Położenie | Opis | Zdjęcia | Renowacja | Osadnictwo | Bibliografia
Położenie cmentarza - mapy
 |
Opis cmentarza
![zabudowany.png="teren](https://lh6.googleusercontent.com/-cHxv_V_GWWc/Te986zSj-LI/AAAAAAAACCE/SUxAXxr4jhA/s32/zabudowany.png="teren)
Położenie
Cmentarz położony w centrum wsi pomiędzy zabudowaniami. Jedziemy z Iwca w stronę Cekcyna W odległości ok. 100 metrów od znaku "strefa zabudowana" mamy drogowskaz bezpośrednio wskazujący, w którym miejscu trzeba wejść w prawo - nie da rady bezpośrednio podjechać autem. Ze prawie wszystkich stron sąsiaduje z prywatnymi parcelami, a od strony południowo-zachodniej mamy wąską ścieżkę prowadząca na cmentarz.
Podstawowe informacje
| Data założenia | przynajmniej 1840 |
| Wyznanie | ewangelicki |
| Ówczesna parafia | Iwiec (od 1893), Tuchola (1774-1893) |
| Status | nieczynny |
| Powierzchnia | 0,03ha |
| Nr działki | nie wyodrębniono, na terenie 169 |
| Kształt | prostokąt |
| Najstarszy zachowany nagrobek | ? |
| Istniejąca dokumentacja | APE Malbork, Rejencja Kwidzyńska, sygn. 1701, Der evangelische Begräbnisplatz in Ostrowo, 1840-1868 |
| Zagrożenia | śmieci, dewastacja |
| Stan zachowania | UPORZĄDKOWANY, Typ VIb |
| Data zamknięcia, likwidacji | 1945?, - |
Wydaje się, że cmentarz był większy.
Roślinność
| Drzewa | sosna, świerk, brzoza, … |
| Krzewy | iglak, … |
| Inne | trawa, … |
Układ cmentarza czytelny. Brak informacji o alei.
Nagrobki i inne elementy
| Nagrobki | |||||
| Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
| Cenotafy | NIE | - | - | - | - |
| Cippusy | NIE | - | - | - | - |
| Grobowce | NIE | - | - | - | - |
| Krzyże | NIE | - | - | - | - |
| Mogiły obmurowane | TAK | 4 | k. XIX w. - I poł. XX w. | beton | - |
| Mogiły ziemne | NIE | - | - | - | - |
| Obeliski | NIE | - | - | - | - |
| Pola grobowe | NIE | - | - | - | - |
| Postumenty | TAK | 2 | k. XIX w. - I poł. XX w. | piaskowiec, beton | przy mogiłach |
| Płyty poziome | NIE | - | - | - | - |
| Płyty pionowe | NIE | - | - | - | - |
| Przyścienne | NIE | - | - | - | - |
| Elementy | |||||
| Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
| Mur ogrodzeniowy | TAK | - | 2007 | metal | palilki połączone łańcuchem i ogrodzenia gospodarstw |
| Brama | NIE | - | - | - | - |
| Kościół | NIE | - | - | - | - |
| Kaplica | NIE | - | - | - | - |
| Krzyż | TAK | 1 | 2007 | drewno | - |
| Inne | TAK | 2 | 2007 | granit, drewno | tablica pamiątkowa, ławka |
Inskrypcje
Galeria zdjęć
fot. Michał P. Wiśniewski, 2016
 |
| fot. 1 |
 |
| fot. 2 |
 |
| fot. 3 |
 |
| fot. 4 |
 |
| fot. 5 |
 |
| fot. 6 |
 |
| fot. 7 |
 |
| fot. 8 |
 |
| fot. 9 |
 |
| fot. 10 |
 |
| fot. 11 |
 |
| fot. 12 |
 |
| fot. 13 |
 |
| fot. 14 |
 |
| fot. 15 |
Renowacja
Prace porządkowo-renowacyjne przeprowadzone zostały w 2007 r. przez Stowarzyszenie na Rzecz Ocalenia Śladów Przeszłości w Gminie Cekcyn "Światło". Po wycięciu zbędnej roślinności i korzeni uporządkowano nagrobki. Na koniec zamontowano ogrodzenie, tablicę pamiątkową oraz drewniany krzyż i ławeczkę. Przy tablicy i wzdłuż ogrodzeń zasadzono iglaki. Nabożeństwo ekumeniczne poprowadził pastor Marek Loskot z Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Bydgoszxzy i ks. kanonik Roman Bendkowski z parafii w Cekcynie.
Osadnictwo w Ostrowie
Historia
Pierwsze wzmianki o Ostrowie pochodzą z 1632 jako królewszczyźnie zasiedlonej przez smolarzy. Z lustracji z 1664 wiemy, że zamieszkiwał tu 1 smolarz Grzegorz Bona, a reszta wsi określona jako pustkowie posiadała 2 zagrodników Antoniego Wielgosza i Pawła Pychalskiego. W połowie XIX wieku Ostrowo było typową wsią rolniczą. W okresie międzywojennym istniał tu zakład materiałów budowlanych wytwarzających dachówki. Drogę bitą utworzono w latach 60. XX w, w tym samym czasie poprowadzono elektryczność.
Protestanci stanowili mały odsetek mieszkańców. W latach 80. XIX wieku liczyli 27%, a tuż po odzyskaniu niepodległości jedynie 4% mieszkańców. Początkowo ich macierzysta parafia znajdowała się w Tucholi, od 1893 byli członkami parafii w Iwcu gdzie istniała również szkoła.
Ludzie
Lista poległych w I wojnie światowej zawiera następujące nazwiska: Chichla, Dettmann, Drewell, Grelewitz, Kotlenga, Kolassa, Kulm, Leppek, Miek, Monka, Pawlowski, Sienitzki, Sworowski, Wolski, Zalewski
Księga adresowa z 1928: Łeppek (zajazd), Wąsikowski (artykuły kolonialne)
Bibliografia:
- APE Malbork, Rejencja Kwidzyńska, sygn. 1701, Der evangelische Begräbnisplatz in Ostrowo, 1840-1868
- 2474 Lindenbusch, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1: 25 000, Reichsamt für Landesaufnahme, 1874.
- Gemeindelexikon für die Provinz Westpreussen : auf Grund der Materialien der Volkszählung vom 1. Dezember 1885 und anderer amtlicher Quellen, 1885, s. 148-149.
- A. Harnoch, Chronik und Statistik der evangelischen Kirchen in den Provinzen Ost- und Westpreussen. Neidenburg, 1890, s. 506.
- W. Kozłowski, Tucholskie wsie, Tuchola, 2009, s. 285-286.
- Księga adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa, Warszawa: Towarzystwo Reklamy Międzynarodowej, 1928, s. 1196.
- A. Mańkowski, Opis królewszczyzn w województwach chełmińskim, pomorskim i malborskim w roku 1664, 1938, s. 198, 214.
- Ostrowo na stronie genealogicznej Williama Remusa, http://remus.shidler.hawaii.edu/genes/WPrussia/Ostrowo/home.htm
- P34 S26 H CEKCYN, 1:25 000, WIG, 1933.
- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 11, Województwo Pomorskie. Warszawa: GUS, 1926, s. 61.
- F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. VII, s. 727.
- Zabytkowy cmentarz do renowacji, "Tygodnik Tucholski", 2007, nr 24, http://www.archiwum.tygodnik.pl/index.php?o=art&n=2241
- Ł. Zep, Stowarzyszenie odnowiło kolejny cmentarz, "Tygodnik Tucholski", 2007, nr 39, http://www.archiwum.tygodnik.pl/index.php?o=art&n=2573