Cmentarz ewangelicki - Pływaczewo

del.icio.usFacebook


Położenie cmentarza - mapy

brak cm na starych mapach

Opis cmentarza

polny.png
Położenie

Cmentarz położony na niewielkim wzniesieniu na północno-zachodnim krańcu wsi przy drodze prowadzącej w stronę kanału Zgniłka i Ludowic. Jadąc przez Pływaczewo w stronę Wąbrzeźna, ok. 100 metrów za remizą jest stary budynek z czerwonej cegły, przy którym skręcamy w lewo i przejeżdżamy tory. Dalej droga idzie charakterystycznym łukiem lewoskrętnym i dalej prosto aż przekroczymy ciek wodny. Po dalszych 150 metrach mamy po lewej stronie cmentarz. Ze wszystkich stron graniczy z gruntami uprawnymi.

Podstawowe informacje
Data założenia pocz. XX w. (1900?)
Wyznanie ewangelicki
Ówczesna parafia Kowalewo Pomorskie (od 1853), przedtem Golub (1784-1853)
Status nieczynny
Powierzchnia ~0,24 ha
Nr działki 413
Kształt prostokąt
Najstarszy zachowany nagrobek pocz. XX w.
Istniejąca dokumentacja -
Zagrożenia śmieci, dewastacja, likwidacja
Stan zachowania BARDZO ZŁY, Typ III
Data zamknięcia 1945?, -

Historia gminy Wąbrzeźno podaje 1900 jako rok założenia. Na mapach z 1900, 1909, 1911, 1930 i 1940 nie ma go.

Roślinność
Drzewa -
Krzewy głóg, dzika róża, śnieguliczka, …
Inne trawa, …

Brak zarejestrowanych pomników przyrody. Układ cmentarza nieczytelny. Brak informacji o istnieniu alei. Ścieżka od strony drogi gruntowej wtórna.

Nagrobki i inne elementy
Nagrobki
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Cenotafy NIE - - - -
Cippusy NIE - - - -
Grobowce NIE - - - -
Krzyże NIE - - - -
Obeliski NIE - - - -
Mogiły obmurowane TAK 3 I poł. XX w. beton 1 z posyumentem, 1 dziecięca i 1 podstawa pod mogiłę
Mogiły ziemne NIE - - - podobno były w 2003
Płyty poziome NIE - - - -
Płyty pionowe NIE - - - -
Pola grobowe NIE - - - -
Postumenty TAK 1 1922 beton przy mogile obmurowanej
Przyścienne NIE - - - -
ŁĄCZNIE 3 stanowiska
Elementy
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Mur ogrodzeniowy NIE - - - -
Brama NIE - - - -
Kościół NIE - - - -
Kaplica NIE - - - -
Inne NIE - - - -

Brak danych o osobach znanych i zasłużonych pochowanych na cmentarzu.

Inskrypcje - Grzegorz Becmer, 2016;

Galeria zdjęć

fot. Grzegorz Becmer, 2016;

{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}
fot. 5
{$caption}
fot. 6
{$caption}
fot. 7

fot. Michał P. Wiśniewski, 2016;

{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}
fot. 5
{$caption}
fot. 6
{$caption}
fot. 7
{$caption}
fot. 8
{$caption}
fot. 9
{$caption}
fot. 10

Renowacja

Nie przeprowadzono. Brak lilaka. Podobno jest jeszcze jedna rozbita tablica. Według opisu z 2003 dojrzeć można było usypane mogiły ziemne, których w 2016 brakuje. Cały teren stał się pastwiskiem dla krów i jest siedliskiem kretów.

Osadnictwo w Pływaczewie.

Historia

Pierwsza wzmianka pochodzi z 1414 gdy wieś została spalona podczas wojny polsko-krzyżackiej. Była to wieś czynszowa będąca własnością Zakonu Krzyżackiego leżąca w granicach komturstwa kowalewskiego. W czasach I Rzeczpospolitej była własnością królewską podlegającą pod starostwo kowalewskie. Pierwsi koloniści pruscy dotarli w 1783. Od 1887 Pływaczewo zostało włączone w nowo powstały powiat wąbrzeski. Tuż po rozpoczęciu okupacji wysiedlono rodzinę Klimek (gospodarstwo objął Struwe), a w 1941 wysiedlono 13 rodzin, a w ich miejsce sprowadzono osadników z Besarabii.
Protestanci podlegali pod parafię ewangelicką w Kowalewie Pomorskim. We wsi od 1820 istniała szkoła katolicka. Placówka edukacyjna działała do 1993. Pierwszy spis powszechny z 1921 wykazał blisko 37% ludności protestanckiej. W kolejnym spisie z 1931 jest ich zaledwie 4%.

Ludzie

Lista strat z I wojny światowej: Brock, Cetkowski, Ciechlowski, Cieminski, Fabian, Falkowski, Goege, Gienau, Goldmann, Jaworski, Klimyk, Krolikowski, Kuczynski, Kwiatkowski, Lewandowski, Lukiewski, Mackowski, Madejewski, Makowski, Matewski, Mazurkiewicz, Melkowski, Musal, Mytlewski, Obremski, Pick, Piotrowski, Sawicki, Scheuing, Schwanke, Sialkowski, Socki, Szochowski, Templin, Tomkowski, Walczak, Will, Wierzbowski, Wojciechowski, Zadroziński, Zatorski, Zuchowski

W księdze adresowej z 1928 r. figurują nazwiska: Hass (zajazd), Jastrzębski (kowal), Krużyński (właściciel gospodarstwa), Matuszewski (szewc), Mytlewski (murarz), Piórkowski (kowal), Tyllia (zakład mleczarski, młockarnia), Wegner (zajazd)

Księga adresowa z 1941: Celmer (szewc), Jastrzemski (kowal), Konarska (zajazd, sklep), Łęgowski (stolarz)

Wysiedleni w 1941: Chrapiński, Dąbrowski, Józefowski, Klimek (1939, 1942), Krzywdziński, Minneti, Olszewski, Pełkowski, Rysiewski, Socki, Sokulski, Szydzik, Zarębski

Osadnicy z Besarabii sprowadzeni w 1941: Hirsche, Hinz, Krams, Volk

Bibliografia:

  1. B. Borysowski, Dokumentacja cmentarzy poewangelickich w powiecie wąbrzeskim, Wąbrzeźno, 2003.
  2. R. Czaja (red.), Historia gminy Wąbrzeźno t. 1, Wąbrzeźno: UG Wąbrzeźno, 2006, s. 337-341.
  3. Deutsches Reichs Adressbuch. Die Ostgebiete, Berlin: Buch- und Tiefdruck Gesellschaft, 1941, s. 131. comp.jpg
  4. A. Harnoch, Chronik und Statistik der evangelischen Kirchen in den Provinzen Ost- und Westpreussen. Neidenburg, 1890, s. 552-553. comp.jpg
  5. B. Heym, Geschichte des Kreises Briesen und seiner Ortschaften, Briesen am Wpr: Otto Weise, 1902, s. 333-334. comp.jpg
  6. Księga adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa, Warszawa: Towarzystwo Reklamy Międzynarodowej, 1928, s. 1200. comp.jpg
  7. H. Maercker, Geschichte der ländlichen Ortschaften und der drei kleineren Städte des Kreises Thorn in seiner früheren Ausdehnung vor der Abzweigung des Kreises Briesen i. J. 1888. Danzig, 1900, s. 454-456. comp.jpg
  8. Pływaczewo w internetowym "Słowniku geograficzno-historycznym ziem polskich w średniowieczu", http://www.slownik.ihpan.edu.pl/search.php?id=1498&q=p%C5%82ywaczewo&d=0&t=0
  9. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 11, Województwo Poznańskie. Warszawa: GUS, 1926, s. 64. comp.jpg
  10. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. VIII, s. 331. comp.jpg
cmentarzewangelickiplywaczewo
wersja strony: 2, ostatnia edycja: 01 Jan 2017 07:08
Edytuj Oceń (0) Tagi Historia Pliki Drukuj Narzędzia + Opcje
O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License