Cmentarz ewangelicki - Dubielno (gm. Jeżewo)

del.icio.usFacebook


Położenie cmentarza - mapy

iMtCRChsyex2t1giiWk2OwN7aku3GvLPJ8gXPoc0IIYiICbRwOQKvsdiFDXUFmLH1t7lBLrSYg4jgTKjZwY=w320

Opis cmentarza

zabudowany.png
Położenie

Cmentarz położony w północno-zachodniej części miejscowości. W Taszewie skręcamy do Dubielna i po 3 km bezpośrednio przy drodze stoi cmentarz (za cm. jest gospodarstwo nr 3 i staw hodowlany). Od północy i wschodu graniczy z ciekiem wodnym, od południa z nieużytkiem, a od zachodu z drogą.

Podstawowe informacje
Data założenia poł. XIX w.
Wyznanie ewangelicki
Ówczesna parafia ewangelicy: Górna Grupa (od 1854, Świecie (1775-1854)
Status nieczynny
Powierzchnia ~0,36ha
Nr działki 56/1
Kształt czworokąt zbliżony do trapezu prostokątnego
Najstarszy zachowany nagrobek ?
Istniejąca dokumentacja -
Zagrożenia dewastacja, śmieci
Stan zachowania BARDZO ZŁY, Typ III
Data zamknięcia, likwidacji 1945?, -

Od strony północnej i wschodniej w skład działki cmentarnej wchodzi ciek wodny. Rzeczywista powierzchnia cmentarza wynosi ok. 0,24 ha.

Roślinność
Drzewa lipa, …
Krzewy lilak, …
Inne trawa,…

Zewnętrzny układ cmentarza czytelny. Układ wewnętrzny częściowo czytelny. Brak pomników przyrody. Brak informacji o alei.

Nagrobki i inne elementy
Nagrobki
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Mogiły obmurowane TAK 3 I poł. XX w. beton -
Mogiły obmurowane z postumentem TAK 1 k. XIX w. cegła, beton 1 z podstawa od krzyża
Mogiły ziemne TAK 1 ? - -
Pola grobowe TAK 1 I poł. XX w. beton -
Krzyże TAK 1 k. XIX / p. XX w. żeliwo mała "krzyżopodobna" tabliczka owalna
Postumenty TAK 1 k. XIX / p. XX w. beton podstawa pod krzyż
Cenotafy NIE - - - -
Cippusy NIE - - - -
Grobowce NIE - - - -
Płyty poziome NIE - - - -
Przyścienne NIE - - - -
Inne NIE - - - -
RAZEM 8 stanowisk
Elementy
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Mur ogrodzeniowy NIE - - - -
Brama NIE - - - -
Kościół NIE - - - -
Kaplica NIE - - - -
Inne TAK 1 XXI w. drewno ławka

[[/==]]

Inskrypcje


Galeria zdjęć

fot. Kornel Pleskot, 2017
{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}" link=https://lh3.googleusercontent.com/P_gTryAYwq99sDDCmOgiADsPByILcUkwktnaSg6VkmlY8Pb8qCFAY7BGBBSPNA6Z9_y-IttMMopgVmJv2Ik=w1600
fot. 5
{$caption}
fot. 6
{$caption}
fot. 7
{$caption}
fot. 8
{$caption}
fot. 9
{$caption}
fot. 10
{$caption}
fot. 11
{$caption}
fot. 12
{$caption}
fot. 13
{$caption}
fot. 14
{$caption}
fot. 15
{$caption}
fot. 16
{$caption}
fot. 17

Renowacja

Cmentarz znajduje się pod opieką Gminy Jeżewo. Po 2012 roku wycięto zarastająca roślinność i pozbierano śmieci. Pod drzewem zamontowano ławkę.


Osadnictwo w Dubielnie

Historia

Wieś Dubielno powstała w 1823 roku poprzez parcelację obszarów leśnych należących uprzednio do majątku Taszewo. Powstały wówczas 3 kolonie: Dubielno, Wilcze Błota i Sarnowo. W wyniku zmian administracyjnych od 1873 połączono Dubielno i Wilcze Błota tworząc wieś Dubielno-Wilcze Błota. W 1879 w związku z rozpoczęciem użytkowania linii kolejowej wybudowano tu dworzec. W okresie międzywojennym powrócono do nazwy Dubielno, pod którą kryły się wszystkie wymienione na początku osady.
Tutejsi protestanci podlegali pod parafię ewangelicką w Górnej Grupie. Szkoła powstała w latach 60. XIX wieku. Wówczas ewangelicy stanowili 84% społeczności wsi. Stopniowo ich odsetek spadał. Przed wybuchem I wojny światowej w Dubielnie mieszkało 72% protestantów, po odzyskaniu niepodległości w 1921 było ich 48%, a w przed dzień wybuchu II wojny światowej niecałe 20%.

Ludzie

Lista strat w I wojnie światowej zawiera następujące nazwiska: Berg, Bilitzki, Bogai, Fengler, Floting, Gerth, Glienke, Heldt, Hinz, Janke, Klein, Kraue, Laboda, Lawrenz, Manthey, Menke, Molkenthin, Nass, Neumenn, Notzelmann, Orlikowski, Parpart, Plondkowski, Pomplun, Puzowski, Sxhmeichel, Schoeps, Schulz, Swierzynski, Waschke

Księga adresowa Polski z 1928: F. Wiśniewski (bławaty, wyszynk)


Bibliografia:

  1. 2477 Warlubien, 1:25 000 Meßtischblatt, Reichsamt für Landesaufnahme, 1914. comp.jpg
  2. Gemeindelexikon die Regierungsbezirke Allenstein, Danzig, Marienwerder, Posen, Bromberg und Oppeln : auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 1. Dezember 1910 und anderer amtlicher Quellen, Berlin, 1912, s. 58-59. comp.jpg
  3. Gminny Program Opieki nad Zabytkami na lata 2017-2020 dla Gminy Jeżewo, http://www.edzienniki.bydgoszcz.uw.gov.pl/WDU_C/2017/1954/oryginal/akt.pdf
  4. A. Harnoch, Chronik und Statistik der evangelischen Kirchen in den Provinzen Ost- und Westpreussen, Neidenburg, 1890, s. 532-533. comp.jpg
  5. E. Jacobson, Topographisch statistisches Handbuch fur den Regierungsbezirk Marienwerder, Danzig, 1869, s. 152-153. comp.jpg
  6. E. Jakus-Borkowa, Toponimia powiatu świeckiego, 1987, s. 34. comp.jpg
  7. Księga adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa, Warszawa: Towarzystwo Reklamy Międzynarodowej, 1928, s. 1147. comp.jpg
  8. H. Maercker, Eine polnische Starostei und ein preußischer Landkreis. Geschichte des Schwetzer Kreises 1473-1873, Band II, "Zeitschrift des Westpreußischen Geschichtsvereins, 1886-1888, H. 17-19", s. 187. comp.jpg
  9. Poniemieckie cmentarze w gminie Jeżewo, http://ug-jezewo.lo.pl/?cid=152
  10. A. Romanowicz, Niemcy odwiedzają groby swoich bliskich w gminie Jeżewo, "Gazeta Pomorska", wyd. internetowe z 17.05.2017, http://www.pomorska.pl/wiadomosci/swiecie/a/niemcy-odwiedzaja-groby-swoich-bliskich-w-gminie-jezewo,12082904/
  11. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 11, Województwo Pomorskie, Warszawa: GUS, 1926, s. 49. comp.jpg
  12. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. II, s. 189. comp.jpg

O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License