Cmentarz ewangelicki - Skoraczewo

del.icio.usFacebook


Położenie cmentarza - mapy

skoracz.JPG

Opis cmentarza

polny.png
Położenie

Cmentarz położony na niewielkim wzniesieniu, ok. 300 m. na południowy wschód od centrum wsi, przy drodze asfaltowej łączącej Skoraczewo z drogą powiatową Wąwelno-Mrocza. Od zachodu graniczy ze wspomnianą drogą , z pozostałych stron otacza go pole uprawne.

Podstawowe informacje
Data założenia pocz. XIX w.
Wyznanie ewangelicki
Ówczesna parafia Wąwelno (od 1892), przedtem Mrocza. We wsi szkoła z kaplicą.
Status nieczynny
Powierzchnia ~0,29 ha
Nr działki na terenie 184
Kształt czworobok zbliżony do prostokąta
Najstarszy zachowany nagrobek ?
Istniejąca dokumentacja ?
Zagrożenia śmieci, dewastacja
Stan zachowania PODCZAS PORZĄDKOWANIA, Typ III
Data zamknięcia 1945?, -
Roślinność
Drzewa klon
Krzewy lilak, czarny bez, grochodrzew
Inne pokrzywy, bluszcz

Brak zarejestrowanych pomników przyrody. Układ cmentarza czytelny. Brak informacji o istnieniu alei.

Nagrobki i inne elementy
Nagrobki
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Cenotafy NIE - - - -
Cippusy NIE - - - -
Grobowce NIE - - - -
Krzyże NIE - ? beton co najmniej 1 podstawa po żeliwnym krzyżu
Obeliski NIE - - - -
Mogiły obmurowane TAK ok. 100 k. XIX w. - I poł. XX w. lastryko, beton, piaskowiec
Mogiły ziemne NIE - - - -
Płyty poziome NIE - - - -
Płyty pionowe NIE - - - -
Pola grobowe TAK >1 I poł. XX w. piaskowiec fot. 5
Postumenty TAK >10 k. XIX w. - I poł. XX w. lastryko, beton, piaskowiec jeden w kształcie krzyża przy mogile obmurowanej
Przyścienne NIE - - - -
ŁĄCZNIE ok. 100 stanowisk
Elementy
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Mur ogrodzeniowy NIE - - - -
Brama NIE - - - -
Kościół NIE - - - -
Kaplica NIE - - - -
Inne NIE - - - -

Brak informacji na temat grobów o znaczeniu historycznym oraz osób szczególnie zasłużonych.

Inskrypcje - fot. Mieczysława Boniecka, 2014; fot. Mirosława Grzesiak, 2014;


Galeria zdjęć

fot. Mieczysława Boniecka, 2014

{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}
fot. 5
{$caption}
fot. 6

fot. Mirosława Grzesiak, 2014

{$caption}
fot. 7
{$caption}
fot. 8
{$caption}
fot. 9
{$caption}
fot. 10
{$caption}
fot. 11
{$caption}
fot. 12

fot. Michał P. Wiśniewski, 2014

{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}
fot. 5
{$caption}
fot. 6
{$caption}
fot. 7
{$caption}
fot. 8
{$caption}
fot. 9

Renowacja

Z inicjatywy miejscowego Koła Gospodyń Wiejskich porządkowanie rozpoczęło się 29.03.2014 r.

fot. Oleńka, 2014

{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}
fot. 5

Osadnictwo Skoraczewie.

Historia

Nazwa wg ks. Stanisława Kozierowskiego pochodzi albo od właściciela/dzierżawcy terenu niejakiego Scorozy albo od skoruszy czyli jarzębiny. Osada po raz pierwszy wymieniona zostaje w dokumentach z roku 1288 r. Wchodziła w składu kompleksu prywatnych dóbr ziemskich, którego centrum stanowiła Mrocza - miasto szlacheckie będące w latach 1649-1772 własnością Działyńskich. Po pierwszym rozbiorze staje się domeną wchodzącą w skład domeny Mrocza. Następnie rozparcelowana w celu założenia nowych osad podczas kolonizacji: Skoraczewka i Skoraczewca (Kolonia Skoraczewo) z folwarkiem Annafeld wchodzącym w skład obwodu dworskiego Ostrówek. Opracowania mówią o parcelacji w 1829 r. jednak nie podają czy wtedy właśnie wydzielono od razu wymienione osady, czy którąś z osobna. Szkoła istnieje od co najmniej 1860 r., aczkolwiek tradycje szkolne sięgają IV ćw. XVIII w. Natomiast budynek szkoły, w której istniała sala modlitewna, wygląda na zbudowany pod koniec XIX w. lub na pocz. XX w. W 1873 r. Skoraczewo przemianowane zostaje na Wiesenthal, Skoraczewiec na Colonie Grünfelde, a Skoraczewko na Grünwalde. Do polskich nazw powrócono w 1921 r. Ze danych spisu powszechnego z okresu międzywojennego wynika, że ludność ewangelicka i niemieckojęzyczna dominowała nad polską.

Ludzie

W 1839 r. Charlotte Brunk z d. Schulz była akuszerką. W latach 1856-1878 mieszkańcem była rodzina Gollnick: Gottlieb, żona Charlotte z d. Piekarska oraz dzieci: Friedrich Wilhelm, Louise Wilhelmine, Adeline Auguste, August Herman, Albert Richard, Hermann Carl, Helmuth Johann. Nauczycielem w szkole ewangelickiej do roku 1921 r. był Willy Hannemann. Z powodu optowania za narodowością niemiecką został on zwolniony i zapewne wyjechał do Niemiec. W księdze adresowej Polski z 1928 r. figuruje właściciel ziemski Edward Lochstädt, oraz bławatnik P. Modorft. W czasie okupacji sklep wielobranżowy prowadził Gerhard Lüneberg.
W spisie mieszkańców z 1944 r. figurują rodziny o nazwiskach: Belau, Bethke, Bölter, Bottke, Brummund, Finner, Gollnik, Görtz, Guderian, Kempfert, Karau, Kienitz, Knaak, Kolander, Krügel, Krumrey, Kubatz, Lockstädt, Lüneberg, Manthey, Manke, Moddelmog, Piehl, Redemann, Rotzoll, Schmidt, Schülke, Schultz, Seehawer, Seehafer, Stranz, Streck, Warmbier, Wiederhöft, Wiese.


Bibliografia:

  1. P35_S25_H Zabartowo, Mapa szczegółowa Polski 1:25000, WIG, 1935. comp.jpg
  2. E. Callier, Powiat nakielski w XVI stuleciu. Rys geograficzno-historyczny, Poznań: W. Simon, 1886, s. 40. comp.jpg
  3. Deutsches Reichs Adressbuch. Die Ostgebiete, Berlin: Buch- und Tiefdruck Gesellschaft, 1941, s. 160. comp.jpg
  4. "Dziennik Urzędowy Królewsko Pruskiej Regencyi w Bydgoszczy" z 9 sierpnia 1839, nr. 32. comp.jpg
  5. "Dziennik Urzędowy Ministerstwa byłej Dzielnicy Pruskiej", 1921, nr 12, s. 156. comp.jpg
  6. Dziennik Urzędowy Okręgu Szkolnego Poznańskiego 1921, nr 4, s. 95. comp.jpg
  7. "Gazeta Toruńska" z 4 czerwca 1873 r., nr 126, s. 3. comp.jpg
  8. Golnick births 1856-1878 in Mrotschen, Kreis Wirsitz, Posen, Archiwum forum RootsWeb, 2004, comp.jpg
  9. Księga adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa, Warszawa: Towarzystwo Reklamy Międzynarodowej, 1928, s. 1452. comp.jpg
  10. S. Kozierowski, Badania nazw topograficznych dzisiejszej Archidyecezyi Gnieźnieńskiej, Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 1913, s. 141-142, comp.jpg
  11. H. Papstein, Kreis Wirsitz, ein westpreußisches Heimatbuch, Bad Zwischenahn : Heimatkreis Wirsitz/Westpreussen, 1982, s. 277-278.
  12. Polonia Maior - Fontes. Mrocza, comp.jpg
  13. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 10, Województwo Poznańskie. Warszawa: GUS, 1926, s. 123 comp.jpg
  14. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. X, s. 695-696. comp.jpg
  15. Verzeichniss sämmtlicher Ortschaften des Regierungs-Bezirks Bromberg : mit Angabe des Kreises, des Gerichts-, Polizei- und Gemeindebezirks, der Grundherrschaft, des Pächters, des specificirten Areals, der Häuser, der Einwohnerzahl, des Pfarrsprengels, Schulkreises, der Speditions-Postanstalt u.s.w. : nebst Beilagen historischen und statistischen Inhalts etc., Bromberg: M. Aronsohn, 1860, s. 158-159. comp.jpg
  16. A. Werner, Geschichte der evangelischen Parochieen in der Provinz Posen. Posen: W. Decker, 1898, s. 181-182. comp.jpg

O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License