Położenie | Opis | Zdjęcia | Renowacja | Osadnictwo | Bibliografia
Położenie cmentarza - mapy
![]() |
Opis cmentarza



Położenie
Cmentarz położony we wschodnim krańcu Rychnowa, ok. 1,5 km na wschód od centrum wsi, potem ok. 130 m. na południe gruntową drogą w stronę torów kolejowych i kolonii Paśniki. Cmentarz dobrze widoczny z daleka. Od północy, wschodu i południa ograniczny przez pola uprawne, a od zachodu przez wspomnianą drogę gruntową.
Podstawowe informacje
Data założenia | XIX w. |
Wyznanie | ewangelicki |
Ówczesna parafia | Kowalewo Pomorskie, przed 1853 r. Golub |
Status | nieczynny |
Powierzchnia | ~0,28 ha |
Nr działki | ? |
Kształt | zbliżony do kwadratu |
Najstarszy zachowany nagrobek | ~II poł XIX w. |
Istniejąca dokumentacja | ? |
Zagrożenia | - |
Stan zachowania | ZŁY, Typ III |
Układ cmentarza czytelny. Stan zachowania nekropolii zły z uwagi na dewastację nagrobków. Od strony zachodniej zalegają śmieci.
Roślinność
Drzewa | Dąb, Klon, Jesion |
Krzewy | Lilak |
Inne | Barwinek |
Istnieje aleja. Brak zarejestrowanych pomników przyrody. Drzewostan pierwotny w większości zachowany ogranicza teren cmentarza.
Nagrobki i inne elementy
Nagrobki | |||||
Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
Cenotafy | NIE | - | - | - | - |
Cippusy | NIE | - | - | - | - |
Grobowce | NIE | - | - | - | - |
Krzyże | TAK | 5 | - | - | pozostały tylko podstawy po nich |
Obejścia | NIE | - | - | - | - |
Obeliski | NIE | - | - | - | - |
Mogiły obmurowane | TAK | 49 | ? | lastryko, piaskowiec | w tym 6 dziecięcych |
Płyty poziome | NIE | - | - | - | - |
Płyty pionowe | NIE | - | - | - | - |
Postumenty | TAK | ok. 12 | - | - | 4 w kształcie ułamanego pnia dębu, reszta pojedyncze cokoły bez postumentów z inskrypcjami |
Przyścienne | NIE | - | - | - | - |
Elementy | |||||
Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
Mur ogrodzeniowy | NIE | - | - | - | - |
Brama | NIE | - | - | - | - |
Kościół | NIE | - | - | - | - |
Kaplica | NIE | - | - | - | - |
Inne | NIE | - | - | - | - |
Brak informacji na temat grobów o znaczeniu historycznym oraz osób szczególnie zasłużonych.
Inskrypcje - fot. Michał P. Wiśniewski, 2013
Galeria zdjęć
fot. Michał P. Wiśniewski, 2013
Renowacja
Nie przeprowadzono.
Osadnictwo w Wielkim Rychnowie
Historia
Jarosław Kłaczkow podaje, że we wsi żyli herrnhuci mających tutaj swoją gminę wraz ze świątynią. Nie posiadamy wiadomości co do miejsca ich pochówku. Prawdopodobnie byli chowani na cmentarzu razem z pozostałymi ewangelikami.
Ludzie
Bibliografia:
- 2878 Kielbasin, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1:25000, Preuss. Landesaufnahme, 1910.
- Heym B., Geschichte des Kreises Briesen und seiner Ortschaften, Briesen am Wpr: Otto Weise, 1902, s. 312-313
- Kłaczkow Jarosław, Wspólnota Herrnhucka w Wielkim Rychnowie na Pomorzu w latach 1920-1939 - tło sporu z władzami polskimi o dzierżawę tego majątku [w:] Zbigniew Karpus et al. W kraju i na wychodźstwie. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Sławomirowi Kalembce w sześćdziesięciopięciolecie urodzin Toruń - Olsztyn: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2001.
- Maercker Hans, Geschichte der ländlichen Ortschaften und der drei kleineren Städte des Kreises Thorn in seiner früheren Ausdehnung vor der Abzweigung des Kreises Briesen i. J. 1888. Danzig, 1900, s. 404-405.
- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 11, Województwo Pomorskie. Warszawa: GUS, 1926.
- Sulimierski Filip, Chlebowski Bronisław, Walewski Władysław i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. X, s. 72-73.