Cmentarz ewangelicki - Fordon (Zofin)

del.icio.usFacebook


Położenie cmentarza - mapy

zofin.jpg

Opis cmentarza

zabudowany.png smieci.png
Położenie

Cmentarz położony na terenie zabudowanym na Osiedlu Niepodległości, przy ul. Hallera. Jadąc ulicą Wyzwolenia skręcamy w prawo pomiędzy blokami Wyzwolenia 94, a Wyzwolenia 96. Następnie do końca chodnika, czyli do końca bloku Hallera 5. Przed sobą widzimy krzaki, które oznaczają cmentarz. Od północy teren sąsiaduje z blokiem Hallera 7, od wschodu z nieużytkami, od południa z nieużytkami i blokiem Hallera 3, a od zachodu z placem zabaw i parkingiem osiedlowym.

Podstawowe informacje
Data założenia 1899
Wyznanie ewangelicki
Ówczesna parafia Fordon (od 1822)
Status nieczynny
Powierzchnia ~0,15 ha
Nr działki nie wyodrębniono, większość na 25/12, kawałek na 25/11 i 25/18
Kształt czworokąt
Najstarszy zachowany nagrobek -
Istniejąca dokumentacja ?
Zagrożenia śmieci
Stan zachowania FATALNY, Typ III
Data zamknięcia, likwidacji 1945?,
Roślinność
Drzewa
Krzewy lilak, grochodrzew, …
Inne trawa, pokrzywy, …

Układ całkowicie nieczytelny, brak informacji o istnieniu alei

Nagrobki i inne elementy
Nagrobki
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Cenotafy NIE - - - -
Cippusy NIE - - - -
Grobowce NIE - - - -
Krzyże NIE - - - -
Pola grobowe NIE - - - -
Obeliski NIE - - - -
Mogiły obmurowane NIE - - - -
Mogiły ziemne NIE - - - -
Płyty poziome NIE - - - -
Płyty pionowe NIE - - - -
Postumenty TAK ? I poł. XX w. beton, lastryko bliżej nieokreślone destrukty
Przyścienne NIE - - - -
ŁĄCZNIE ?
Elementy
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Mur ogrodzeniowy NIE - - - -
Brama NIE - - - -
Kościół NIE - - - -
Kaplica NIE - - - -
Inne NIE - - - -

Brak informacji o pochówkach osób znanych i szczególnie zasłużonych.

Inskrypcje

Nie znaleziono.


Galeria zdjęć

fot. Michał P. Wiśniewski, 2014

{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}
fot. 5
{$caption}
fot. 6
{$caption}
fot. 7
{$caption}
fot. 8

Renowacja

Nie przeprowadzono. Cmentarz niemal w 100% zlikwidowany. Według opowieści jednego z mieszkańców bloku, rozbudowa osiedla spowodowała dewastację i likwidację nagrobków. W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego teren cmentarza jest wyodrębniony. Zaleca się zachowanie zieleni wysokiej oraz obowiązuje zakaz zabudowy.


Osadnictwo w Zofinie

Historia

Zofin był małą kolonia powstałą prawdopodobnie dopiero w XIX w. (1815). Ewangelicy uczęszczali do parafii w Fordonie, szkoła mieściła się w Pałczu. W XIX w. protestanci stanowili większość mieszkańców (70-80%). Po 1920 r. masowo opuszczali wieś. W spisie z 1921 r. jest ich 30%.
W 1949 r. przyłączono wieś do Fordonu. Od 1977 r. leży w granicach miasta Bydgoszcz. Na terenie Zofina wybudowano dwa osiedla mieszkaniowe: Os. Niepodległości (od 1990) i os. Zofin (od. k. lat 90. XX w.). Dawna główna ulica wsi do dzisiejsza Jarużyńska. Pomiędzy blokiem Wyzwolenia 98, a dyskontem stała niegdyś karczma Jeruzalem (Ritzkenkrug). Nie udało się ustalić gdzie stał młyn.

Ludzie

Lista strat z I wojny światowej: Behnke, Dey, Gotowski,Honig, Krahn, Muller, Wehrmeister

Księga adresowa z 1928 r. zawiera następujące nazwiska: Adamczewska (sklep), Rudny (młyn).


Bibliografia:

  1. 2875 Fordon, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1:25000, Reichsamt für Landesaufnahme, 1940. comp.jpg
  2. Dzieje Fordonu i okolic pod red. Z. Biegańskiego, Bydgoszcz: Kujawsko-Pomorskie Towarzystwo Kulturalne, 1997. Pierwsza część przedstawiająca koleje historyczne Fordonu dostępna on-line, http://www.mikolaj.bydgoszcz.pl/czytelnia/dzieje_fordonu.pdf
  3. P. B. Gąsiorowski, Z. Zyglewski, Cmentarze fordońskie, [w:] Dzieje Fordonu i okolic pod red. Z. Biegańskiego, Bydgoszcz: Kujawsko-Pomorskie Towarzystwo Kulturalne, 1997, s. 217.
  4. Księga adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa, Warszawa: Towarzystwo Reklamy Międzynarodowej, 1928, s. 1495. comp.jpg
  5. G. Meinhardt, Aus Brombergs Vergangenheit. Ein Heimatbuch für den Stadt- und Landkreis,Wilhelmshaven : Bidegast-Vereinigung e. V., 1973 s. 48.
  6. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego osiedla Zofin i Niepodległości w jednostce Fordon w Bydgoszczy na podstawie uchwały Rady Miasta Bydgoszczy nr LII/1687/2002 z 10 lipca 2002 r. comp.jpg
  7. Rysunek miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego osiedla Zofin i Niepodległości w jednostce Fordon w Bydgoszczy stanowiący załącznik do uchwały Rady Miasta Bydgoszczy nr LII/1687/2002 z 10 lipca 2002 r. comp.jpg
  8. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 10, Województwo Poznańskie. Warszawa: GUS, 1926, s. 6. comp.jpg
  9. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. XIV, s. 657. comp.jpg
  10. Verzeichniss sämmtlicher Ortschaften des Regierungs-Bezirks Bromberg, Bromberg: M. Aronsohn, 1860, s. 18-19. comp.jpg
  11. A. Werner, Geschichte der evangelischen Parochieen in der Provinz Posen. Posen: W. Decker, 1898, s. 66. comp.jpg

O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License