Cmentarz ewangelicki - Krzywe Kolano (Krzywe Kolano Stare)

del.icio.usFacebook


Położenie cmentarza - mapy

AwaXJJ6vQG1ASFKDyiOxDXFiMhFSejjezHTDTiVT8wcWe1-5jvsZGracsNGZk1t-jOy4V2cI93SB5Vo=w320

Opis cmentarza

polny.png
Położenie

Cmentarz położony w polu. Będąc na drodze przy cmentarzu ewangelickim w Krzywym Kolanie Nowym jedziemy dalej na północ (w kierunku Rzeszyna i Kruszwicy), do najbliższego skrzyżowania (mamy tu krzyż przydrożny i przystanek PKS) gdzie skręcamy w prawo. Po ok. 280 metrach dojeżdżamy do ścieżki idącej w lewo pomiędzy terenem gospodarstwa, a stodołą. Idziemy ścieżką niecałe 200 metrów i po prawej stronie widzimy cmentarne krzaki. Od strony zachodniej cmentarz sąsiaduje ze ścieżką, którą doszliśmy, z pozostałych stron z polem uprawnym.

Podstawowe informacje
Data założenia I poł. XIX w.
Wyznanie ewangelicki
Ówczesna parafia Jeziora Wielkie (od 1867), Strzelno (1788-1867)
Status nieczynny
Powierzchnia ~ 0,14 ha
Nr działki 95
Kształt zbliżony do prostokąta
Najstarszy zachowany nagrobek k. XIX w.
Istniejąca dokumentacja ?
Zagrożenia śmieci, likwidacja
Stan zachowania ZŁY, Typ III
Data zamknięcia, likwidacji 1945?, ?
Roślinność
Drzewa robinia, klon, …
Krzewy lilak, …
Inne bluszcz, ….

Brak zarejestrowanych pomników przyrody. Brak alei. Układ wewnętrzny cmentarza nieznany.

Nagrobki i inne elementy
Nagrobki
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Cenotafy NIE - - - -
Cippusy NIE - - - -
Grobowce NIE - - - -
Krzyże NIE - - - -
Obeliski NIE - - - -
Mogiły obmurowane TAK > 10 k. XIX w - I poł. XX w. lastryko, cegła ,beton -
Mogiły ziemne NIE - - - -
Płyty poziome NIE - - - -
Płyty pionowe NIE - - - -
Pola grobowe NIE - - - -
Postumenty NIE - - - -
Przyścienne NIE - - - -
ŁĄCZNIE > 10 stanowisk
Elementy
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Mur ogrodzeniowy NIE - - - -
Brama NIE - - - -
Kościół NIE - - - -
Kaplica NIE - - - -
Inne NIE - - - -
Inskrypcje

Nie znaleziono.


Galeria zdjęć

fot. Urszula Karolczak, 2016

{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}
fot. 5
{$caption}
fot. 6
{$caption}
fot. 7
{$caption}
fot. 8
{$caption}
fot. 9
{$caption}
fot. 10
{$caption}
fot. 11

Renowacja

Nie przeprowadzono.


Osadnictwo w Krzywym Kolanie

Historia

Krzywe Kolano powstało między 1789, a 1802 w okresie kolonizacji fryderycjańskiej. Nie znaleziono dokładnego roku utworzenia - może odpowiedź zawierają archiwa. W świetle dostępnych inwentarzy i innych opracowań miejscowość została zasiedlona przez osadników ze Szwabii choć w grę mogą wchodzić także osoby z francuskiej Alzacji (poszlaka). Komora celna umieszczona w dzisiejszym Krzywym Kolanie Nowym funkcjonowała od przynajmniej 1826 roku (istniejący budynek jest późniejszy).
Kolonię zamieszkiwali w znakomitej większości protestanci, których ilość zaczęła gwałtownie spadać po 1885. W wymienionym roku stanowili 84% mieszkańców, a w 1905 już 53%. Po odzyskaniu niepodległości według spisu z 1921 rok 1/3 mieszkańców to ewangelicy. Szkoła znajdowała się na miejscu, a parafia w Jeziorach Wielkich.

Ludzie

Księga adresowa z 1903 r. zawiera następujące nazwiska: Blum, Burghardt (strażnik graniczny), Busse (karczma), Bogucki (karczma), Dombrowa (celnik), Dickow, Drews, Dembowski, Gunther, Hauthe, Jarmuszewski, Kadig (nauczyciel), Ruther (młyn), Reodenwald, Schmidt (celnik), Stanke (celnik), Slowiński, Schulz, Weber (poborca celny), Winter (strażnik graniczny), Ziebarth, Zobel (karczma)

Lista strat z I wojny światowej zawiera następujące nazwiska: Dickow, Jadicke, Mielager, Rodenwald, Schulz, Schwarm, Seiffert, Tadeja, Tomm, Vollert, Ziebarth

Księga adresowa Polski z 1928 r. zawiera następujące nazwiska: Rodenwald (85 ha), Lange (wyroby cementowe, maszyny rolnicze), Szczepański (wiatrak), Czajkowski (karczma), Doberstein (karczma)

Księga adresowa z 1941: Adamczewski (stelmach), Łukaszewski (sklep)


Bibliografia:

  1. 3475 Sierakowo, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1:25000, Reichsamt für Landesaufnahme, 1940. comp.jpg
  2. Adressbuch für die Stadt Inowrazlaw und die Kreise Inowrazlaw und Strelno, Inowrazlaw: Kujawischer Bote, 1903, s. 195. comp.jpg
  3. AP Poznań, Akta Naczelnej Dyrekcji Ceł w Poznaniu, sygn. 246, Die Verwaltung des Nebenzollamts in Krummknie Kreis Strelno, 1826-1884. comp.jpg
  4. J. N. Bobrowicz, Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Księstwa Poznańskiego, 1846, s. 487. comp.jpg
  5. T. Ciałkowski, Gmina Jeziora Wielkie. Zarys monograficzny, 1998, s. 96.
  6. Deutsches Reichs-Adressbuch, 1941, s. 237. comp.jpg
  7. Księga adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa, Warszawa: Towarzystwo Reklamy Międzynarodowej, 1928, s. 1342. comp.jpg
  8. D. Nawrocki, Krzywe Kolano. Skąd ta dziwna nazwa? Odpowiedzi padały różne…, "Gazeta Pomorska", 2009, wyd. internetowe, http://www.pomorska.pl/publicystyka/art/7070655,krzywe-kolano-skad-ta-dziwna-nazwa-odpowiedzi-padaly-rozne,id,t.html
  9. Gemeindelexikon für die Provinz Posen: auf Grund der Materialien der Volkszählung vom 1 Dezember 1885 und anderer amtlicher Quellen, 1888, s. 232-233. comp.jpg
  10. Gemeindelexikon für das Königreich Preussen… H. 5. Provinz Posen, s. 1908, 182-183. comp.jpg
  11. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 10, Województwo Poznańskie. Warszawa: GUS, 1926, s. 82. comp.jpg
  12. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. IV, s. 805. comp.jpg
  13. Uebersicht der Bestandtheile und Verzeichniss aller Ortschadten des Bromberger Regierungsbezirks, 1818, s. 91. comp.jpg
  14. Verzeichniss aller Ortschaften des Bromberger Regierungs-Bezirks : mit einer geographisch-statistischen Übersicht derselben, 1833, s. 79. comp.jpg
  15. Verzeichniss sämmtlicher Ortschaften des Regierungs-Bezirks Bromberg, Bromberg: M. Aronsohn, 1860, s. 102-103. comp.jpg
  16. A. Werner, Geschichte der evangelischen Parochieen in der Provinz Posen. Posen: W. Decker, 1898, s. 113. comp.jpg

O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License