Położenie | Opis | Zdjęcia | Renowacja | Osadnictwo | Bibliografia
Położenie cmentarza - mapy
 |
Opis cmentarza
Położenie
Cmentarz położony na wzniesieniu, ok. 200 m. na zachód od kapliczki umieszczonej przy głównej drodze biegnącej prze wieś, i ok. 260 m. na wschód od Wisły. Oddalony o ok. 1,7 km na północny zachód od granic administracyjnych miasta Włocławek. Od północy i wschodu graniczy z lasem, od południa z drogą polną i gospodarstwem domowym stojącym naprzeciw, a od zachodu z nieużytkami. Pierwotnie tzw. cmentarz polny.
Podstawowe informacje
| Data założenia | II poł. XVIII w. |
| Wyznanie | ewangelicki |
| Ówczesna parafia | od 1793 Lipno |
| Status | nieczynny |
| Powierzchnia | ~0,51 ha |
| Nr działki | nie wyodrębniono, na terenie działki nr 15 |
| Kształt | prostokąt |
| Najstarszy zachowany nagrobek | 1870 r. |
| Istniejąca dokumentacja | Karta cmentarza Łęg Witoszyn I/87 |
| Zagrożenia | śmieci, zatarcie |
| Stan zachowania | ZDEWASTOWANY, Typ III |
| Data zamknięcia, likwidacji | po 1945 r., - |
Na terenie cmentarza ewangelickiego znajduje się mogiła zbiorowa obrońców Wisły z 1920 r.
We wsi istniała szkoła jednoklasowa (od 1765 r.), pełniąca również funkcję kaplicy. Dziś jest budynkiem mieszkalnym stojącym na ok 100 m. na południe od cmentarza.
Roślinność
| Drzewa | dąb, klon |
| Krzewy | lilak, czeremcha |
| Inne | ? |
Ok. 70 m. na południowy zachód od cmentarza na skraju przy polnej drogi stoi dąb szypułkowy Konrad o obwodzie blisko 700 cm. Starodrzew stanowią dęby ok. 20 sztuk. Brak informacji o alei.
Nagrobki i inne elementy
| Nagrobki | |||||
| Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
| Cenotafy | NIE | - | - | - | - |
| Cippusy | NIE | - | - | - | - |
| Grobowce | NIE | - | - | - | - |
| Krzyże | ? | ? | - | - | - |
| Mogiły obmurowane | TAK | 17 | II poł. XIX w. - I poł. XX w. | piaskowiec, lastryko, sztuczny kamień | najmłodszy z 1942 |
| Obejścia | NIE | - | - | - | - |
| Obeliski | NIE | - | - | - | - |
| Płyty poziome | NIE | - | - | - | - |
| Płyty pionowe | NIE | - | - | - | - |
| Postumenty | TAK | ? | - | - | - |
| Przyścienne | NIE | - | - | - | - |
| Elementy | |||||
| Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
| Mur ogrodzeniowy | NIE | - | - | - | - |
| Brama | NIE | - | - | - | pozostałości po bramie (fot. 32) |
| Kościół | NIE | - | - | - | - |
| Kaplica | NIE | - | - | - | została rozebrana |
| Inne | TAK | 1 | 1920 | - | mogiła ziemna obrońców Wisły z 1920 wraz z krzyżem wykonanym z ram okiennych |
Inskrypcje - fot. Michał P. Wiśniewski, 2013.
Galeria zdjęć
fot. Karta cmentarza, 1987;
 |
| fot. 1 |
 |
| fot. 2 |
 |
| fot. 3 |
 |
| fot. 4 |
 |
| fot. 5 |
 |
| fot. 6 |
 |
| fot. 7 |
 |
| fot. 8 |
 |
| fot. 9 |
 |
| fot. 10 |
 |
| fot. 11 |
 |
| fot. 12 |
 |
| fot. 13 |
fot. Michał P. Wiśniewski, 2013;
 |
| fot. 14 |
 |
| fot. 15 |
 |
| fot. 16 |
 |
| fot. 17 |
 |
| fot. 18 |
 |
| fot. 19 |
 |
| fot. 20 |
 |
| fot. 21 |
 |
| fot. 22 |
 |
| fot. 23 |
 |
| fot. 24 |
 |
| fot. 25 |
 |
| fot. 26 |
 |
| fot. 27 |
 |
| fot. 28 |
 |
| fot. 29 |
 |
| fot. 30 |
 |
| fot. 31 |
fot. Michał P. Wiśniewski, 2013;
 |
| fot. 32 |
 |
| fot. 33 |
 |
| fot. 34 |
 |
| fot. 35 |
 |
| fot. 36 |
 |
| fot. 37 |
 |
| fot. 38 |
 |
| fot. 39 |
 |
| fot. 40 |
Renowacja
Renowacja przeprowadzona przez fundację Ari Ari oraz Tak Trzeba i członków Kujawsko-Pomorskiego Forum Eksploracyjnego.
Relacje z kolejnych etapów renowacji na blogu "Kamień na kamieniu" oraz profilu "Tak Trzeba" na FB:
Osadnictwo w Łęgu Witoszynie
Historia
Początek osadnictwa olęderskiego w Łęgu Witoszynie sięga roku 1740.
Ludzie
…
Bibliografia:
- 3280 Helmsee, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1:25000, OKH/G StdH, 1944;
- Breyer Albert, Deutsche Gaue in Mittelpolen, wersja online z 2006 [dostęp: 25.08.2013].
- Kneifel Eduard, Geschichte der Evangelisch-Augsburgischen Kirche in Polen, Roth bei Nürnberg, 1964 [dostęp: 25.08.2013]
- Kokotkiewicz P., Karta cmentarza Łęg Witoszyn I/87, PSOZ, 1987;
- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 1, M. St. Warszawa, województwo warszawskie. Warszawa: GUS, 1925, s. 67;
- Sulimierski Filip, Chlebowski Bronisław, Walewski Władysław i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. V, s. 654;
- Zdjęcia i opis cmentarza ewangelickiego na UpstreamVistula.org [dostęp: 06.08.2013]