Położenie | Opis | Zdjęcia | Renowacja | Osadnictwo | Bibliografia
Położenie cmentarza - mapy
| brak zaznaczonego cmentarza na starych mapach |
Opis cmentarza
Położenie
Cmentarz, a właściwie nagrobek zlokalizowany był podobno we wschodniej części dawnego parku dworskiego. Prawdopodobnie na wysokości południowego boku dawnego dworu. Otoczony przez zieleń parkową
Podstawowe informacje
| Data założenia | ? |
| Wyznanie | ewangelicki |
| Ówczesna parafia | Lulkowo (od 1895), Chełmża (1803-1895) |
| Status | nieistniejący |
| Powierzchnia | ? |
| Nr działki | nie wyodrębniona, na terenie 135/2 |
| Kształt | - |
| Najstarszy zachowany nagrobek | - |
| Istniejąca dokumentacja | ? |
| Zagrożenia | - |
| Stan zachowania | ZLIKWIDOWANY, Typ Ib |
| Data zamknięcia, likwidacji | ?, ? |
Roślinność
| Drzewa | … |
| Krzewy | … |
| Inne | … |
Pomimo starodrzewu brak zarejestrowanych pomników przyrody.
Nagrobki i inne elementy
| Nagrobki | |||||
| Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
| Cenotafy | NIE | - | - | - | - |
| Cippusy | NIE | - | - | - | - |
| Grobowce | NIE | - | - | - | - |
| Krzyże | NIE | - | - | - | - |
| Mogiły obmurowane | NIE | - | - | - | - |
| Mogiły ziemne | NIE | - | - | - | - |
| Obeliski | NIE | - | - | - | - |
| Postumenty | NIE | - | - | - | - |
| Płyty poziome | NIE | - | - | - | - |
| Płyty pionowe | NIE | - | - | - | - |
| Pola grobowe | NIE | - | - | - | - |
| Przyścienne | NIE | - | - | - | - |
| Inne | NIE | - | - | - | - |
| Elementy | |||||
| Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
| Mur ogrodzeniowy | NIE | - | - | - | - |
| Brama | NIE | - | - | - | - |
| Kościół | NIE | - | - | - | - |
| Kaplica | NIE | - | - | - | - |
| Inne | NIE | - | - | - | - |
Nagrobek miał upamiętniać pochowane tam dzieci Wilhelma Kluga, właściciela majątku Pigża.
Inskrypcje
Nie znaleziono z powodu braku nagrobka
Galeria zdjęć
fot. Michał P. Wiśniewski, 2014
 |
| fot. 1 |
 |
| fot. 2 |
 |
| fot. 3 |
 |
| fot. 4 |
 |
| fot. 5 |
 |
| fot. 6 |
Renowacja
Nie przeprowadzono z powodu zlikwidowania nagrobka. Świadkowie mówią o pomniku z czarnego granitu, który można było zobaczyć jeszcze na początku lat 70. XX w.
Osadnictwo w Pigży
Historia
Nazwa wsi nawiązuje do Prusa Pipina, który przy niezlokalizowanym jeziorze posiadał gród obronny zniszczony przez Krzyżaków w 1231 r. Tym samym jest to pierwsza wzmianka o Pigży. Za czasów krzyżackich wieś była własnością Szpitala Św. Ducha, a od 1415 r. własnością zakonu Benedyktynek. Tak też było w czasach rzeczpospolitej szlacheckiej. Od początku XVIII w. istniał folwark zakonny. Po I zaborze w wyniku kasacji dóbr zakonnych władze pruskie włączyły Pigżę do domeny z siedzibą w Chełmży. Majatek wydzierżawiono w 1786 r. Johanowi Kallienowi jednak w tym samym roku zmienił go Anton Wolff, a od 1791 Johann Mischke, od 1814 jego syn Christian Mischke, od 1845 wdowa po Christianie Frederike, która sprzedaje Pigżę w 1851 r. Ernstowi Sommerowi. Po śmierci w 1853 majątek dziedziczy syn Ernst Hermann Sommer. Od jego imienia powstaje niemiecka nazwa wsi Ernstrode wprowadzona w 1878. Ernst Hermann zostawia testament opublikowany w 1879 gdzie spadkobiercą mianuje Hermanna Sommera i jego pięcioro rodzeństwa. Majątek popada w długi i po publicznej licytacji w 1881 r. kupuje go ziemianin Max Weinschenk z Lulkowa. Rok potem w 1882 Pigżę nabywa Wilhelm Klug. Majętność pozostaje w rękach tej rodziny do 1945 r. W okresie międzywojennym doszło do parcelacji majątku. Po wojnie dwór stał się PGRem, a dokładnie stacją hodowli roślin. Według dokumentów w 1957 mieli rozebrać dwór a z lustracji wynika, że dwór stoi tylko został przebudowany.
Ewangelicy w Pigży stanowili mały ułamek całej populacji. Pod koniec lat 60. XIX w. było ich 15%, a w 1921 zaledwie 5% (14 osób). Prawdopodobnie wyłącznie rodzina Kluga i oficjaliści.
Ludzie
Na liście zaginionych w czasie I wojny światowej jest porucznik rezerwy (Oberleutant des Reserve) Werner Klug z Pigży.
Bibliografia:
- R. Kowalski, Gmina Łubianka. Historia i współczesność, 2004, s. 74-79.
- H. Maercker, Geschichte der ländlichen Ortschaften und der drei kleineren Städte des Kreises Thorn in seiner früheren Ausdehnung vor der Abzweigung des Kreises Briesen i. J. 1888, Danzig, 1900, s. 233-234.
- Pigża na stronie Polskiezabytki.pl, http://www.polskiezabytki.pl/m/obiekt/1580/Pigza/ [dostęp: 06.10.2015].
- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 11, Województwo Pomorskie. Warszawa: GUS, 1926, s. 60.
- F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. VIII, s. 122.