Cmentarz ewangelicki - Mokre (Białochówko)

del.icio.usFacebook


Położenie cmentarza - mapy

Przechwytywanie.jpg

Opis cmentarza

las.png
Położenie

Cmentarz położony w lesie przy drodze prowadzącej do Leśniewa. Jadąc z Mokrego do Wielkiego Wełcza dojeżdżamy do skrzyżowania gdzie droga w lewo prowadzi do Zakurzewa, a droga w prawo do leśnictwa Białochowo. Skręcamy w prawo i po ok. 1 km mamy drogę w lewo w stronę Leśniewa. Po przejechaniu ok. 100 m. (minięcie zakrętu w lewo), po lewej stronie mamy cmentarz. Od północy sąsiaduje ze wspomnianą drogą, a z pozostałych stron z obszarem leśnym.

Podstawowe informacje
Data założenia I poł. XIX w. ?
Wyznanie ewangelicki
Ówczesna parafia Mokre (od 1889) , Grudziądz (przed 1889)
Status nieczynny
Powierzchnia ~0,15 ha
Nr działki nie wyodrębniono, na terenie 3167/2
Kształt czworokąt nieforemny zbliżony do prostokąta
Najstarszy zachowany nagrobek I poł. XX w.
Istniejąca dokumentacja -
Zagrożenia śmieci, dewastacja, likwidacja
Stan zachowania ZŁY, Typ III
Data zamknięcia, likwidacji 1945?, -
Roślinność
Drzewa klon, dąb, sosna, …
Krzewy lilak, …
Inne

Brak zarejestrowanych pomników przyrody. Brak informacji co do istnienia alei. Układ cmentarza nieczytelny.

Nagrobki i inne elementy
Nagrobki
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Cenotafy NIE - - - -
Cippusy NIE - - - -
Grobowce NIE - - - -
Krzyże NIE - - - -
Obejścia NIE - - - -
Obeliski NIE - - - -
Mogiły obmurowane TAK 6 k. XIX - I poł. XX w. beton 1 podwójne
Mogiły ziemne NIE - - - -
Płyty poziome NIE - - - -
Płyty pionowe NIE - - - -
Postumenty TAK 2 k. XIX - I poł. XX w. beton, lastryko przy mogiłach
Przyścienne NIE - - - -
ŁĄCZNIE 5 stanowisk
Elementy
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Mur ogrodzeniowy NIE - - - -
Brama NIE - - - -
Kościół NIE - - - -
Kaplica NIE - - - -
Inne NIE - - - -
Inskrypcje


Galeria zdjęć

fot. Michał P. Wiśniewski, 2016

{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}
fot. 5
{$caption}
fot. 6
{$caption}
fot. 7
{$caption}
fot. 8
{$caption}
fot. 9
{$caption}
fot. 10
{$caption}
fot. 11
{$caption}
fot. 12

Renowacja

Nie przeprowadzono.


Osadnictwo w Białochówku

Historia

Co prawda pierwsze informacje o Białochówku można odnotować już w 1324 roku jednak nie dotyczą one osady Białochówko zwanej Bingsdorf tylko majątku rycerskiego Schillingsdorf. Średniowieczny folwark administracyjnie podlegał pod komturstwo grudziądzkie, a od czasów I Rzeczpospolitej przynależał do właścicieli dóbr Białochowo. Natomiast kolonia Bingsdorf powstała dopiero w 1817 roku poprzez wydzielenie obszaru z folwarku Białochówko (Klein Bialochowo) przez ówczesnego właściciela Hanischa i podzielenie go na 34 działki. Również w okresie międzywojennym kolonia Białochówko podlegała pod obszar dworski Białochowo. Współcześnie teren Białochówka podlega pod sołectwo Mokre, a nie jak podaje SUIKZP gminy Grudziądz, pod sołectwo Dusocin.
Nowi mieszkańcy, w większości Niemcy wiary ewangelickiej, podlegali pod parafię ewangelicką w Mokrem od 1889, a przedtem pod parafię grudziądzką. Jeszcze w 1921 roku protestanci liczyli 87% mieszkańców osady.

Ludzie

Lista strat w I wojnie światowej: Bogusławski, Borowski, Damrau, Drawert, Fahl, Heinrich, Jeske, Kieper, Leonhard, Lippinski, Salinski, Strehlau, Watkowski, Wolff


Bibliografia:

  1. 2478 Feste Coubiere, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1:25000, Reichsamt für Landesaufnahme, 1900. comp.jpg
  2. Białochówko w Internetowym Słowniku historyczno-geograficznym ziem polskich w średniowieczu, http://www.slownik.ihpan.edu.pl/search.php?id=402
  3. X. Froelich, Geschichte des Graudenzer Kreises, Band I, Graudenz, 1868, s. 40. comp.jpg
  4. A. Harnoch, Chronik und Statistik der evangelischen Kirchen in den Provinzen Ost- und Westpreussen, Neidenburg, 1890, s. 477-479. comp.jpg
  5. E. Jacobson, Topographisch-statistisches Handbuch für den Regierungsbezirk Marienwerder, 1868, s. 18-19. comp.jpg
  6. Plan Odnowy Miejscowości Mokre, www.bip.grudziadz.lo.pl/index.php?app=uchwaly&nid=1857&y=2012
  7. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 11, Województwo Pomorskie. Warszawa: GUS, 1926, s. 22. comp.jpg
  8. Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego, 2013, s. 95-96 ,http://www.bip.grudziadz.lo.pl/?app=uchwaly&nid=2170&y=2013
  9. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. I, s. 189. (wzmianka) comp.jpg

O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License