| Data założenia |
I poł. XIX w. (ok. 1840) |
| Wyznanie |
ewangelicki |
| Ówczesna parafia |
Dębowa Łąka (od 1893 r.), przedtem Wąbrzeźno |
| Status |
nieczynny |
| Powierzchnia |
~0,74ha |
| Nr działki |
317, prawie cała działka to cmentarz |
| Kształt |
wielokąt zbliżony do prostokąta |
| Najstarszy zachowany nagrobek |
1863 |
| Istniejąca dokumentacja |
? |
| Zagrożenia |
śmieci, odpady budowlane |
| Stan zachowania |
PONIŻEJ PRZECIĘTNEJ, Typ III |
| Data zamknięcia, likwidacji |
1945, - |
| Drzewa |
klon, kasztanowiec, dąb, lipa |
| Krzewy |
grochodrzew, lilak |
| Inne |
barwinek, bluszcz, fiołek, konwalia, … |
| Nagrobki |
| Rodzaj |
Istnienie |
Ilość |
Data powstania |
Materiał |
Uwagi |
| Cenotafy |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Cippusy |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Grobowce |
TAK |
>1 |
? |
? |
rozkopany |
| Krzyże |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Mogiły obmurowane |
TAK |
>100 |
IV ćw. XIX w. - I poł. XX w. |
lastryko, beton, piaskowiec |
|
| Mogiły ziemne |
TAK |
? |
? |
- |
- |
| Obeliski |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Płyty poziome |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Płyty pionowe |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Postumenty |
TAK |
>50 |
IV ćw. XIX w. - I poł. XX w. |
lastryko, beton, piaskowiec |
przy mogiłach, osobno, wiele zakrytych ziemią i liśćmi |
| Pola grobowe |
TAK |
>2 |
I poł. XX w. |
lastryko, beton |
- |
| Przyścienne |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Elementy |
| Rodzaj |
Istnienie |
Ilość |
Data powstania |
Materiał |
Uwagi |
| Mur ogrodzeniowy |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Brama |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Kościół |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Kaplica |
NIE |
- |
- |
- |
- |
| Inne |
NIE |
- |
- |
- |
- |
Historia
Przypuszcza się, że wieś powstała ok. roku 1300 r. wraz z założeniem parafii rzymskokatolickiej. Dzisiejszy kościół pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła zbudowany został na przełomie XIII i XIV w. Pierwszą wzmiankę pisemną o miejscowości znajdujemy w akcie lokacyjnym wystawionym w 1319 r. przez komtura kowalewskiego Heinricha Thuvela, dotyczącym nadania lasu wsi Kurkocin pomiędzy Dębową Łąką, a Kurkocinem. W przytoczonym dokumencie Dębowa Łąka zwana jest Mockenwald. Nazwa Dębowa Łąka pojawia się w dokumentach od XVI w. i pochodzi od właścicieli majątku Dębołęckich gdyż osada była własnością rycerską, potem szlachecką. Dębołęccy władali majątkiem w końcu XVI w, potem przejęli go Działyńscy, następnie Sikorscy. Po I zaborze, od 1776 r. kupił go Ludwik von Goddentow. Z czasem Dębową Łąkę odziedziczyła jego córka zamężna z Ernestem Friese. W latach 1811-1892 r. był własnością rodziny Henning, której zawdzięczamy wybudowanie pałacu w 1849 r. i rozległego parku.
W 1892 r. Dębowa Łąka zostaje kupiona przez Pruską Komisję Osadniczą, która sprowadza z Saksonii-Anhalt kolonistów niemieckich, w olbrzymiej większości ewangelików. Z myślą o nich na terenie parku wybudowano w 1901 r. kościół ewangelicki (obecnie rzymskokatolicki filialny pw Matki Bożej Bolesnej), a nieco wcześniej (1899) w pałacu utworzono ewangelickie seminarium duchowne. Mieściła się w nim również siedziba zakonu.
Oprócz dworu i parku zespół folwarczny składał się z owczarni (dziś budynek mieszkalny), mleczarni i gorzelni (dziś siedziba Urzędu Gminy), rządcówki i oficyny dworskiej. Oczywiście istniała także szkoła ewangelicka z pocz. XX w., fachwerkowy zajazd, kuźnia. Wieś posiadała własną cegielnie oraz leśniczówkę. Nazwę na Wittenburg in Westpreussen zmieniono w 1907 r. Nazwiązuje ona do Wittenburga z Saksonii.
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę pałac nadal służył celom duchowo-edukacyjnym. Siostry zakonne prowadziły zakład wychowawczy dla panien, zakonnicy szkołę dla chłopców, a w latach 1925-1930 była tutaj średnia szkoła rolnicza. W czasie okupacji hitlerowcy urządzili w nim obóz dla księży z regionu wąbrzeskiego.
Społeczność ewangelicka w Dębowej Łące w 1921 r. stanowiła 76% mieszkańców wsi.
Ludzie
Lista strat z 1914 r.: Baumgart, Bergmann, Blaumann, Bluhm, Dulaschinski, Foth, Jankowski, Kaminski, Karczewski, Kasanetzki, Klose, Koslowski, Kruger, Lutowski, Maletzki, Malkowski, Mallon, Michalski, Olszewski, Ribitzki, Richert, Schuchowski, Schulz, Sochatzki, Wieczorkowski, Wallon, Wilschewski,
W księdze adresowej z 1928 r. figurują nazwiska: Seifert (akuszerka), Róg (artykuły kolonialne), Dierenberg (kołodziej, stolarz), Sauer (kowal), Heck (krawiec), Paczkowski (krawiec), Leib (piekarz), Dąbrowski (rzeźnik), Preuss (szewc), Pruszkowski (szewc), Różański (ślusarz), Sauer (ślusarz), Stachowski (zajazd)
W księdze telefonicznej z 1939 r. figurują nazwiska: Czarnecki (restauracja), Engel (pastor)
W księdze adresowej z 1941 r. figurują nazwiska: Leib (piekarz), Kliegiewicz (rzeźnik), Jahnke (gościniec), Klebs (akuszerka), Lubomski (malarz), Wehrmann (siodlarz), Fischer (ślusarz), Preuss (szewc), Diesenberg (stelmach)
