Położenie | Opis | Zdjęcia | Renowacja | Osadnictwo | Bibliografia
Położenie cmentarza - mapy
 |
Istnienie cmentarza ewangelickiego w tym miejscu jest mimo wszystko wątpliwe gdyż żadne źródła pisane nie potwierdzają tego.
Opis cmentarza
Położenie
Cmentarz położony na północno-zachodnim skraju centrum wsi przy rozstaju dróg na Osieczek i Dębową Łąkę w odległości ok. 200 metrów od kościoła. Charakterystycznym punktem jest kapliczka maryjna u rozstaju dróg. Od północy, północnego wschodu i południa graniczy z drogami, od zachodu z polem uprawnym.
Podstawowe informacje
| Data założenia | przed 1911 |
| Wyznanie | ewangelicki |
| Ówczesna parafia | Kawki (od 1867), przedtem Brodnica (świątynia wybudowana w 1830, protestantyzm w Brodnicy sięga 1553 roku) |
| Status | nieczynny |
| Powierzchnia | ~0,22 ha |
| Nr działki | 328 |
| Kształt | trapez |
| Najstarszy zachowany nagrobek | - |
| Istniejąca dokumentacja | - |
| Zagrożenia | śmieci |
| Stan zachowania | LIKWIDACJA BEZ ZMIANY FUNKCJI, Typ Ib |
| Data zamknięcia, likwidacji | 1947, ? |
Roślinność
| Drzewa | dąb, jesion, klon, … |
| Krzewy | lilak… |
| Inne | trawa, … |
Układ cmentarza nieznany. Brak informacji o alei.
Nagrobki i inne elementy
| Nagrobki | |||||
| Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
| Cenotafy | NIE | - | - | - | - |
| Cippusy | NIE | - | - | - | - |
| Grobowce | NIE | - | - | - | - |
| Krzyże | NIE | - | - | - | - |
| Obeliski | NIE | - | - | - | - |
| Mogiły obmurowane | NIE | - | - | - | - |
| Mogiły ziemne | TAK | - | - | - | - |
| Płyty poziome | NIE | - | - | - | - |
| Płyty pionowe | NIE | - | - | - | - |
| Pola grobowe | NIE | - | - | - | - |
| Postumenty | NIE | - | - | - | - |
| Przyścienne | NIE | - | - | - | - |
| ŁĄCZNIE | - | ||||
| Elementy | |||||
| Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
| Mur ogrodzeniowy | NIE | - | - | - | - |
| Brama | NIE | - | - | - | - |
| Kościół | NIE | - | - | - | - |
| Kaplica | NIE | - | - | - | - |
| Inne | TAK | 1 | ? | cegła, metal | kapliczka maryjna |
Brak danych o osobach znanych i zasłużonych pochowanych na cmentarzu.
Inskrypcje
Nie znaleziono.
Galeria zdjęć
fot. M. Kaniecki, 2015;
 |
| fot. 1 |
 |
| fot. 2 |
Renowacja
Nie przeprowadzono. Na terenie nie ma niczego co przypominałoby nagrobki, raczej gruz budowlany. Tak naprawdę nie wiadomo, czy na pewno był tu cmentarz. Mieszkańcy twierdzą, że w tym miejscu chowano Niemców. W SUiKZP i GPOZ nie wzmiankowano o żadnym cmentarzu w Nieżywięciu prócz rzymskokatolickiego.
Osadnictwo w Nieżywięciu.
Historia
Najwcześniejsza wiarygodna informacja pochodzi z I połowy XIV wieku i dotyczy kościoła rzymskokatolickiego będącego siedzibą parafii pw. Św. Jana Chrzciciela. W okresie krzyżackim wieś była wsią czynszową podlegającą Zakonowi, administracyjnie na terenie komturstwa brodnickiego. Po pokonaniu Krzyżaków stała się królewszczyzną podlegającą starostwu brodnickiemu.
Wieś prócz swojej najstarszej części posiada także część zwaną dawniej rumunkiem.
Ewangelicy zawsze stanowili albo zdecydowaną mniejszość albo wręcz marginalną ilość mieszkańców. W 1868 stanowili 11% populacji, w 1885 8%, w 1910 2%, a w 1921 niecałe 2%. Podlegali pod parafię ewangelicką w Kawkach.
Ludzie
Spis strat z I wojny światowej zawiera następujące nazwiska: Benz, Brzuskiewicz, Cieliński, Cybulski, Dahm, Dunajski, Filarski, Goszka, Góralski, Górski, Jankowski, Jaranowski, Jeziorski, Kawecki, Kopowski, Kosłowski, Kowalkowski, Krajewski, Kwaitkowski, Kuhn, Linda, Lisiński, Macikowski, Makowski, Mallon, Marschewski, Murawski, Ostrowski, Paczkowski, Panter, Pawłowski, Piotrowski, Pociernicki, Pokrandt, Potorski, Prussakowski, Przystalski, Schlieske, Schmeichel, Siekierski, Stefański, Szczawiński, Szymański, Tucholski, Turzynowski, Wisniewski, Żelaskowski
Nauczyciel w 1925: Gustaw Bachmann, Roman Beyer, Maksymilian Kukawka, Florian Nowacki
Księga adresowa z 1928: Bogucki (rzeźnik), Fijałkowska (akuszerka), Fijałkowski (mąka, opał), Goerka (kowal, krawiec), Górski (rzeźnik), Filarski (siodlarz, tapicer), Jankowski (młyn), Bronisław Jaranowski (właściciel ziemski), Kerner (zajazd), Kowalski (szewc), Mącikowski (zakład mleczarski), Lewandowski (zajazd), Linda (artykuły kolonialne, stolarz), Łęgowski (kowal, piekarz, stolarz), Paczkowski (krawiec), Pawłowski (zajazd), Piotrowski (szewc), Plotkowski (murarz), Stefański (murarz), Szczawiński (murarz), Szczepański (kołodziej), Wilamowski (handel nierogacizną), Wiśniewski (rzeźnik), Zawistowski (krawiec)
Bibliografia:
- 2780 Wittenburg, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1:25000, Reichsamt für Landesaufnahme, 1911.
- Gminny Program Opieki nad Zabytkami Gminy Bobrowo na lata 2010-2014, s. 11, 12-13, 15, 16
- A. Harnoch, Chronik und Statistik der evangelischen Kirchen in den Provinzen Ost- und Westpreussen, Neidenburg, 1890, s. 542.
- Kalendarz nauczycielski na rok 1925, Tuchola, 1924, s. 26.
- Księga adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa, Warszawa: Towarzystwo Reklamy Międzynarodowej, 1928, s. 1190.
- A. Mańkowski, J. Paczkowski, Opis królewszczyzn w województwach chełmińskim, pomorskim i malborskim w roku 1664, 1938, s. 59-60.
- Nieżywięć w Słowniku historyczno-geograficznym ziem polskich w średniowieczu, http://www.slownik.ihpan.edu.pl/search.php?id=1353&q=nie%C5%BCywi%C4%99%C4%87&d=0&t=0
- H. Plehn, Ortsgeschischte des Kreises Strasburg in Westpreussen, Königsberg, 1900, s. 87.
- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 11, Województwo Poznańskie. Warszawa: GUS, 1926, s. 4
- Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Bobrowo. Część A. Uwarunkowania i diagnoza stanu zagospodarowania przestrzennego, Bobrowo 2010, http://www.bobrowo.bip.net.pl/?a=1399 [dostęp: 05.10.2015]
- F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. VII, s. 145.