Położenie | Opis | Zdjęcia | Renowacja | Osadnictwo | Bibliografia
Położenie cmentarza - mapy
Opis cmentarza

Położenie
Cmentarz położony na polu. Wyjeżdżamy z Izbicy Kujawskiej ulicą Tymieniecką i jedziemy prosto mijając Podtymień. Od zielonej tabliczki informującej o rozpoczęciu się wsi Tymień do skrzyżowania z drogą wyłożoną po obu stronach białym żwirem gdzie musimy skręcić dzieli nas równy kilometr. Dojeżdżamy do tego skrzyżowania gdzie po lewej stronie mamy gospodarstwo domowe i drzewo z tabliczką o wymianie butli gazowych. My skręcamy w prawo i po lewej stronie widzimy charakterystyczny zielony zagajnik będący cmentarzem. Najlepiej minąć go, od razu skręcić w lewo zatrzymać się tuż przed skrętem w prawo. Wtedy jesteśmy najbliżej cmentarza. Ze wszystkich stron otoczony przez pola uprawne.
Podstawowe informacje
Data założenia | co najmniej w 1779 |
Wyznanie | ewangelicki |
Ówczesna parafia | Izbica Kujawska (od 1910 jako filiał, a od 1933 jako odrębna parafia), Babiak (1838-1910), Chodecz (1817-1837), Babiak (1796-1817), Władysławowa (1776-1796), pierwotnie w Tymieniu dom modlitwy (od co najmniej 1779) |
Status | nieczynny |
Powierzchnia | ~0,18 ha |
Nr działki | 67 |
Kształt | zbliżony do kwadratu |
Najstarszy zachowany nagrobek | ? |
Istniejąca dokumentacja | Karta cmentarza, oprac. P. Kokotkiewicz, 1987 |
Zagrożenia | śmieci |
Stan zachowania | BARDZO ZŁY, Typ III |
Data zamknięcia, likwidacji | 1945, - |
Roślinność
Drzewa | klon, dąb, … |
Krzewy | grochodrzew, lilak, … |
Inne | pokrzywy, trawa, … |
Układ cmentarza nieznany. Brak informacji o alei.
Nagrobki i inne elementy
Nagrobki | |||||
Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
Cenotafy | NIE | - | - | - | - |
Cippusy | NIE | - | - | - | - |
Grobowce | TAK | 1 | ? | beton, cegła | w środku zdewastowane trumny |
Krzyże | NIE | - | - | - | - |
Obeliski | NIE | - | - | - | - |
Mogiły obmurowane | TAK | 1 | I poł XX w | piaskowiec | z płytą pozioma |
Mogiły ziemne | NIE | - | - | - | - |
Płyty poziome | NIE | - | - | - | - |
Płyty pionowe | NIE | - | - | - | - |
Pola grobowe | NIE | - | - | - | - |
Postumenty | TAK | 2 | I poł. XX w. | piaskowiec, beton | postument oraz cokół |
Przyścienne | NIE | - | - | - | - |
ŁĄCZNIE | 4 stanowiska | ||||
Elementy | |||||
Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
Mur ogrodzeniowy | NIE | - | - | - | - |
Brama | NIE | - | - | - | - |
Kościół | NIE | - | - | - | - |
Kaplica | NIE | - | - | - | - |
Inne | NIE | - | - | - | - |
Inskrypcje - fot. T. Słowikowski, 2014
Galeria zdjęć
fot. Tymoteusz Słowikowski, 2014
fot. Karta cmentarza, oprac. P. Kokotkiewicz, 1987
Renowacja
Nie przeprowadzono
Osadnictwo w Tymieniu.
Historia
Tymień wchodził w skład dóbr miejskich Izbicy Kujawskiej. Osadników protestanckich sprowadzono w 1770 r. z inicjatywy właściciela dóbr - hrabiego Skarbka. Według wizytacji diecezji kujawsko-pomorskiej przeprowadzonej przez kanclerza włocławskiego ks. Józefa Glińskiego na polecenie biskupa Józefa Rybińskiego w 1779 roku, w Tymieniu istniał cmentarz oraz miejsce modlitwy (oratorium) dla luteran. Najprawdopodobniej oratorium służyło także za szkołę, o której pierwsze wzmianki pochodzą z 1798 r. Dane statystyczne kościoła ewangelicko-augsburskiego z 1867 r. mówią, że szkoła o charakterze wyznaniowym była budynkiem drewnianym, w którym uczyło się 17 uczniów.
Szkoła nie miała rangi kantoratu gdyż ten umieszczony był w Izbicy Kujawskiej od 1824 r., która awansowała do rangi filiału w 1910, zaś od 1933 zyskała status parafii, pod którą podlegali protestanci z Tymienia. Wcześniej opiekę duszpasterską sprawowali pastorzy z Władysławowa (1776-1796), Babiaka (1796-1817), Chodcza (1817-1837), Babiaka (1838-1910). W latach 80. XIX w. zamieszkany był wyłącznie przez ewangelików, w 1921 r. stanowili oni 73% mieszkańców.
Ludzie
Nazwiska z ksiąg chrztów parafii rzymskokatolickej w Izbicy z lat 1769-1779: Beger, Bulman, Linman, Meler, Miał, Miller, Neyman, Szeyder, Tuszyński, Tyczyński, Zaydel,
Wilhelm Thiede - członek komitetu budowy kościoła w Izbicy
Bibliografia:
- 3927 F Babiak, 1:25 000, WIG, 1944.
- M. Borucki, Ziemia kujawska pod względem historycznym, jeograficznym, archeologicznym, ekonomicznym i statystycznym, Włocławek, 1882, s. 156.
- E. H. Busch, Beitrage zur Geschichte und Statistik des Kirchen und Schulwesens der Ev.-Augsburg. Gemeinden im Konigreich Polen, Leipzig, 1867, s. 215.
- Karta cmentarza, oprac. P. Kokotkiewicz, 1987.
- E. Kneifel, Die evangelisch-augsburgischen Gemeinden der Kalischer Diözese, 1937, s. 88, 276-284.
- E. Kneifel, Die evangelisch-augsburgischen Gemeinden in Polen 1555-1939. Eine Parochialgeschichte in Einzeldarstellungen, Vierkirchen über München : Selbstverlag des Verfassers, 1971, s. 79-80.
- Księga metryk chrzcielnych w izbickim kościele parafialnym (1769-1779), http://izbica-kujawska.com/informacje/ksiegametryk.php [dostęp: 26.07.2015]
- W. Kujawski, Repetytorium Ksiąg Wizytacyjnych Diecezjii Kujawsko-Pomorskiej przechowywanych w Archiwum Diecezjalnym we Włocławku, cz. 2: Wizytacje XVIII wieku, Z 3: Wizytacje drugiej połowy XVIII wieku, “Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne”, 2000, t. 73, s. 342.
- B. Nowicki, parafia ewangelicko-augsburska w Izbicy Kujawskiej, http://izbica-kujawska.com/informacje/parafia_ewangelicka_historia.php [dostęp: 26.07.2015]
- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 2, województwo łódzkie. Warszawa: GUS, 1925, s. 26.
- F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. XII, s. 707.
- Zdjęcia cmentarza w Tymieniu na stronie parafii ewangelicko-augsburskiej w Koninie, http://luteranie.konin.pl/cmentarze/tymien/cmentarz-ewangelicki.html [dostęp: 24.07.2015]
- Zdjęcia cmentarza w Tymieniu na stronie WKKR PTTK "Cyklista" we Włocławku, http://www.cyklista.pun.pl/gallery.php?pid=21960 [dostep: 24.07.2015]