Cmentarz ewangelicki - Janowiec Wielkopolski

del.icio.usFacebook


Położenie cmentarza - mapy

Przechwytywanie.PNG

Opis cmentarza

zabudowany.png renowacja.png
Położenie

Cmentarz położony przy dzisiejszej ul. Młyńskiej. Będąc na rynku wybieramy ul. Śniadeckich, następnie skręcamy w pierwszą w lewo czyli ul. Podgórną. Przekraczamy przejazd kolejowy i skręcamy w lewo zaraz za przejazdem w Młyńską. Po ok. 100 metrach mamy po prawej stronie parking, a uż za nim rozpoczyna się teren cmentarza. Od północy graniczy z terenami gospodarstw domowych, od wschodu z ulicą Młyńską, od południa z gospodarstwem domowym i zakładami, a od zachodu z terenem zakładu.

Podstawowe informacje
Data założenia II poł. XIX w.
Wyznanie ewangelicki
Ówczesna parafia Janowiec Wielkopolski (od 1887), Gołaszewo (1845-1887), Skoki (przed 1845)
Status nieistniejący
Powierzchnia 0,54ha
Nr działki 312
Kształt pięciokąt nieforemny
Najstarszy zachowany nagrobek -
Istniejąca dokumentacja ?
Zagrożenia śmieci
Stan zachowania ZLIKWIDOWANY I UPAMIĘTNIONY, Typ IIa
Data zamknięcia, likwidacji 1945?, -
Roślinność
Drzewa jesion, lipa, sosna, …
Krzewy lilak, grochodrzew, …
Inne trawa

Układ cmentarza nieznany. Istniała aleja prowadząca na cmentarz od północy tzn. od ul. Kościuszki.

Nagrobki i inne elementy
Nagrobki
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Cenotafy NIE - - - -
Cippusy NIE - - - -
Grobowce NIE - - - -
Krzyże NIE - - - -
Mogiły obmurowane NIE - - - -
Mogiły ziemne NIE - - - -
Obeliski NIE - - - -
Pola grobowe NIE - - - -
Postumenty NIE - - - -
Płyty poziome NIE - - - -
Płyty pionowe NIE - - - -
Przyścienne NIE - - - -
Elementy
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Mur ogrodzeniowy NIE - - - -
Brama NIE - - - -
Kościół NIE - - - -
Kaplica NIE - - - -
Krzyż NIE - - - -
Inne TAK 1 ? lastryko pomnik z napisem "cmentarz ewangelicki"

Brak informacji na temat grobów o znaczeniu historycznym oraz osób szczególnie zasłużonych.

Inskrypcje - fot. Michał P. Wiśniewski, 2015;


Galeria zdjęć

fot. Michał P. Wiśniewski, 2015
{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}
fot. 5
{$caption}
fot. 6
{$caption}
fot. 7
{$caption}
fot. 8
{$caption}
fot. 9

Renowacja

Nagrobki i inne elementy infrastruktury cmentarza zlikwidowano. Zasiano trawę. W głębi stoi lastrykowy pomnik upamiętniający z napisem "cmentarz ewangelicki". W przeszłości istniała aleja prowadząca na cmentarz od strony ul. Kościuszki. Obecnie jest to teren podzielony pomiędzy gospodarstwa domowe.


Osadnictwo w Janowcu Wielkopolskim

Historia

Ewangelicy pomimo posiadania względnie dużego cmentarza oraz własnej parafii w mieście, nigdy nie stanowili nawet znacznej mniejszości populacji Janowca Wielkopolskiego. Według XIX-wiecznych spisów ich ilość oscylowała wokół 11-18 procent mieszkańców. Pierwszy polski spis powszechny z 1921 roku informuje o 12% populacji protestantów. Z pewnością liczba ta sukcesywnie malała do 1939 r.
Protestanci początkowo należeli do parafii ewangelickiej w odległych Skokach, potem w Gołaszewie. Dopiero od 1887 roku utworzono w Janowcu samodzielną parafię. Kościół ewangelicki rozebrano po II wojnie światowej. Dzieci ewangelickie i żydowskie uczęszczały do szkoły miejskiej.

Ludzie

Lista strat w I wojnie światowej zawiera następujące nazwiska:Andrzejewski, Baer, Bartusch, Białkowski, Błaczyk, Bloch, Borkowski, Buczynski, Chrybecki, Ciesielski, Czosmoski, Dominiczewski, Duszynski, Filipiak, Friedel, Frochlich, Geritz, Gwid, Hahn, Halt, Haupa, Jankowski, Janusz, Jaworowicz, Jensch, Katz, Kędzierski, Kentner, Kiewe, Konowalski, Krzyżanowski, Kruger, Kujawski, Kammer, Lange, Lawecki, Łukomski, Malczewski, Markiewicz, Matczynski, Meller, Michowski, Musiał, Muhlbrandt, Namiński, Napierała, Nowacki, Nowicki, Nysiewicz, Owczarzak, Ogorkiewicz, Olczak, Pawłowicz, Pawłowski, Phillips, Pichocki, Pietrykowski, Plewa, Prasnowski, Przybylski, Radaczynski, Riemer, Ruchomski, Rutkowski, Schatz, Schendel, Schlichting, Schneider, Sieg, Sierek, Staszak, Stocki, Strenk, Suszczynski, Tabatowski, Tomczak, Urbaniak, Wagner, Wegner, Westphal, Wielgosz, Witt, Wittmann, Wojciński, Wolf, Wozniak, Wrzesiński ,Zacharias, Zieliniewicz

Księga adresowa z 1928 r. zawiera następujące nazwiska: patrz Bibliografia, poz. 5.

Księga adresowa z 1941 r. zawiera następujące nazwiska: patrz Bibliografia, poz. 2.


Bibliografia:

  1. 3270 Janowitz, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1: 25 000, Reichsamt für Landesaufnahme, 1940 comp.jpg
  2. Deutsches Reichs-Adressbuch, 1941, s. 216. comp.jpg
  3. Gemeindelexikon die Regierungsbezirke Allenstein, Danzig, Marienwerder, Posen, Bromberg und Oppeln : auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 1. Dezember 1910 und anderer amtlicher Quellen, Berlin, 1912, s. 70-71 (Reg. Bromberg). comp.jpg
  4. Gminny program opieki nad zabytkami gminy Janowiec Wielkopolski na lata 2013-2016, 2013, s. 13, 19-23. comp.jpg
  5. Księga adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa, Warszawa: Towarzystwo Reklamy Międzynarodowej, 1928, s. 1318-1319. comp.jpg
  6. A. Lattermann, Einfuehrung in die deutsche Sippenforschung in Polen und dem preussischen Osten. Poznań: Historische Geselschaft fuer Polen, 1938, s. 84. comp.jpg
  7. Ortschafts-Verzeichniss für die Provinz Posen enthaltend die sämmtlichen Wohnplätze der Provinz, welche einen offiziellen Ortsnamen tragen, Bromberg, 1890, s. 88-89. comp.jpg
  8. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 10, Województwo Poznańskie, Warszawa: GUS, 1926, s. 126. comp.jpg
  9. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. III, s. 430. comp.jpg
  10. A. Werner, Geschichte der evangelischen Parochieen in der Provinz Posen, Posen: W. Decker, 1898, s. 108-109. comp.jpg
  11. Verzeichniss aller Ortschaften des Bromberger Regierungs-Bezirks : mit einer geographisch-statistischen Übersicht derselben, Bromberg, 1833, s. 126. comp.jpg
  12. Verzeichniss sämmtlicher Ortschaften des Regierungs-Bezirks Bromberg, Bromberg: M. Aronsohn, 1860, s. 166-167. comp.jpg

O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License