Cmentarz ewangelicki - Pieńki

del.icio.usFacebook


Położenie cmentarza - mapy

Przechwytywanie.jpg

Opis cmentarza

polny.png
Położenie

Cmentarz położony przy głównej drodze idącej przez Pieńki. Kierujemy się z Nowej Wsi Królewskiej w stronę Stanisławek. Po ok. 1,5 km mamy po lewej stronie przystanek PKS, a tuż za nim drogę asfaltową w lewo. Tu skręcamy i następnie ok. 950 m. prosto. Cmentarz będzie po prawej stronie drogi. W jego bezpośrednim sąsiedztwie zauważymy słupy od linii elektrycznej. Od północny, wschodu i południa graniczy z gruntami ornymi, a od zachodu z drogą.

Podstawowe informacje
Data założenia k. XIX w. / pocz. XX w. (w 1904 już był)
Wyznanie ewangelicki
Ówczesna parafia Wieldządz (od 1888), Wąbrzeźno (1854-1888)
Status nieczynny
Powierzchnia ~0,08 ha
Nr działki 22/6 i 22/7
Kształt prostokąt
Najstarszy zachowany nagrobek 1904
Istniejąca dokumentacja -
Zagrożenia śmieci, dewastacja
Stan zachowania ZŁY, Typ III
Data zamknięcia 1945?, -
Roślinność
Drzewa dąb, jesion, …
Krzewy lilak, głóg, …
Inne barwinek, liliowiec, fiołek wonny, …

Brak zarejestrowanych pomników przyrody. Układ cmentarza czytelny. Brak informacji o alei.

Nagrobki i inne elementy
Nagrobki
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Cenotafy NIE - - - -
Cippusy NIE - - - -
Grobowce NIE - - - -
Krzyże NIE - - - -
Obeliski NIE - - - -
Mogiły obmurowane TAK 25 I poł. XX w. lastryko/beton
Mogiły ziemne NIE - - - -
Płyty poziome NIE - - - -
Płyty pionowe NIE - - - -
Pola grobowe TAK 1 pocz. XX w. żeliwo -
Postumenty TAK >2 i poł. XX w. beton, lastryko przy mogiłach obmurowanych
Przyścienne NIE - - - -
ŁĄCZNIE > 25 stanowisk
Elementy
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Mur ogrodzeniowy NIE - - - w 2003 widoczne pozostałości po ogrodzeniu - siatka i fragmenty betonowych słupków
Brama NIE - - - żeliwny pręt od furtki
Kościół NIE - - - -
Kaplica NIE - - - -
Inne NIE - - - -
Inskrypcje


Galeria zdjęć

fot. Kornel Pleskot, 2016;

{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}
fot. 5
{$caption}
fot. 6
{$caption}
fot. 7
{$caption}
fot. 8
{$caption}
fot. 9
{$caption}
fot. 10
{$caption}
fot. 11
{$caption}
fot. 12
{$caption}
fot. 13
{$caption}
fot. 14
{$caption}
fot. 15
{$caption}
fot. 16
{$caption}
fot. 17
{$caption}
fot. 18
{$caption}
fot. 19

Renowacja

Nie przeprowadzono. Przez cmentarz przechodzi linia energetyczna, dlatego od czasu do czasu przeprowadzana jest wycinka. Z porównania zdjęcia satelitarnego w Geoportalu (chyba 2009) z warstwą satelitarną w Google Maps z 2015 widzimy, że przez południowo-zachodni skraj cmentarza przechodzi droga w stronę gospodarstwa. Trudno powiedzieć, czy wpłynęło to na zubożenie ilości nagrobków. Z danych z 2003 roku wynika, że na czterech mogiłach znajdują się nazwiska pochowanych członków rodziny Runkowski.


Osadnictwo w Pieńkach

Historia

Wieś założona w 1824 roku poprzez wyodrębnienie części obszaru ze wsi Szczerosługi. Pierwotnie był to lasek, który wykarczowano i podzielono na 7 osad czynszowych. W 1833 uwłaszczono płacących czynsz gospodarzy. W latach 80. XIX w. 72% mieszkańców to ewangelicy, którzy należeli do parafii ewangelickiej w Wieldządzu, a przed 1888 do parafii w Radzyniu Chełmińskim. W 1921 roku ilość ewangelickich mieszkańców spadła do 48%.

Ludzie

Lista strat z I wojny światowej: Friedrich, Klebisch, Koepke, Runkowski, Wenz

Inne nazwiska (z Westpreussen.de): Czarski, Engel, Maser, Pfau, Werner, Will


Bibliografia:

  1. 2679 Rehden, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1:25000, Reichsamt für Landesaufnahme, 1909. comp.jpg
  2. Alfabet miejscowości powiatu wąbrzeskiego. Zeszyt II. Rejon Płużnicy - gmina Płużnica, pod red. Aleksandra Czarneckiego, 2009, s. 59-65. (sołectwo Pólko)
  3. B. Borysowski, Dokumentacja cmentarzy poewangelickich w powiecie wąbrzeskim, Wąbrzeźno, 2003. (opisany jako cm. w Szczerosługach)
  4. Gemeindelexikon für die Provinz Westpreussen : auf Grund der Materialien der Volkszählung vom 1. Dezember 1885 und anderer amtlicher Quellen, Berlin, 1888, s. 106-107. comp.jpg
  5. A. Harnoch, Chronik und Statistik der evangelischen Kirchen in den Provinzen Ost- und Westpreussen. Neidenburg, 1890, s. 474-475. comp.jpg
  6. R. Heling, Die Evangelischen Kirchengemeinden in Ostpreussen und Westpreussen in den Pfarr-Almanachen von 1912 und 1913. Hamburg: Selbstverlag des Vereins, 2000, s. 48.
  7. B. Heym, Geschichte des Kreises Briesen und seiner Ortschaften, Briesen am Wpr: Otto Weise, 1902, s. 205-206. comp.jpg
  8. Pieńki w Płużnickie historie, http://pluznickiehistorie.pl/wsie/polko-3/
  9. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 11, Województwo Pomorskie. Warszawa: GUS, 1926, s. 64. comp.jpg
  10. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. VIII, s. 92. comp.jpg

O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License