Cmentarz ewangelicki - Mała Kępa I

del.icio.usFacebook


Położenie cmentarza - mapy

mlkempa.jpg

Opis cmentarza

las.png mennonici.png
Położenie

Cmentarz położony na południowym krańcu wsi Mała Kępa, przy trakcie leśnym - czarnym szlaku pieszym "Okolice Ostromecka". Ze wszystkich stron graniczy z lasem, od wschodu ze wspomnianą ścieżką. Ok. 230 m. na południe szlak czarny przecina droga pożarowa 7/5.

Podstawowe informacje
Data założenia XIX w.
Wyznanie ewangelicki
Ówczesna parafia Ostromecko (od 1848)
Status nieczynny
Powierzchnia ~0,08 ha
Nr działki na terenie 187/1LP
Kształt prostokąt
Najstarszy zachowany nagrobek I ćw. XX w.
Istniejąca dokumentacja ?
Zagrożenia śmieci, zniesienie cmentarza
Stan zachowania BARDZO ZŁY, Typ III
Data zamknięcia, likwidacji 1945?, -
Roślinność
Drzewa brzoza
Krzewy lilak, ?
Inne pokrzywa, ?

Brak zarejestrowanych pomników przyrody. Układ cmentarza zatarty. Brak informacji o istnieniu alei.

Nagrobki i inne elementy
Nagrobki
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Cenotafy NIE - - - -
Cippusy NIE - - - -
Grobowce NIE - - - -
Krzyże TAK 2 IV ćw. XIX w. żeliwo 2 w częściach
Obeliski NIE - - - -
Mogiły obmurowane TAK 9 I poł. XX w. lastryko, beton część odwrócona
Mogiły ziemne NIE - - - -
Płyty poziome NIE - - - -
Płyty pionowe NIE - - - -
Pola grobowe NIE - - - -
Postumenty TAK 7 IV ćw. XIX w. - I poł. XX w lastryko, beton, piaskowiec przy mogiłach oraz 3 podstawy pod krzyż
Przyścienne NIE - - - -
ŁĄCZNIE 14 stanowisk
Elementy
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Mur ogrodzeniowy NIE - - - -
Brama NIE - - - -
Kościół NIE - - - -
Kaplica NIE - - - -
Inne TAK 1 XX w. drewno krzyż przy północnym skraju cmentarza

Brak informacji na temat grobów o znaczeniu historycznym oraz osób szczególnie zasłużonych.

Inskrypcje - fot. Michał P. Wiśniewski, 2014


Galeria zdjęć

fot. Kornel Pleskot, 2015

{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}
fot. 5
{$caption}
fot. 6
{$caption}
fot. 7
{$caption}
fot. 8
{$caption}
fot. 9
{$caption}
fot. 10
{$caption}
fot. 11
{$caption}
fot. 12
{$caption}
fot. 13
{$caption}
fot. 14
{$caption}
fot. 15
{$caption}
fot. 16
{$caption}
fot. 17
{$caption}
fot. 18
{$caption}
fot. 19
{$caption}
fot. 20
{$caption}
fot. 21
{$caption}
fot. 22
{$caption}
fot. 23

fot. Michał P. Wiśniewski, 2014

{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}
fot. 5
{$caption}
fot. 6
{$caption}
fot. 7
{$caption}
fot. 8
{$caption}
fot. 9
{$caption}
fot. 10
{$caption}
fot. 11
{$caption}
fot. 12
{$caption}
fot. 13
{$caption}
fot. 15

Renowacja

Nie przeprowadzono.


Osadnictwo w Małej Kępie.

Historia

W Archiwum Alvenslebenów znajdujemy status majętności ostromeckiej z 1714, w której figuruje Mała Kępa jako zasiedlona przez osadników olęderskich jednak odnaleziony przypadkowo w Archiwum Miasta Chełmży kontrakt osadniczy dla Olędrów przesuwa wstecz datę osadzenia ich w dobrach prywatnych majątku Ostromecko do 1621 r. Wystawiony został przez ówczesnych właścicieli Dorpowskich i jest jednocześnie najstarszym śladem osadnictwa olęderskiego w dobrach prywatnych ówczesnych Prus Królewskich. Dzieci uczęszczały do szkoły ewangelickiej w Strzyżawie. Według spisu powszechnego z 1921 r. 43 na 46 mieszkańców zadeklarowało narodowość niemiecką i wyznanie ewangelickie. Wieś leży na terenie zalewowym i gospodarstwa podobnie jak te na Żuławach zostały założone na terpach. Największe powodzie odnotowano w 1888 i 1924 r. Podczas tej ostatniej ewakuowano nie tylko mieszkańców, ale także żywy inwentarz.

Ludzie

W latach 1920-1922 sołtysem był Karol Nass. On albo jego syn umarł w 1936 r. podczas ścinania drzewa. Z kolei Paul Wichert służył w 4 Pułku Strzelców Konnych Cesarstwa Niemieckiego i w październiku 1914 r. (I wojna światowa) dostał się do niewoli.


Bibliografia:

  1. 225 Bromberg, Karte des Deutschen Reiches (Generalstabskarte) 1:100 000, Königlich-Preussische Landesaufnahme, 1890. comp.jpg
  2. J. T. Dziedzic, P. Ossowski, Powiat i miasto Chełmno. Monografia krajoznawcza. Chełmno: F. Tyszkiewicz, 1923. comp.jpg
  3. Katastrofa powodzi, "Gazeta Bydgoska" z dnia 4 kwietnia 1924 r., nr 80, s. 1. comp.jpg
  4. W. Nowosad, Osadnictwo olęderskie w dobrach szlachty Prus Królewskich. Stan źródeł i możliwości badawcze. "Archiwa - Kancelarie - Zbiory", t. 1. Toruń: Wydawnictwo UMK, 2005, s. 85-115.
  5. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 11, Województwo Pomorskie. Warszawa: GUS, 1926, s. 8 comp.jpg
  6. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. III, s. 958. comp.jpg
  7. Tragiczna śmierć rolnika, "Kurier Bydgoski" z dnia 26 sierpnia 1936 r., nr 197, s. 9 comp.jpg
  8. Verlustlisten vom 7 November 1914, Armee Verorderungsblatt, 181. comp.jpg

O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License