Cmentarz ewangelicki - Wysoka

del.icio.usFacebook


Położenie cmentarza - mapy

MrZrD7642mSHHeBUO_a69wUCyv1WZjk06RgyhtWXPJJZTQyiKdiW-sYg56WayI5qzwbHFQgiCITyGX4=w320

Opis cmentarza

zabudowany.png="teren renowacja.png
Położenie

Cmentarz położony w centrum wsi, 100 metrów za świetlicą i boiskiem. Od północy sąsiaduje z gospodarstwami, od wschodu z nieużytkami i terenem rekreacyjnym, od południa z nieużytkami, a od zachodu z małym laskiem.

Podstawowe informacje
Data założenia poł. XIX w.
Wyznanie ewangelicki
Ówczesna parafia Iwiec (od 1893), Tuchola (1774-1893)
Status nieczynny
Powierzchnia 0,09ha
Nr działki nie wyodrębniono, na terenie 67
Kształt prostokąt
Najstarszy zachowany nagrobek ?
Istniejąca dokumentacja -
Zagrożenia śmieci, dewastacja
Stan zachowania UPORZĄDKOWANY, Typ VIb
Data zamknięcia, likwidacji 1945?, ?

Wydaje się, że cmentarz był większy.

Roślinność
Drzewa dąb, lipa, brzoza, …
Krzewy lilak, grochodrzew, …
Inne trawa, …

Układ cmentarza czytelny. Brak informacji o alei.

Nagrobki i inne elementy
Nagrobki
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Cenotafy NIE - - - -
Cippusy NIE - - - -
Grobowce NIE - - - -
Krzyże NIE - - - -
Mogiły obmurowane TAK 13 I poł. XX w. beton, lastryko -
Mogiły ziemne NIE - - - -
Obeliski NIE - - - -
Pola grobowe NIE - - - fragment ogrodzenia żeliwnego
Postumenty TAK 4 I poł. XX w. lastryko, beton przy mogiłach
Płyty poziome NIE - - - -
Płyty pionowe NIE - - - -
Przyścienne NIE - - - -
Elementy
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Mur ogrodzeniowy TAK - 2002 metal palilki połączone łańcuchem
Brama NIE - - - -
Kościół NIE - - - -
Kaplica NIE - - - -
Krzyż TAK 1 2002 drewno -
Inne TAK 2 2002 granit, kamień polny kamień pamiątkowy
Inskrypcje


Galeria zdjęć

fot. Michał P. Wiśniewski, 2016
{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}
fot. 5
{$caption}
fot. 6
{$caption}
fot. 7
{$caption}
fot. 8
{$caption}
fot. 9
{$caption}
fot. 10
{$caption}
fot. 11
{$caption}
fot. 12
{$caption}
fot. 13
{$caption}
fot. 14
{$caption}
fot. 15

Renowacja

Prace porządkowo-renowacyjne przeprowadzone zostały w 2002 r. przez Stowarzyszenie na Rzecz Ocalenia Śladów Przeszłości w Gminie Cekcyn "Światło". Po wycięciu zbędnej roślinności uporządkowano fragmenty nagrobków. Na koniec zamontowano ogrodzenie, kamień z tablicą pamiątkową oraz drewniany krzyż.


Osadnictwo w Wysokiej

Historia

Miejscowość założona na pustkowiu. Pierwszym mieszkańcem był Tomasz Bona, który otrzymał przywilej w 1747. W okresie międzywojennym ludzie nie pracujący na roli zatrudnieni byli w wierzchucińskim tartaku. Ewangelicy w latach 80. XIX wieku stanowili 39% społeczności, w 1921 roku było ich 36%. Początkowo ich macierzysta parafia znajdowała się w Tucholi, od 1893 byli członkami parafii w Iwcu.

Ludzie

Właściciele największych gospodarstw w 1865 (łącznie 35): Sammel, Retzlaff, partyka, Krueger, Kutowski, Kobierowski

Lista poległych w I wojnie światowej zawiera następujące nazwiska: Brostowski, Czarwiński, Dahlke, Engler, Gelinski, Kosch, Kruppa, Maliszewski, Manke, Piotrowski, Romanowski, Ropiński, Schliep, Schulz, Wietrsykowski


Bibliografia:

  1. 2474 Lindenbusch, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1: 25 000, Reichsamt für Landesaufnahme, 1874. comp.jpg
  2. Gemeindelexikon für die Provinz Westpreussen : auf Grund der Materialien der Volkszählung vom 1. Dezember 1885 und anderer amtlicher Quellen, 1885, s. 148-149. comp.jpg
  3. A. Harnoch, Chronik und Statistik der evangelischen Kirchen in den Provinzen Ost- und Westpreussen. Neidenburg, 1890, s. 506. comp.jpg
  4. W. Kozłowski, Tucholskie wsie, Tuchola, 2009, s. 56, 394-395.
  5. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 11, Województwo Pomorskie. Warszawa: GUS, 1926, s. 61. comp.jpg

O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License