Cmentarz ewangelicki - Trzebczyk

del.icio.usFacebook


Położenie cmentarza - mapy

kleintrebis.jpg

Opis cmentarza

church.png chronione.png renowacja.png
Położenie

Cmentarz położony tuż za dawnym kościołem ewangelickim, a obecnie rzymskokatolickim pw. Św. Józefa Robotnika. Od północy sąsiaduje z łąką i kościołem, od wschodu i południa z polem uprawnym, a od zachodu z terenem szkoły.

Podstawowe informacje
Data założenia 1885?
Wyznanie ewangelicki
Ówczesna parafia Płutowo-Trzebczyk (od 1882, wieś podlegała pod kościół w Trzebczyku od 1892), Chełmno (przed 1882)
Status nieczynny
Powierzchnia ~0,17ha
Nr działki nie wyodrębniono, na terenie działki nr 23/3
Kształt prostokąt
Najstarszy zachowany nagrobek pocz. XX w.
Istniejąca dokumentacja APE Malbork, sygn. 9/59/0/1738, Die Erweiterung des Begräbnisplatzes in Trzebcz-Trebis 1902-1904
Zagrożenia śmieci, dewastacja
Stan zachowania UPORZĄDKOWANY, Typ VIb
Roślinność
Drzewa klon, …
Krzewy lilak, robinia akacjowa, …
Inne bluszcz, trawa, …

Układ cmentarza czytelny. Prawdopodobnie istniała aleja.

Nagrobki i inne elementy
Nagrobki
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Cenotafy NIE - - - -
Cippusy NIE - - - -
Grobowce NIE - - - -
Krzyże NIE - - - -
Mogiły obmurowane TAK 25 k. XIX - I poł. XX w. lstryko, piaskowiec, beton -
Mogiły ziemne NIE ? - - -
Obeliski NIE - - - -
Płyty poziome NIE - - - -
Płyty pionowe NIE - - - -
Pola grobowe NIE - - - -
Postumenty TAK 7 k. XIX - I poł. XX w piaskowiec, lastryko, beton przy mogiłach i nie na swoim miejscu, w tym 2 podstawy pod krzyż żeliwny
Przyścienne NIE - - - -
Elementy
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Mur ogrodzeniowy NIE - - - -
Brama NIE - - - -
Kościół TAK 1 1885-1890 cegła obecnie kościół filialny pw. Św. Józefa Robotnika parafii rzymskokatolickiej pw. NMP w Trzebczu
Kaplica NIE - - - -
Inne TAK 2 2014/2015 - krzyż i kamień pamiątkowy

Brak informacji na temat grobów o znaczeniu historycznym oraz osób szczególnie zasłużonych.

Inskrypcje - fot. Zbigniew Dykiel, 2012; fot. Kornel Pleskot, 2015; fot. Michał P. Wiśniewski, 2015;


Galeria zdjęć

fot. Michał P. Wiśniewski, 2015

{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}
fot. 5
{$caption}
fot. 6
{$caption}
fot. 7
{$caption}
fot. 8
{$caption}
fot. 9
{$caption}
fot. 10
{$caption}
fot. 11
{$caption}
fot. 12
{$caption}
fot. 13
{$caption}
fot. 14
{$caption}
fot. 15
{$caption}
fot. 16
{$caption}
fot. 17
{$caption}
fot. 18
{$caption}
fot. 19
{$caption}
fot. 20
{$caption}
fot. 21
{$caption}
fot. 22
{$caption}
fot. 23
{$caption}
fot. 24
{$caption}
fot. 25
{$caption}
fot. 26
{$caption}
fot. 27
{$caption}
fot. 28
{$caption}
fot. 29
{$caption}
fot. 30
{$caption}
fot. 31

fot. Kornel Pleskot, 2015

{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}
fot. 5
{$caption}
fot. 6
{$caption}
fot. 7

fot. Zbigniew Dykiel, 2012

{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}
fot. 5

Renowacja

Sądząc po wielkości roślinności działania porządkowe przeprowadzono w 2015 r. Odkrzaczono teren nie zajmując się nagrobkami. Zamontowano także krzyż i kamień pamiątkowy.


Osadnictwo w Trzebczyku

Historia

Za czasów Polski szlacheckiej Trzebczyk był folwarkiem należącym do biskupów chełmińskich. Po I rozbiorze przeszedł w ręce rządu pruskiego, który sprowadził kolonistów wyznania ewangelickiego. Uczęszczali oni do parafii ewangelickiej w Chełmnie. W 1882 (de facto w 1881) powstała nowa parafia ewangelicka Płutowo-Trzebczyk. W 1890 ukończono budowę kościoła ewangelickiego. Najprawdopodobniej wraz z nim powstał także cmentarz, powiększany w latach 1902-1904. Parafia Płutowo - Trzebczyk posiadała dwa kościoły. W połowie lat 80. XIX w. wieś liczyła 63% ewangelików, w 1921 41%. Ich ilość spadała do 1939 r. Istniała także szkoła ewangelicka.

Ludzie

Lista strat z I wojny światowej zawiera następujące nazwiska: Bogdanski, Braun, Epding, Muller, Reile, Scheuring, Stepke, Tugundtke, Wolk, Zielinski

Księga adresowa Polski z 1928 wymienia następujące nazwiska: Braun (wiatrak), Epding (zajazd, wiatrak), Szrann (wiatrak)


Źródła:

  1. 2776 Unislaw, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1:25000, Preuss. Landesaufnahme, 1906. comp.jpg
  2. Diecezja toruńska. Historia i teraźniejszość. T. 4. Dekanat Chełmiński, pod red. ks. Stanisława Kardasza, s. 125.
  3. J. T. Dziedzic, P. Ossowski, Powiat i miasto Chełmno. Monografja krajoznawcza, Chełmno, 1923, s. 110. comp.jpg
  4. A. Harnoch, Chronik und Statistik der evangelischen Kirchen in den Provinzen Ost- und Westpreussen, Neidenburg, 1890, s. 484. comp.jpg
  5. R. Heling, Die Evangelischen Kirchengemeinden in Ostpreussen und Westpreussen in den Pfarr-Almanachen von 1912 und 1913, Hamburg: Selbstverlag des Vereins, 2000, s. 52.
  6. Księga adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa, Warszawa: Towarzystwo Reklamy Międzynarodowej, 1928, s. 1234. comp.jpg
  7. B. Nagel, Ziemia Chełmińska. Monografia ze wstępem do regionalizmu, Toruń, 1935, 111-112. comp.jpg
  8. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 10, Województwo Poznańskie, Warszawa: GUS, 1926, s. 8. comp.jpg
  9. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. XII, s. 552. comp.jpg
  10. Trzebczyk, http://prusyzachodnie.blogspot.com/2013/09/trzebczyk.html (wpis z 20.09.2013) [dostęp: 21.10.2015]

O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License