Położenie | Opis | Zdjęcia | Renowacja | Osadnictwo | Bibliografia
Położenie cmentarza - mapy
 |
Opis cmentarza
Położenie
Cmentarz położony po zachodniej stronie Przyłęk, na terenie zalesionym, naprzeciwko skrzyżowania Młyńskiej z Zachodnią. Od południa graniczy z ul. Zachodnią, a z pozostałych stron z lasem.
Podstawowe informacje
| Data założenia | I poł. XIX w. |
| Wyznanie | ewangelicki |
| Ówczesna parafia | Ciele (od 1866), Bydgoszcz (1772-1866) |
| Status | nieczynny |
| Powierzchnia | ~0,46ha |
| Nr działki | 53 |
| Kształt | zbliżony do prostokąta |
| Najstarszy zachowany nagrobek | poł. XIX w. |
| Istniejąca dokumentacja | ? |
| Zagrożenia | likwidacja, śmieci |
| Stan zachowania | BARDZO ZŁY, typ III |
| Data zamknięcia, likwidacji | 1945?, - |
Roślinność
| Drzewa | lipa, akacja, dąb, … |
| Krzewy | lilak, … |
| Inne | trawa, konwalia, … |
Brak pomników przyrody. Układ nieczytelny.
Nagrobki i inne elementy
| Nagrobki | |||||
| Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
| Mogiły obmurowane | TAK | 3 | k. XIX - I poł. XX | beton, cegła | w tym 1 destrukt i 1 dziecięcy |
| Mogiły obmurowane z postumentem | TAK | 1 | I poł. XX w. | beton | z cokołem |
| Mogiły ziemne | TAK | 1 | - | - | - |
| Pola grobowe | TAK | 2 | ? | beton, cegła | w tym 1 z żeliwnym "wihajstrem" |
| Krzyże | NIE | - | - | - | - |
| Postumenty | TAK | 1 | ? | beton | - |
| Cenotafy | NIE | - | - | - | - |
| Cippusy | NIE | - | - | - | - |
| Grobowce | NIE | - | - | - | - |
| Płyty poziome | NIE | - | - | - | - |
| Przyścienne | NIE | - | - | - | - |
| Inne | NIE | - | - | - | - |
| RAZEM | 8 stanowisk | ||||
| Elementy | |||||
| Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
| Mur ogrodzeniowy | NIE | - | - | - | - |
| Brama | NIE | - | - | - | - |
| Kościół | NIE | - | - | - | - |
| Kaplica | NIE | - | - | - | - |
| Inne | NIE | - | - | - | - |
Inskrypcje
Nie znaleziono.
Galeria zdjęć
fot. Michał P. Wiśniewski, 2015;
 |
| fot. 1 |
 |
| fot. 2 |
 |
| fot. 3 |
 |
| fot. 4 |
 |
| fot. 5 |
 |
| fot. 6 |
 |
| fot. 7 |
 |
| fot. 8 |
 |
| fot. 9 |
 |
| fot. 10 |
 |
| fot. 11 |
 |
| fot. 12 |
 |
| fot. 13 |
 |
| fot. 14 |
 |
| fot. 15 |
 |
| fot. 16 |
 |
| fot. 17 |
 |
| fot. 18 |
 |
| fot. 19 |
 |
| fot. 20 |
 |
| fot. 19 |
 |
| fot. 20 |
Renowacja
Nie przeprowadzono.
Osadnictwo w Przyłękach (Ostrowiu)
Historia
Z uwagi na skąpe materiały źródłowe trudno dociec kiedy założono Ostrów zwany też Ostrowem Przyłęckim. Była to własność prywatna więc próżno szukać jej w lustracjach posiadłości starostwa bydgoskiego. Najstarsza wzmianka pochodzi z 1789 roku. Wówczas, aż do przynajmniej 1807, był w rękach Antoniego Przysieckiego, właściciela majątku w Przyłąkach. W początkowych spisach statystycznych Ostrów wspominany jest jako folwark a nawet etablissement, a od przynajmniej lat. 40 XIX był wsią.
Nigdy nie była to ludna osada. Mieszkali w niej prawie wyłącznie protestanci. W 1872 zniemczono nazwę na Grunwerder. Pomiędzy 1885, a 1905 włączono Ostrów w skład wsi Przyłęki. Protestanci podlegali pod parafie ewangelicką w Bydgoszczy, a od 1866 pod Ciele. Szkoła znajdowała się w Przyłękach.
Ludzie
Księga adresowa z 1906 (Przyłęki): Gadaszewski (zajazd, wiatrak), Kopp (kowal), Leu (szewc), Lewandowski (szewc), Pries (mleczarnia), Siwiński (stelmach), Stenzel (zajazd), Strohschein (zajazd), Szynka (kowal),
Lista strat z I wojny światowej (Ostrów): Hollweg (Paul i Wilhelm)
Księga adresowa Polski z 1928 (Przyłęki): Bamke (murarz), Fellmuth (handel bydłem, rzeźnik), Gaworzewski (zakład mleczarski, wiatrak), Gąsiorowski (fryzjer), Godaszewski (zajazd), Janowicz (handel bydłem), Koepp (kowal), Malicki (wyszynk trunków), Polley (koszykarz), Siwiński (kołodziej), Snelewski (szewc), Szynka (kowal), Szypuła (murarz), Thiede (rzeźnik)
Bibliografia:
- 2973 Zielonke, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1:25000, Reichsamt für Landesaufnahme, 1911.
- Amtsblatt der Königlichen Preußischen Regierung zu Bromberg, 1872, nr 40, s .268.
- J. N. Bobrowicz, Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Księstwa Poznańskiego, 1846, s. 424.
- Deutsches Reichs-Adressbuch, 1906, s. 125.
- J. F. Goldbeck, Volständige Topographie des Königreichs Preussen, Marienwerder, 1789, s. 180.
- A. Holsche, Geographie und Statistik von West- Süd- und Neu-Ostpreußen, Berlin, 1807, s. 57.
- Księga adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa, Warszawa: Towarzystwo Reklamy Międzynarodowej, 1928, s. 1436.
- Przyłęki na Wikipedii, https://pl.wikipedia.org/wiki/Przy%C5%82%C4%99ki_(wojew%C3%B3dztwo_kujawsko-pomorskie)
- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 10, Województwo Poznańskie, 1926, s. 5.
- Studium Uwarunkowań i Zagospodarowania Przestrzennego gminy Białe Błota, 2016, s. 46.
- F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. VII, s. 710.
- Uebersicht der Bestandtheile und Verzeichniss aller Ortschadten des Bromberger Regierungsbezirks, 1818, s. 18.
- Verzeichniss aller Ortschaften des Bromberger Regierungs-Bezirks, Bromberg: Gruenauer, 1833, s. 6.
- Verzeichniss sämmtlicher Ortschaften des Regierungs-Bezirks Bromberg, Bromberg: M. Aronsohn, 1860, s. 4-5.
- A. Werner, Geschichte der evangelischen Parochieen in der Provinz Posen. Posen: W. Decker, 1898, s. 48-49.
