Położenie | Opis | Zdjęcia | Renowacja | Osadnictwo | Bibliografia
Położenie cmentarza - mapy
Opis cmentarza


Położenie
Cmentarz położony w centrum wsi, 100 metrów za świetlicą i boiskiem. Od północy sąsiaduje z gospodarstwami, od wschodu z nieużytkami i terenem rekreacyjnym, od południa z nieużytkami, a od zachodu z małym laskiem.
Podstawowe informacje
Data założenia | poł. XIX w. |
Wyznanie | ewangelicki |
Ówczesna parafia | Iwiec (od 1893), Tuchola (1774-1893) |
Status | nieczynny |
Powierzchnia | 0,09ha |
Nr działki | nie wyodrębniono, na terenie 67 |
Kształt | prostokąt |
Najstarszy zachowany nagrobek | ? |
Istniejąca dokumentacja | - |
Zagrożenia | śmieci, dewastacja |
Stan zachowania | UPORZĄDKOWANY, Typ VIb |
Data zamknięcia, likwidacji | 1945?, ? |
Wydaje się, że cmentarz był większy.
Roślinność
Drzewa | dąb, lipa, brzoza, … |
Krzewy | lilak, grochodrzew, … |
Inne | trawa, … |
Układ cmentarza czytelny. Brak informacji o alei.
Nagrobki i inne elementy
Nagrobki | |||||
Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
Cenotafy | NIE | - | - | - | - |
Cippusy | NIE | - | - | - | - |
Grobowce | NIE | - | - | - | - |
Krzyże | NIE | - | - | - | - |
Mogiły obmurowane | TAK | 13 | I poł. XX w. | beton, lastryko | - |
Mogiły ziemne | NIE | - | - | - | - |
Obeliski | NIE | - | - | - | - |
Pola grobowe | NIE | - | - | - | fragment ogrodzenia żeliwnego |
Postumenty | TAK | 4 | I poł. XX w. | lastryko, beton | przy mogiłach |
Płyty poziome | NIE | - | - | - | - |
Płyty pionowe | NIE | - | - | - | - |
Przyścienne | NIE | - | - | - | - |
Elementy | |||||
Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
Mur ogrodzeniowy | TAK | - | 2002 | metal | palilki połączone łańcuchem |
Brama | NIE | - | - | - | - |
Kościół | NIE | - | - | - | - |
Kaplica | NIE | - | - | - | - |
Krzyż | TAK | 1 | 2002 | drewno | - |
Inne | TAK | 2 | 2002 | granit, kamień polny | kamień pamiątkowy |
Inskrypcje
Galeria zdjęć
fot. Michał P. Wiśniewski, 2016
Renowacja
Prace porządkowo-renowacyjne przeprowadzone zostały w 2002 r. przez Stowarzyszenie na Rzecz Ocalenia Śladów Przeszłości w Gminie Cekcyn "Światło". Po wycięciu zbędnej roślinności uporządkowano fragmenty nagrobków. Na koniec zamontowano ogrodzenie, kamień z tablicą pamiątkową oraz drewniany krzyż.
Osadnictwo w Wysokiej
Historia
Miejscowość założona na pustkowiu. Pierwszym mieszkańcem był Tomasz Bona, który otrzymał przywilej w 1747. W okresie międzywojennym ludzie nie pracujący na roli zatrudnieni byli w wierzchucińskim tartaku. Ewangelicy w latach 80. XIX wieku stanowili 39% społeczności, w 1921 roku było ich 36%. Początkowo ich macierzysta parafia znajdowała się w Tucholi, od 1893 byli członkami parafii w Iwcu.
Ludzie
Właściciele największych gospodarstw w 1865 (łącznie 35): Sammel, Retzlaff, partyka, Krueger, Kutowski, Kobierowski
Lista poległych w I wojnie światowej zawiera następujące nazwiska: Brostowski, Czarwiński, Dahlke, Engler, Gelinski, Kosch, Kruppa, Maliszewski, Manke, Piotrowski, Romanowski, Ropiński, Schliep, Schulz, Wietrsykowski
Bibliografia:
- 2474 Lindenbusch, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1: 25 000, Reichsamt für Landesaufnahme, 1874.
- Gemeindelexikon für die Provinz Westpreussen : auf Grund der Materialien der Volkszählung vom 1. Dezember 1885 und anderer amtlicher Quellen, 1885, s. 148-149.
- A. Harnoch, Chronik und Statistik der evangelischen Kirchen in den Provinzen Ost- und Westpreussen. Neidenburg, 1890, s. 506.
- W. Kozłowski, Tucholskie wsie, Tuchola, 2009, s. 56, 394-395.
- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 11, Województwo Pomorskie. Warszawa: GUS, 1926, s. 61.