Cmentarz ewangelicki - Mleczkowo

del.icio.usFacebook


Położenie cmentarza - mapy

ml1.JPG

Opis cmentarza

las.png chronione.png
Położenie

Cmentarz położony w lesie na południowym skraju wsi. Będąc w Mleczkowie przejeżdżamy mostek nad Kanałem Parchańskim w stronę Dąbrowy Biskupiej. Po przejechaniu ok. 630 m dojeżdżamy do skrzyżowania gdzie skręcamy w lewo (na wschód) i następnie po przejechaniu ok. 150 m. mamy po prawej stronie leśną ścieżkę rozdzielającą dwa obszary lasu. Skręcamy w nią i po ok. 260 m docieramy do cmentarza (po prawej) położonego tuż obok szkółki leśnej. Cmentarz ze wszystkich stron graniczy z lasem (od północy ze szkółką leśną).

Podstawowe informacje
Data założenia II poł. XIX w.
Wyznanie ewangelicki
Ówczesna parafia Dąbrowa Biskupia (od 1857), (1845-1857) jako filiał Murzynka, przedtem Inowrocław
Status nieczynny
Powierzchnia ~0,29 ha
Nr działki niewyodrębniona, na terenie 4251
Kształt zbliżony do prostokąta
Najstarszy zachowany nagrobek I poł. XX w.
Istniejąca dokumentacja ?
Zagrożenia śmieci, zniesienie cmentarza
Stan zachowania ZŁY, Typ III
Data zamknięcia, likwidacji 1945, -
Roślinność
Drzewa dąb, klon, lipa, …
Krzewy lilak, grochodrzew, …
Inne pokrzywy, barwinek, bluszcz, paproć, konwalie, glistnik jaskółcze ziele, …

Brak zarejestrowanych pomników przyrody. Brak informacji co do istnienia alei. Układ cmentarza częściowo czytelny.

Nagrobki i inne elementy
Nagrobki
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Cenotafy NIE - - - -
Cippusy NIE - - - -
Grobowce NIE - - - -
Krzyże NIE - - - -
Obeliski NIE - - - -
Mogiły obmurowane TAK >60 k. XIX - I poł. XX w. beton, lastryko, piaskowiec
Mogiły ziemne NIE - - - -
Płyty poziome NIE - - - -
Płyty pionowe NIE - - - -
Pola grobowe TAK 1 20lecie międzywojenne lastryko rodzina Weissert
Postumenty TAK >10 I poł. XX w. beton, lastryko, piaskowiec przy mogiłach obmurowanych i wolnostojące
Przyścienne NIE - - - -
ŁĄCZNIE ?
Elementy
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Mur ogrodzeniowy NIE - - - -
Brama NIE - - - -
Kościół NIE - - - -
Kaplica NIE - - - -
Inne NIE - - - -
Inskrypcje - fot. Karolina Falleńczyk, 2014; Michał P. Wiśniewski, 2014


Brak informacji o pochówkach osób znanych i zasłużonych.

Galeria zdjęć

fot. Karolina Falleńczyk, 2014

{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}
fot. 5
{$caption}
fot. 6
{$caption}
fot. 7
{$caption}
fot. 8
{$caption}
fot. 9
{$caption}
fot. 10
{$caption}
fot. 11
{$caption}
fot. 12
{$caption}
fot. 13
{$caption}
fot. 14
{$caption}
fot. 15
{$caption}
fot. 16
{$caption}
fot. 17
{$caption}
fot. 18
{$caption}
fot. 19
{$caption}
fot. 20
{$caption}
fot. 21

fot. Michał P. Wiśniewski, 2014

{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}
fot. 5
{$caption}
fot. 6
{$caption}
fot. 7
{$caption}
fot. 8
{$caption}
fot. 9
{$caption}
fot. 10
{$caption}
fot. 11
{$caption}
fot. 12
{$caption}
fot. 13
{$caption}
fot. 14
{$caption}
fot. 15
{$caption}
fot. 16
{$caption}
fot. 17
{$caption}
fot. 18
{$caption}
fot. 19
{$caption}
fot. 20
{$caption}
fot. 21
{$caption}
fot. 22
{$caption}
fot. 23
{$caption}
fot. 24
{$caption}
fot. 25
{$caption}
fot. 26
{$caption}
fot. 27

Renowacja

Nie przeprowadzono.


Osadnictwo w Mleczkowie.

Historia

Pierwsza wzmianka o Mleczkowie pojawia się w roku 1250. Dowiadujemy się z niej, iż miejscowość jest własnością biskupstwa włocławskiego. Było tak aż do roku 1796, w którym wieś stała się własnością pruskiego rządu w wyniku sekularyzacji majątków kościelnych. Potop oraz III wojna północna spowodowały wielkie szkody toteż nowym administratorom zależało zapewne na ożywieniu gospodarczym Mleczkowa. Nie znaleźliśmy kiedy sprowadzono kolonistów o wyznaniu ewangelickim jednak musieli być na pewno w 1830 r. gdyż spis miejscowości z wymienionego roku wykazał wśród mieszkańców samych ewangelików (111 osób). W późniejszych latach ewangelicy stanowią zdecydowaną większość mieszkańców: w 1860 - 85%, w 1885 - 88%. Sytuacja zmienia się po I wojnie światowej. W 1921 r. zanotowano 57% ewangelickich mieszkańców. Ich ilość malała do 1939 r.
Dużym problemem dla Mleczkowa i okolicy był w ostatnich dekadach XIX w. analfabetyzm oraz brak utwardzonych dróg. Szkoła ewangelicka istniała od co najmniej 1909 r. i została zlikwidowana w 1936 r. W tym samym roku wybudowano most nad Kanałem Parchańskim. W latach 30. XX w. istniało terenowe ogniwo Deutscher Schulverein zapewniające bazę materialną dla niemieckich szkół w Polsce. Wieś posiadała własną Ochotniczą Straż Pożarną i filię mleczarni.
Nazwę Mleczkowo zniemczono na Treumark w 1906 r. i powrócono do niej w okresie okupacji hitlerowskiej.

Ludzie

W księdze adresowej z 1903 r. wymieniono nazwiska: Frey (sołtys), Giehring, Hammermeister, Kellermann (żandarm), Menz (karczmarz), Papke, Pankow, Podolski (nauczyciel), Scheerer, Schmist, Schultheiß, Weißert, Ziegenhagen.

Lista strat z I wojny światowej zawiera nazwiska: Bartsch, Bohlmann, Daum, Frey, Giehring, Hammermeister, Herr, Herz, Minkley, Pankop, Papke, Schmidt, Schreiber, Schümann, Weingang, Weiß, Witt, Ziegenhagen.

W księdze adresowej Polski z 1928 r. wymieniono nazwiska: Ciemny (wyszynk), Guring (stolarz), Hammermeister, Minkley (wiatrak), Ocassi (blacharz), Papke, Schultheiss (wyszynk).

Księga adresowa z 1941: Berker (szewc), Deland (stolarz), Kwiatkowski (wyszynk), Minklay (wiatrak), Vogt (kowal).

Inne: Großmann, Weiss.


Bibliografia:

  1. 254 Argenau, Karte des Deutschen Reiches (Generalstabskarte) 1:100 000, Königlich-Preussische Landesaufnahme, 1893. comp.jpg
  2. Adressbuch für die Stadt Inowrazlaw und die Kreise Inowrazlaw und Strelno, Inowrazlaw: Kujawischer Bote, 1903, s. 168. comp.jpg
  3. Deutsches Reichs Adressbuch. Die Ostgebiete, Berlin: Buch- und Tiefdruck Gesellschaft, 1941, s. 353. comp.jpg
  4. Die Geschichte, die wirtschaftliche und die kulturelle Entwickelung des Kreises Hohensalza bis zum Jahre 1911, Hohensalza: Lehmann, 1911, passim. comp.jpg
  5. "Dziennik Kujawski" z 25 września 1895 r. , nr 220, s. 2. comp.jpg
  6. Historia Mleczkowa na stronie Urzędu Gminy Dąbrowa Biskupia, http://dabrowabiskupia.pl/content.php?mod=sub&cms_id=16&lang=pl&p=p2&s=s13 [dostep: 09.10.2014]
  7. Księga adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa, Warszawa: Towarzystwo Reklamy Międzynarodowej, 1928, s. 1363. comp.jpg
  8. "Pałuczanin" z 30 kwietnia 1936 r., nr 52, s. 6. comp.jpg
  9. "Praca" z 17 czerwca 1906 r., nr 24, s. 923. comp.jpg
  10. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 10, Województwo Poznańskie. Warszawa: GUS, 1926, s. 22. comp.jpg
  11. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. XV, cz. 2, s. 342. comp.jpg
  12. Verzeichniss aller Ortschaften des Bromberger Regierungs-Bezirks : mit einer geographisch-statistischen Übersicht derselben, Bromberg: Gruenauer, 1833, s. 77. comp.jpg
  13. A. Werner, Geschichte der evangelischen Parochieen in der Provinz Posen. Posen: W. Decker, 1898, s. 206-207. comp.jpg
  14. M. Wojciechowski, Inowrocław w okresie międzywojennym (1919-1939), [w:] Dzieje Inowrocławia t. 2, pod red. M. Biskupa, Poznań-Warszawa: PWN, 1982, s. 80. comp.jpg

O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License