Cmentarz ewangelicki - Kromszewice (Józefki)

del.icio.usFacebook


Położenie cmentarza - mapy

Przechwytywanie.PNG

Opis cmentarza

polny.png
Położenie

Cmentarz położony w polu, w zachodniej części Józefek. Jedziemy z Chodcza w stronę Dąbrowic. W Kromszewicach, tuż po minięciu sklepu spożywczego "Pod Brzozami" z prawej strony drogi, skręcamy w lewo. Po 1,6 km, tuż przy gospodarstwie domowym mamy drogę w pole. Cmentarz stoi w odległości ok. 120 metrów i ze wszystkich stron graniczy z polem uprawnym.

Podstawowe informacje
Data założenia przynajmniej w 1814
Wyznanie ewangelicki
Ówczesna parafia Chodecz (od 1809, oficjalnie od 1817)
Status nieczynny
Powierzchnia ~0,19 ha
Nr działki 267
Kształt prostokąt
Najstarszy zachowany nagrobek 1932
Istniejąca dokumentacja ?
Zagrożenia śmieci, całkowita likwidacja
Stan zachowania ZŁY, Typ III
Data zamknięcia, likwidacji 1945?, -
Roślinność
Drzewa dąb, klon, …
Krzewy grochodrzew, lilak, …
Inne

Układ cmentarza nieczytelny. Brak pomników przyrody. Brak informacji o alei

Nagrobki i inne elementy
Nagrobki
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Cenotafy NIE - - - -
Cippusy NIE - - - -
Grobowce NIE - - - -
Krzyże NIE - - - -
Obeliski NIE - - - -
Mogiły obmurowane TAK >2 I poł. XX w. lastryko, sztuczny kamień -
Mogiły ziemne NIE - - - -
Płyty poziome NIE - - - -
Płyty pionowe NIE - - - -
Pola grobowe NIE - - - -
Postumenty TAK 2 I poł. XX w. lastryko -
Przyścienne NIE - - - -
ŁĄCZNIE ? stanowisk
Elementy
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Mur ogrodzeniowy NIE - - - -
Brama NIE - - - -
Kościół NIE - - - -
Kaplica NIE - - - -
Inne TAK 1 XX w. drewno krzyż z krucyfiksem, urwana belka poprzeczna
Inskrypcje - fot. Tymoteusz Słowikowski, 2014;


Galeria zdjęć

fot. Tymoteusz Słowikowski, 2014

{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}
fot. 5
{$caption}
fot. 6
{$caption}
fot. 7
{$caption}
fot. 8
{$caption}
fot. 9

Renowacja

W maju 2016 roku Bractwo Miłośników Ziemi Chodeckiej oraz mieszkańcy wsi uporządkowali cmentarz. Krzaki zostały wycięte, nagrobki postawione podobnie jak i krzyż. Zamontowano także kamień z tablicą informacyjną.


Osadnictwo w Józefkach

Historia

Ani lustracje dóbr królewskich, ani spisy majątków ziemskich i kościelnych z 1789 nie wymieniają miejscowości o nazwie Józefki, które dziś są częścią wsi Kromszewice będącej dawnym folwarkiem istniejącym już w XVI wieku. Jednak do założenia kolonii doszło najprawdopodobniej co najwyżej rok później gdyż w danych genealogicznych rodziny Krebs odszukamy rok 1790 jako najwcześniejszą ze wszystkich roczną datę urodzin osoby zamieszkałej w tej wsi. Zasadźcą Józefek był właściciel dóbr chodeckich Jakub Zygmunt Kretkowski. Kolejna wzmianka z 1811 ujawnia, że na pewno było to osadnictwo typu olęderskiego - nazwa Józefki Holendry.
Szkoła istniała co najmniej od 1814 i w 1845 przekształcona została w elementarną, co nie oznacza, że nie praktykowano w niej nauki religii i modlitw. Ewangelicy podlegali pod parafię w Chodczu od 1809. W latach 80. XIX w. stanowili 47% populacji. Według spisu z 1921 było ich 49%.

Ludzie

Georg Hensel - sołtys w 1816, członek rady parafialnej Chodcza
Johann Abraham - kantor w 1814
Gottfried Bruhel - kantor w 1829

rodziny: Arndt, Brandt, Eggert, Eschner, Fester, Grams, Henke, Henschell, Holland, Jeske (Geske), Kaus, Kelm, Krebs, Lueck (Lyk), Meyer, Missal, Muth, Pitt, Prechel, Riske, Sager, Schiewe, Schmidt, Schubert, Sommerfeld, Stelter, Weber, Wegner


Bibliografia:

  1. M. Borucki, Ziemia kujawska pod względem historycznym, jeograficznym, archeologicznym, ekonomicznym i statystycznym, Włocławek, 1882 comp.jpg
  2. Dane Martina Krebsa, http://www.gedbas.de/person/show/1076864611
  3. J. Kłaczkow, Rozwój organizacyjny parafii ewangelickich na Kujawach Wschodnich w pierwszej połowie XIX wieku ze szczególnym uwzględnieniem Chodcza i Przedcza, "Zapiski Kujawsko-Dobrzyńskie", 2000, z. 14, s. 69-78.
  4. E. Kneifel, Die evangelisch-augsburgischen Gemeinden der Kalischer Diözese, 1937, s. 93-107. comp.jpg
  5. Osadnicy na Ziemi Chodeckiej, wpis z 11.11.2012, http://bmzch.pl/276-zapraszamy-na-spotkanie
  6. P39S28 Kłodawa, 1:100 000, WIG, 1930. comp.jpg
  7. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 1, m. st. Warszawa, woj. warszawskie. Warszawa: GUS, 1925, s. 198. comp.jpg
  8. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. III, s. 609. comp.jpg

O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License