Cmentarz ewangelicki - Stanisławki (Prochy) II
Położenie | Opis | Zdjęcia | Renowacja | Wyjaśnienie | Bibliografia
Położenie cmentarza - mapy
 |
Opis cmentarza
Położenie
Cmentarz położony w polu przy nieuczęszczanej drodze. Jadąc z Jarantowic w stronę Stanisławek tuż przed zielona tablicą informacyjną mamy odnogę w prawo i tam skręcamy. Jedziemy nią ok. 930 metrów. Miniemy w tym czasie tylko jedno gospodarstwo z lewej strony i 200 metrów za nim skręcimy w pawo w ścieżkę. Cmentarz będzie po ok. 350 metrach po lewej stronie.
Podstawowe informacje
| Data założenia | k. XIX / p. XX w. |
| Wyznanie | ewangelicki |
| Ówczesna parafia | Radzyń Chełmiński (od 1795) |
| Status | nieczynny |
| Powierzchnia | ~0,07 ha |
| Nr działki | 17 |
| Kształt | zbliżony do kwadratu |
| Najstarszy zachowany nagrobek | k. XIX w. ? |
| Istniejąca dokumentacja | ? |
| Zagrożenia | śmieci, dewastacja, spalntowanie |
| Stan zachowania | ZŁY, Typ III |
| Data zamknięcia | 1945?, - |
Roślinność
| Drzewa | … |
| Krzewy | lilak, grochodrzew… |
| Inne | barwinek, trawa,… |
Brak zarejestrowanych pomników przyrody. Układ cmentarza częściowo czytelny. Brak informacji o istnieniu alei.
Nagrobki i inne elementy
| Nagrobki | |||||
| Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
| Cenotafy | NIE | - | - | - | - |
| Cippusy | NIE | - | - | - | - |
| Grobowce | NIE | - | - | - | - |
| Krzyże | TAK | 1 | k. XIX w. ? | żeliwo | - |
| Obeliski | NIE | - | - | - | - |
| Mogiły obmurowane | TAK | > 10 | I poł. XX w. | lastryko, beton | |
| Mogiły ziemne | NIE | - | - | - | - |
| Płyty poziome | NIE | - | - | - | - |
| Płyty pionowe | NIE | - | - | - | - |
| Pola grobowe | NIE | - | - | - | - |
| Postumenty | TAK | 2 | I poł. XX w. | beton | |
| Przyścienne | NIE | - | - | - | - |
| ŁĄCZNIE | > 12 stanowisk | ||||
| Elementy | |||||
| Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
| Mur ogrodzeniowy | NIE | - | - | - | - |
| Brama | NIE | - | - | - | - |
| Kościół | NIE | - | - | - | - |
| Kaplica | NIE | - | - | - | - |
| Inne | NIE | - | - | - | - |
Brak danych o osobach znanych i zasłużonych pochowanych na cmentarzu.
Inskrypcje - fot. Kornel Pleskot, 2016;
Galeria zdjęć
fot. Michał P. Wiśniewski, 2016
 |
| fot. 1 |
 |
| fot. 2 |
 |
| fot. 3 |
 |
| fot. 4 |
 |
| fot. 5 |
 |
| fot. 6 |
 |
| fot. 7 |
 |
| fot. 8 |
 |
| fot. 9 |
 |
| fot. 10 |
Renowacja
Nie przeprowadzono.
Wyjaśnienie
Przed 1945 rokiem Prochy, jak i teren na wschód od nich aż do szosy w kierunku Radzynia Chełmińskiego należały do powiatu grudziądzkiego. Trudno uwierzyć jednak folwarczek Prochy i reszta wzmiankowanego obszaru należała do miasta Radzyń. Z tym, że Prochy maja swój cmentarz przy głównej drodze, a pokazany powyżej służył zapewne mieszkańcom gospodarstw, które na niemieckiej mapie sklasyfikowane zostały jako Stadt Rehden. Obecnie interesujący nas obszar administracyjnie podlega pod powiat wąbrzeski. Według Geoportalu, Prochy są kolonią wsi Stanisławki, inna część bliżej szosy należy do Jarantowic, a teren z gospodarstwami najbliżej pokazanego cmentarza to Siedem Gór. Zarówno Urzędowy Wykaz Nazw Miejscowości z 2015 jak i baza krajowego rejestru podziału terytorialnego kraju TERYT nie wzmiankują takiego bytu jak "Siedem Gór". Z kolei Geoportal podaje, że to kolonia wsi bez wskazania o jaka wieś chodzi oraz nazwa wzniesień przy drodze do Stanisławek z Jarantowic.
Z powodów zmian administracyjnych nie mogliśmy opisać cmentarza jako leżącego w granicach Radzynia Chełmińskiego. Studium Uwarunkowań i Zagospodarowania Przestrzennego gminy Wąbrzeźno (zmiana nazwy na Ryńsk w 2017) z 2013 nie wzmiankuje nic o jednostce administracyjnej Siedem Gór jednak mapa studium z podziałem na sołectwa umieszcza ten teren jako część wsi Jarantowice. Problem w tym, że granica między Prochami, a jarantowickimi Siedmioma Górami przechodzi drogą, przy której mamy cmentarz. To znaczy patrząc w kierunku północnym lewa strona drogi wraz z cmentarzem to Prochy, czyli sołectwo Stanisławki, a prawa część drogi to Siedem Gór, czyli sołectwo Jarantowice.
Bibliografia:
- 2679 Rehden, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1:25000, Reichsamt für Landesaufnahme, 1909.
- F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. IX, s. 44.
- Studium Uwarunkowń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Wąbrzeźno przyjęte Uchwałą Rady Gminy Wąbrzeźno Nr XXXIX/252/2013 z dnia 19 czerwca 2013 r., 2013, http://www.wabrzezno.bip.net.pl/?c=586
- Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części, 2015, http://ksng.gugik.gov.pl/urzedowe_nazwy_miejscowosci.php
wersja strony: 2, ostatnia edycja: 08 Jun 2017 10:35