Położenie | Opis | Zdjęcia | Renowacja | Osadnictwo | Bibliografia
Położenie cmentarza - mapy
Opis cmentarza


Położenie
Cmentarz położony w polu na zachód od centrum wsi. Do Sławska Dolnego wjeżdżamy od strony Strzelna skręcając z drogi krajowej nr 62. Po ok. 950 m. dojeżdżamy do placu w centrum wsi z dawną szkołą po prawej. Mijamy go prosto. Po następnych ok. 150 m. docieramy do skrzyżowania z figurką Jezusa, którą widzimy na wprost. Tu kierujemy się na lewo i dalej prosto ok. 150 m. Za gospodarstwem nr 28 mamy zarośnięta trawą ścieżkę po lewej stronie. Skręcamy w nią i po ok. 180 m. staniemy przed polem natomiast po lewej stronie widzimy krzaki porastające cmentarz. Od północy i wschodu graniczy z nieużytkami, od południa i zachodu z polami uprawnymi.
Podstawowe informacje
Data założenia | XIX w. |
Wyznanie | ewangelicki |
Ówczesna parafia | Strzelno (od 1788) |
Status | nieczynny |
Powierzchnia | 0,14 ha |
Nr działki | 48 i kawałek 50/4 |
Kształt | prostokąt |
Najstarszy zachowany nagrobek | - |
Istniejąca dokumentacja | ? |
Zagrożenia | splantowanie terenu, śmieci |
Stan zachowania | ZŁY, Typ III |
Data zamknięcia, likwidacji | 1945?, - |
Roślinność
Drzewa | ?, … |
Krzewy | lilak, … |
Inne | … |
Brak zarejestrowanych pomników przyrody. Brak alei. Układ cmentarza nieczytelny.
Nagrobki i inne elementy
Nagrobki | |||||
Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
Cenotafy | NIE | - | - | - | - |
Cippusy | NIE | - | - | - | - |
Grobowce | NIE | - | - | - | - |
Krzyże | NIE | - | - | - | - |
Obeliski | NIE | - | - | - | - |
Mogiły obmurowane | TAK | ? | k. XIX - I poł. XX w. | piaskowiec, lastryko, beton | - |
Mogiły ziemne | NIE | - | - | - | - |
Płyty poziome | NIE | - | - | - | - |
Płyty pionowe | NIE | - | - | - | - |
Pola grobowe | NIE | - | - | - | - |
Postumenty | TAK | ? | k. XIX w. - I poł. XX w. | lastryko, beton | - |
Przyścienne | NIE | - | - | - | - |
ŁĄCZNIE | ? | ||||
Elementy | |||||
Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
Mur ogrodzeniowy | NIE | - | - | - | - |
Brama | NIE | - | - | - | - |
Kościół | NIE | - | - | - | - |
Kaplica | NIE | - | - | - | - |
Inne | NIE | - | - | - | - |
Inskrypcje - fot. K. Falleńczyk, 2015
Galeria zdjęć
fot. Karolina Falleńczyk, 2015
Renowacja
Nie przeprowadzono. W północnej części cmentarza składowane jest siano. Utworzono ścieżkę dla pojazdów wjeżdżających na pole. W pewnym miejswcu rozkładają się zwłoki psa.
Osadnictwo w Sławsku Dolnym.
Historia
Sławsko Dolne, dawniej zwane Sławskiem Małym, było wsią kościelną należącą do klasztoru w Strzelnie. Wspomniane już w 1231 r. Po I zaborze własność kościelna została skonfiskowana na rzecz króla pruskiego. Wówczas Sławsko podlegało urzędowi domenalnemu w Strzelnie. Zdecydowano się na sprowadzenie kolonistów ze Szwabii. Nazwę wsi zmieniono na Kaiserthal, a kolonię (na terenie której założono cmentarz) Kaiserhöh. Szkoła ewangelicka istniała już w 1860 r. Protestanci podlegali parafii ewangelickiej w Strzelnie. W latach 80. XIX w. ewangelicy liczyli 42% mieszkańców we wsi i ok. 87% mieszkańców kolonii. Po odzyskaniu niepodległości ilość ewangelików zmalała i wynosiła 26%. Zlikwidowano wtedy podział na wieś i kolonię.
Ludzie
Księga adresowa z 1903 r. zawiera następujące nazwiska: Cichocki, Dobrzyński (kowal), Hopfner, Kammerer, Klotzbucher, Klump, Lindemann, Wurtz, Wiedemeyer (karczma)
Lista strat z I wojny światowej zawiera następujące nazwiska: Bauer, Binder, Błażejczak, Friedrich, Klotzbucher, Kolczynski, Lysiak, Majek, Pawlowski, Reich, Schmoll, Sieracki, Smiegiel, Wiedemeyer, Wurtz
Księga adresowa Polski z 1928 r. zawiera następujące nazwiska: Dobrzyński, Lindemann, Wurtz
Księga adresowa Polski z 1941 r. zawiera następujące nazwiska: Kammerer (rzeźnik), Reich (szewc), Wener (kowal), Wiedemeyer (karczma, sklep),
Bibliografia:
- 278 Mogilno, Karte des Deutschen Reiches, 1:100 000, 1893.
- 3375 Strelno, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1:25000, Reichsamt für Landesaufnahme, 1940.
- Adressbuch für die Stadt Inowrazlaw und die Kreise Inowrazlaw und Strelno, Inowrazlaw: Kujawischer Bote, 1903, s. 194.
- Deutsches Reichs Adressbuch. Die Ostgebiete, Berlin: Buch- und Tiefdruck Gesellschaft, 1941, s. 219.
- F. Kempf, Aus dem Blattern einer kujawischen Schul- und Dorfchronik, "Aus dem Posener Lande", 1907, nr 5, s. 46-49.
- Księga adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa, Warszawa: Towarzystwo Reklamy Międzynarodowej, 1928, s. 1453.
- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 10, Województwo Poznańskie. Warszawa: GUS, 1926, s. 83
- F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. X, s. 793.
- Verzeichniss aller Ortschaften des Bromberger Regierungs-Bezirks, Bromberg: Gruenauer, 1833, s. 82.
- Verzeichniss sämmtlicher Ortschaften des Regierungs-Bezirks Bromberg, Bromberg: M. Aronsohn, 1860, s. 104-105.
- A. Werner, Geschichte der evangelischen Parochieen in der Provinz Posen. Posen: W. Decker, 1898, s. 394-395.