Położenie | Opis | Zdjęcia | Renowacja | Osadnictwo | Bibliografia
Położenie cmentarza - mapy
 |
Opis cmentarza
Położenie
Cmentarz położony na zalesionym wzniesieniu przy ul. Brzegowej, ok. 400 m od granic administracyjnych miasta Bydgoszcz. Jadąc ul. Wyzwolenia w stronę Strzelc Dolnych (DW 256) skręcamy na skrzyżowaniu z ulicą Brzegową w lewo, tuż przy stadninie koni. Po ok. 400 m. będziemy na wysokości cmentarza. Ze względu na względną stromiznę terenu, na który trzeba się wspiąć od strony ulicy zaleca się dojście od drugiej strony. Mianowice, po dojeździe do pierwszego gospodarstwa, po lewej stronie znajdziemy ścieżkę biegnącą brzegiem terenu zalesionego, którą dojdziemy do grobowca. Gdy tylko zacznie mocno skręcać w prawo należy wejść głębiej w lasek.
Podstawowe informacje
| Data założenia | 1876 |
| Wyznanie | ewangelicki |
| Ówczesna parafia | Fordon (od 1822) |
| Status | nieczynny |
| Powierzchnia | ~0,05 ha |
| Nr działki | nie wyodrębniono, na terenie 4/2 |
| Kształt | zbliżony do prostokąta |
| Najstarszy zachowany nagrobek | 1876 |
| Istniejąca dokumentacja | ? |
| Zagrożenia | śmieci, likwidacja cmentarza |
| Stan zachowania | FATALNY, Typ III |
| Data zamknięcia, likwidacji | 1945?, |
Roślinność
| Drzewa | klon,… |
| Krzewy | lilak, grochodrzew, … |
| Inne | … |
Brak zarejestrowanych pomników przyrody. Brak informacji co do istnienia alei. Cmentarz składa się w istocie z jednego zdewastowanego grobowca.
Nagrobki i inne elementy
| Nagrobki | |||||
| Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
| Cenotafy | NIE | - | - | - | - |
| Cippusy | NIE | - | - | - | - |
| Grobowce | TAK | 1 | 1876 | cegła, piaskowiec | całkowicie zdewastowany, płyta pęknięta |
| Krzyże | NIE | - | - | - | - |
| Obejścia | NIE | - | - | - | - |
| Obeliski | NIE | - | - | - | - |
| Mogiły obmurowane | NIE | - | - | - | - |
| Mogiły ziemne | NIE | - | - | - | - |
| Płyty poziome | NIE | - | - | - | - |
| Płyty pionowe | NIE | - | - | - | - |
| Postumenty | NIE | - | - | - | - |
| Przyścienne | NIE | - | - | - | - |
| ŁĄCZNIE | ? | ||||
| Elementy | |||||
| Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
| Mur ogrodzeniowy | NIE | - | - | - | - |
| Brama | NIE | - | - | - | - |
| Kościół | NIE | - | - | - | - |
| Kaplica | NIE | - | - | - | - |
| Inne | NIE | - | - | - | - |
Na cmentarzu został pochowany niemiecki pułkownik armii carskiej Rosji i właściciel folwarku Gośniewice Alexander Ludwig Friedrich August von Kroppf.
Inskrypcje - fot. Michał P. Wiśniewski, 2014
Galeria zdjęć
fot. Michał P. Wiśniewski, 2014
 |
| fot. 1 |
 |
| fot. 2 |
 |
| fot. 3 |
 |
| fot. 4 |
 |
| fot. 5 |
 |
| fot. 6 |
 |
| fot. 7 |
 |
| fot. 8 |
 |
| fot. 9 |
 |
| fot. 10 |
 |
| fot. 11 |
 |
| fot. 12 |
 |
| fot. 13 |
 |
| fot. 14 |
 |
| fot. 15 |
 |
| fot. 16 |
 |
| fot. 17 |
Inne materiały
 |
| fot. 1 |
Renowacja
Nie przeprowadzono. Grobowiec doszczętnie rozwalony. Na miejscu znaleziono "rączki" od trumny. Na polanie powstają pierwsze domki jednorodzinne, co utrudni znacznie dostęp do cmentarza w przyszłości.
Osadnictwo w Gośniewicach
Historia
Gośniewice (Bergeim) to folwark administracyjnie będący częścią olęderskiej wsi Łoskoń. Pierwotnie osiedle młyńskie po raz pierwszy znalezione w dokumentach z 1855 r., a występujące na mapie z 1857 r. jako Bergmuhle. W spisie z 1860 r. jako właściciel figuruje J. Nowacki. Połowa mieszkańców jest wyznania ewangelickiego. Uczęszczają oni do parafii ewangelickiej w Fordonie, szkoła mieści się w pobliskim Pałczu. W spisie z 1921 r. i dalszych brak wyszczególnienia. Na pewno w latach 1907-1913 właścicielem był Marian Hagelstein. Istniał młyn wodny, stawy rybne oraz wykopywano torf. Polska nazwa Gośniewice pojawia się na mapach od 1933 r. Obszar Gośniewic został włączony do miasta Bydgoszcz w 1977 r.
Skąpe informacje o Alexandrze von Kropffie pozwalają przypuszczać, że stał się właścicielem majątku w ostatnich latach życia. Urodził się w rodzinie wojsko-prawniczej i takie było jego wykształcenie. Ukończył znaną z wieloma tradycjami szkołę książęcą w Grimma (Saksonia), a następnie studia prawnicze w Lipsku. Jako absolwent szkoły wyższej ukończył roczny kurs oficerski i od 1829 r. rozpoczął karierę w armii carskiej Rosji w stopniu podporucznika. Służył w kawalerii stacjonującej na terytorium obecnej Białorusi. Służbę ukończył w 1864 r. Jeden z synów Hugo von Kroppf również wybrał karierę wojskową. Pogrzeb odbył się 22.08.1876 r.
Ludzie
Lista strat z I wojny światowej: Delick, Dorendorf, Giese, Neimeyer
Bibliografia:
- 2875 Fordon, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1:25000, Reichsamt für Landesaufnahme, 1940.
- Biogram Alexandra Ludwiga Friedricha Augusta von Knopffa, http://dokumente.ios-regensburg.de/amburger/?id=28610 [dostęp: 09.12.2014]
- Bromberg Zeitung z 21.08.1876 r., nr 194, s. 8. - link.
- Dziennik Urzędowy Królewskiej Rejencyi w Bydgoszczy z 09.02.1855 r., nr 6, s. 52.
- Gueter-Adressbuch der Provinz Posen, Stettin: Paul Niekammer, 1907, s. 156-157.
- Güter-Adressbuch für die Provinz Posen, Leipzig: Reichenbach'sche Verlagsbuchhandlung, 1913, s. 172-173.
- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 10, Województwo Poznańskie. Warszawa: GUS, 1926, s. 4.
- F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. II, s. 721.
- Verzeichniss sämmtlicher Ortschaften des Regierungs-Bezirks Bromberg, Bromberg: M. Aronsohn, 1860, s. 18-19.
- A. Werner, Geschichte der evangelischen Parochieen in der Provinz Posen. Posen: W. Decker, 1898, s. 66.