Prymuschalla, Scheffler, Schmechel, Tobolski, Warmbier, Wiese, Zientak, Zoske

Nauczyciel z 1925: Leon Ruchniewicz

Księga adresowa Polski z 1928 r.: Bilandsohn (akuszerka), Jach (zajazd), Raatz (kołodziej)

Księga adresowa z 1941: Jach (zajazd), Jaschkowski (stelmach)


Bibliografia:

  1. 2572 Waldau, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1: 25 000, Reichsamt für Landesaufnahme, 1940 comp.jpg
  2. APE Malbork, sygn. 9/59/0/1578, [Utworzenie cmentarza ewangelickiego w Dębinach, powiat Złotów] 1838-1839
  3. Deutsches Reichs Adressbuch. Die Ostgebiete, Berlin: Buch- und Tiefdruck Gesellschaft, 1941, s. 62. comp.jpg
  4. Dębiny na stronie powiatu sępoleńskiego, https://www.powiat-sepolno.pl/187,debiny.html
  5. Dziennik Urzędowy Ministerstwa Byłej Dzielnicy Pruskiej z 22.09.1921, nr 27, s. 449. comp.jpg
  6. Gemeindelexikon für die Provinz Westpreussen : auf Grund der Materialien der Volkszählung vom 1. Dezember 1885 und anderer amtlicher Quellen, 1887, s. 168-169. comp.jpg
  7. O. Goerke, Flur- und Ortsnamen im Kreise Flatow, "Zeitschrift des Westpreussiechen Geschichtvereins", 1917, H. 57, s. 82. comp.jpg
  8. A. Harnoch, Chronik und Statistik der evangelischen Kirchen in den Provinzen Ost- und Westpreussen, Neidenburg, 1890, s. 492-494. comp.jpg
  9. Kalendarz nauczycielski na rok 1925, Tuchola, 1924, s. 49. comp.jpg
  10. Księga adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa, Warszawa: Towarzystwo Reklamy Międzynarodowej, 1928, s. 1146. comp.jpg
  11. Plan Rozwoju Wsi Dębiny, 2008, http://www.bip.sosno.lo.pl/?cid=196&bip_id=1677
  12. F. W. F. Schmidt, Der Der Kreis Flatow in seinem gesammten Beziehungen, Thorn, 1867, s. 292. comp.jpg
  13. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 11 Województwo Pomorskie, Warszawa: GUS, 1926, s. 42. comp.jpg
  14. Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sośno, 2008, s. 27, http://www.bip.sosno.lo.pl/?bip_id=1700&cid=208
  15. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. VII, s. 334. comp.jpg

O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License