Są błędy? Niejasności? Brakuje czegoś? A może chcesz użyć poniższych informacji? - pisz: lp.pw|adytnalta.akcilegnawe#lp.pw|adytnalta.akcilegnawe
Położenie | Opis | Zdjęcia | Renowacja | Osadnictwo | Bibliografia
Położenie cmentarza - mapy
![]() |
Opis cmentarza


Położenie
Cmentarz położony w środkowej części miejscowości. Jadąc DK 67 z Włocławka w kierunku Lipna w Popowie na głównym skrzyżowaniu zauważymy dom stojący pomiędzy szosą, a inną drogą nieasfaltową. Wjeżdżamy w nią i jedziemy ok. 2,3 km aż do skrzyżowania z kapliczką przydrożną. tam skręcamy w prawo i po niecałych 200 metrach jesteśmy przy cmentarzu. Od północy graniczy z nieużytkami, od wschodu z zalesionymi mokradłami, od południa z polem, a od zachodu z drogą.
Podstawowe informacje
Data założenia | I poł. XIX w. |
Wyznanie | ewangelicki |
Ówczesna parafia | Lipno (od 1799), kantorat w Baranach |
Status | nieczynny |
Powierzchnia | ~0,21 ha |
Nr działki | 81 |
Kształt | pięciobok nieforemny |
Najstarszy zachowany nagrobek z inskrypcją | 1901 |
Istniejąca dokumentacja | Karta cmentarza Grabiny II, WUOZ Włocławek, oprac. H. Kosiniec, 2014 |
Zagrożenia | śmieci, dewastacja |
Stan zachowania | FATALNY, Typ III |
Data ostatniego pochówku, zamknięcia, likwidacji | 1914, ?, ? |
Forma ochrony | wojewódzka ewidencja zabytków |
Stan prawny | nieustalony, Bz |
Jest to tzw. cmentarz stary w odróżnieniu od cmentarza nowego w Grabinach (Rutkach).
Roślinność
Drzewa | dąb, … |
Krzewy | lilak, grochodrzew, … |
Inne | … |
Układ cmentarza nieznany. Brak informacji o alei. Brak zarejestrowanych pomników przyrody. Starodrzew - dęby.
Nagrobki i inne elementy
Nagrobki | |||||
Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
Mogiły obmurowane | TAK | - | - | - | - |
Mogiły obmurowane z postumentem | TAK | 1 | I ćw. XX w. | beton | przy nim fragment żeliwnego krzyża (INS. 1) |
Mogiły ziemne | TAK | - | - | - | - |
Pola grobowe | TAK | - | - | - | - |
Krzyże | TAK | - | - | - | - |
Postumenty | TAK | 1 | I ćw. XX w. | beton | przy drodze |
Cenotafy | NIE | - | - | - | - |
Cippusy | NIE | - | - | - | - |
Grobowce | NIE | - | - | - | - |
Płyty poziome | NIE | - | - | - | - |
Przyścienne | NIE | - | - | - | - |
Inne | NIE | - | - | - | - |
RAZEM | 2 stanowiska | ||||
Elementy | |||||
Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
Mur ogrodzeniowy | NIE | - | - | - | - |
Brama | NIE | - | - | - | - |
Kościół | NIE | - | - | - | - |
Kaplica | NIE | - | - | - | - |
Inne | NIE | - | - | - | - |
Brak informacji na temat grobów o znaczeniu historycznym oraz osób szczególnie zasłużonych.
Inskrypcje - fot. Michał P. Wiśniewski, 2018
Galeria zdjęć
fot. Michał P. Wiśniewski, 2018
WUOZ Toruń, delegatura we Włocławku, oprac. H. Kosiniec, 2014
Renowacja
Nie przeprowadzono.
Osadnictwo w Grabinach
Historia
Założycielami rumunku Grabiny byli najprawdopodobniej właściciele majątku Ostrowite, Karwosieccy. Na mapie Perthesa z 1785 oznaczone jako nowa osada - to najwcześniejsza znaleziona wzmianka o tej miejscowości. Tutejsi protestanci należeli do parafii ewangelicko-augsburskiej w Lipnie, szkoła kantoralna znajdowała się w Baranach. Na liście płatników składki z 1910 na rzecz parafii wyszczególniono 27 osób z Grabin. Według pierwszego spisu powszechnego z 1921, ponad 60% mieszkańców było wyznania ewangelickiego.
Ludzie
Nazwiska gospodarzy przed 1945 (okres okupacji): Adams, Becker, Block, Bątkowski, Demant, Domagalski, Glahr, Gorke, Gutowski, Hein, Helbrecht, Huzewski, Janke, Kasprowicz, Klatt, Krotzki, Kruger, Ludtke, Mantei, Maretzki, Meier, Pansegrau, Patz, Politowski, Radtke, Richert, Schiemann, Schneider, Schwanke, Stoltzmann, Suski, Waszkiewicz, Wiese, Zielke, Zutke
Nauczyciele: Liedtke (lata 30. XX w.), Tomm (1944)
Bibliografia:
- 3280 Helmsee, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1:25000, OKH/G StdH, 1944.
- Cmentarz ewangelicki w Grabinach na Upstreamvistula.org.
- W. Gawarecki, Opis topograficzno - historyczny Ziemi Dobrzyńskiéy, Płock, 1827, tabelka na końcu.
- E. Eichelkraut, Deutsche Dorfer im Kreis Lipno, Dobriner Land, Teil I, Wuppertal, 1996, s. 29-30 (Grabiny)
- E. Eichelkraut, Deutsche Dorfer im Kreis Lipno, Dobriner Land, Teil II, Wuppertal, 2000, s. 147 (Grabiny)
- E. Eichelkraut, Deutsche Dorfer im Kreis Lipno, Dobriner Land, Teil III, Wuppertal, 2000, s. 27-29. (Grabiny)
- Karta cmentarza Grabiny II, WUOZ Włocławek, oprac. H. Kosiniec, 2014;
- K. Kłodawski, Z dziejów parafii ewangelicko-augsburskiego wyznania w Lipnie (od końca XVIII wieku do roku 1914), "Notatki Płockie", 2008, nr 3, s. 6, 7, 9, 12.
- K. Perthees, Mappa szczegulna Województw Brzeskiego Kujawskiego i Inowrocławskiego, 1785.
- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 1, Miasto Stołeczne Warszawa, Województwo Warszawskie. Warszawa: GUS, 1925, s. 81.
- F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. II, s. 767.
- M. Wiśniewski, Grabiny. Tylko jeden nagrobek. Prezentacja cmentarza na profilu FB stowarzyszenia Lapidaria, 2018.