Położenie | Opis | Zdjęcia | Renowacja | Osadnictwo | Bibliografia
Położenie cmentarza - mapy
![]() |
Opis cmentarza


Położenie
Cmentarz, a właściwie samotna mogiła położona w lesie, w południowo-zachodnim skraju wsi Różankowo. Ok. 650 m. na północ od leśniczówki Olek. Ze wszystkich stron otacza ją starodrzew, nieco dalej od północy i zachodu leśne trakty.
Podstawowe informacje
Data założenia | XX w. |
Wyznanie | ewangelicki |
Ówczesna parafia | Lulkowo |
Status | nieczynny |
Powierzchnia | ~0,01 ha |
Nr działki | ? |
Kształt | - |
Najstarszy zachowany nagrobek | I poł. XX w. |
Istniejąca dokumentacja | ? |
Zagrożenia | likwidacja |
Stan zachowania | BARDZO ZŁY, Typ III |
Data zamknięcia, likwidacji | 1945, - |
Roślinność
Drzewa | Dąb, Klon, Kasztan |
Krzewy | - |
Inne | - |
Pomimo starodrzewu brak zarejestrowanych pomników przyrody.
Nagrobki i inne elementy
Nagrobki | |||||
Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
Cenotafy | NIE | - | - | - | - |
Cippusy | NIE | - | - | - | - |
Grobowce | NIE | - | - | - | - |
Krzyże | NIE | - | - | - | - |
Mogiły obmurowane | TAK | 1 | I poł. XX w. | kamień, beton | - |
Obejścia | NIE | - | - | - | - |
Obeliski | NIE | - | - | - | - |
Postumenty | NIE | - | - | - | - |
Płyty poziome | NIE | - | - | - | - |
Płyty pionowe | NIE | - | - | - | - |
Przyścienne | NIE | - | - | - | - |
Inne | NIE | - | - | - | - |
Elementy | |||||
Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
Mur ogrodzeniowy | NIE | - | - | - | - |
Brama | NIE | - | - | - | - |
Kościół | NIE | - | - | - | - |
Kaplica | NIE | - | - | - | - |
Inne | NIE | - | - | - | - |
Jest to samotna mogiła dawnego właściciela Różankowa, Pigży, Leszcza i Lulkowa Wilhelma Kluga.
Inskrypcje
Nie znaleziono.
Galeria zdjęć
fot. Michał P. Wiśniewski, 2013
Renowacja
Nie przeprowadzono.
Osadnictwo w Różankowie
Historia
…
Ludzie
Nie doszukałem się skąd Wilhelm Klug pochodził ani kiedy się urodził. Pewne jest, że w 1882 zakupuje majątek w Pigży, który znajduje się w rękach rodziny Klug do końca II wojny światowej. Dziesięć lat później (1892) staje się właścicielem dworu w Leszczu, zaś w 1904 r. zamieszkuje na dworze w Lulkowie. W tym czasie pełni też funkcję naczelnika obwodu gminnego w Różankowie (1900-1906, Amtbezirk Rosenberg), którą łączy z posadą komornika sądowego tej gminy. W obliczu zmian politycznych związanych z odzyskaniem przez Polskę niepodległości, w 1919 r. zabezpiecza dla siebie i swojej małżonki Elizy z domu Zembsch prawo do dożywotniego przebywania na nieruchomościach, zaś w roku następnym zbywa wszystkie majątki - rolnikowi z Różankowa Wernerowi Klugowi – jak napisano w jednym z opracowań. Nie wydaje mi się, żeby zbieżność nazwisk była przypadkowa. Ów rolnik to raczej któryś ze zstępnych.
Reszta to sfera domysłów, w których pobrzmiewają echa doświadczeń służby z „panem von Kluge”. Podobno był farmazynem, czyli masonem. Podobno często wyjeżdżał na całą noc z domu choć służące odczuwały jego obecność we dworze. Podobno kazał się pochować wraz z koniem… Na pewno spełniono jego ostatnią wolę związaną z pochówkiem, lecz nie znamy daty zgonu. Spoczął pośród własnoręcznie zasadzonego starodrzewia dębowego przy rozstaju dróg prowadzących do dworu w Różankowie i do leśnictwa Olek. Dziś grób doszczętnie rozgrabiono, za to starodrzew robi wrażenie.
Bibliografia:
- Fotoforum Gazeta.pl, http://fotoforum.gazeta.pl/72,2,737,49954750,120210935.html [dostęp: 30.01.2014]
- Maercker Hans, Geschichte der ländlichen Ortschaften und der drei kleineren Städte des Kreises Thorn in seiner früheren Ausdehnung vor der Abzweigung des Kreises Briesen i. J. 1888. Danzig, 1900.
- Pawłowski Marek, Gmina Łysomice od pradziejów do współczesności, Łysomice: UG Łysomice,2004
- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 11, Województwo Pomorskie. Warszawa: GUS, 1926.
- Steinmann Otto, Der Kreis Thorn. Statistische Beschreibung. Thorn 1866.
- Strona Territorial.de, http://www.territorial.de/dawp/thorn/ostichau.htm [dostęp: 30.01.2014]
- Sulimierski Filip, Chlebowski Bronisław, Walewski Władysław i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. IX, s. 856.