Położenie | Opis | Zdjęcia | Renowacja | Osadnictwo | Bibliografia
Położenie cmentarza - mapy
![]() |
Opis cmentarza




Położenie
Cmentarz położony w północno-wschodniej części Ciechocinka, przy ulicy Słońsk Górny. Od strony północno-wschodniej ograniczony przez drogę gruntową, od strony południowo-zachodnią przez drogę bitą (ul. Słońsk Górny), od strony północno-zachodniej przez pole uprawne, a od strony południowo-wschodniej przez nieużytki. Cmentarz pierwotnie należał do osady olęderskiej Słońsk składającej się z dzisiejszej wsi Słońsk Dolny oraz Słońska Górnego obecnie włączonego w granice administracyjne miasta i gminy Ciechocinek.
Podstawowe informacje
Data założenia | 1782 r. |
Wyznanie | mennonicki, ewangelicki |
Ówczesna parafia | Słońsk, od 1838 Nieszawa |
Status | nieczynny |
Powierzchnia | ~0,66ha |
Nr działki | 1827 |
Kształt | zbliżony do prostokąta |
Najstarszy zachowany nagrobek | II poł XIX w. |
Istniejąca dokumentacja | … |
Zagrożenia | dewastacja |
Stan zachowania | W TRAKCIE RENOWACJI, Typ VI |
Stan zachowania nekropolii przeciętny. Pomimo dewastacji grobów zachowało się co najmniej kilkanaście nagrobków z inskrypcjami. Układ cmentarza czytelny do dziś. Brak śmieci i nadmiernie rozrastającej się roślinności. Nie zachowało się natomiast ogrodzenie cmentarza oraz brama żeliwna, którą ukradziono w tym roku.
Roślinność
Drzewa | klon, lipa, robinia akacjowa, sosna, jesion |
Krzewy | głóg, dzika róża |
Inne | trawa, pokrzywy, paproć, bluszcz |
Aleja cmentarna prawdopodobnie zatarta lub brak. Brak zarejestrowanych pomników przyrody.
Nagrobki i inne elementy
Nagrobki | |||||
Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
Cenotafy | ? | - | - | - | - |
Cippusy | ? | - | - | - | - |
Grobowce | TAK | - | - | - | - |
Krzyże | NIE | - | - | - | - |
Mogiły obmurowane | TAK | ? | - | - | - |
Obejścia | TAK | - | - | - | - |
Obeliski | TAK | - | - | - | - |
Płyty poziome | ? | - | - | - | - |
Płyty pionowe | ? | - | - | - | - |
Przyścienne | ? | - | - | - | - |
Elementy | |||||
Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
Mur ogrodzeniowy | TAK | - | - | - | - |
Brama | TAK | - | - | - | pozostała kolumna od bramy, krata została skradziona |
Kościół | NIE | - | - | - | - |
Kaplica | NIE | - | - | - | spalona |
Inne | NIE | - | - | - | - |
Brak informacji na temat grobów o znaczeniu historycznym oraz osób szczególnie zasłużonych.
Inskrypcje - fot. Michał P. Wiśniewski, 2012-2013
Galeria zdjęć - fot. MIchał P. Wiśniewski, 2012
Galeria zdjęć - fot. Michał P. Wiśniewski, 2013
Renowacja
Renowacja cmentarza odbyła się w latach 2012-2014. Została przeprowadzona przez grupę renowacyjną Tak Trzeba, Parafię Ewangelicko-Augsburską w Toruniu oraz Pracownię Orange z Otłoczyna.
Relacje fotograficzne z kolejnych etapów renowacji z blogu "Kamień na Kamieniu" oraz z profilu Tak Trzeba na FB:
- Prace renowacyjne z 26.08.2014
- Prace renowacyjne z 23.08.2014
- Prace renowacyjne z 19.06.2014
- Prace renowacyjne z 14.06.2014
- Prace renowacyjne z 31.05.2014
- Prace renowacyjne z 17.05.2014
- Prace renowacyjne z 10.05.2014
- Prace renowacyjne z 24.08.2013
- Prace renowacyjne z 27.07.2013
- Prace renowacyjne z 15.09.2012
- Prace renowacyjne z 01.09-02.09.2012
- Prace renowacyjne z 07.07.2012
- Prace renowacyjne z 30.06-01.07. 2012
Osadnictwo w Słońsku
Historia
…
Ludzie
…
Bibliografia:
- 3178 Alexandrow, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1:25000, Reichsamt für Landesaufnahme, 1941.
- Galeria zdjęć z cmentarza na stronie Genealogy.net, stan z grudnia 2013 r., http://grabsteine.genealogy.net/namelist.php?cem=1299 [dostęp: 23.12.2013].
- W. K. Jankowski, Porządkowanie zruinowanego cmentarza w Ciechocinku [zdjęcia]. "Gazeta Pomorska" 2012, nr ??. [dostęp 03.07.2012]
- W. K. Jankowski, Porządkowanie cmentarza ewangelickiego na Słońsku, "Zdrój Ciechociński" 2012 nr 7 (238), s. 21.
- M. Kasowska, Stary cmentarz ewangelicko-augsburski w Słońsku Górnym, http://www.wiadomosci24.pl/artykul/stary_cmentarz_ewangelicko_augsburski_w_slonsku_gornym_235713.html [dostęp 10.07.2012]
- M. Kasowska, Tablice nagrobne cmentarza w Słońsku Górnym, http://www.wiadomosci24.pl/artykul/tablice_nagrobne_cmentarza_w_slonsku_gornym_zdjecia_235952.html [dostęp 10.07.2012]
- E. Kneifel, Die evangelisch-augsburgischen Gemeinden in Polen 1555-1939. Eine Parochialgeschichte in Einzeldarstellungen. Vierkirchen über München : Selbstverlag des Verfassers, 1971.
- E. Kneifel, Geschichte der Evangelisch-Augsburgischen Kirche in Polen. Niedermarschacht/Winsen an der Luhe : Selbstverlag des Verfassers, 1964.
- E. Mielke, Schlonsk. Chronik eines deutschen Dorfes an der Weichsel in Mittelpolen. Digital Revision von Jutta Dennerlein, 2004.
- K. Prętowska, Porządkują zapomniane nekropolie. Z potrzeby serca. Informacja ukazała się w TVP oddział Bydgoszcz dnia 01.07.2012
- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 1, Województwo Warszawskie. Warszawa: GUS, 1926.
- F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902.
- Ten cmentarz nie będzie już zapomniany, Materiał ukazał się w programie informacyjnym "Zbliżenia" w TVP oddział w Bydgoszczy, w dniu 26.08.2014
- Wolontariusze odnawiają stare nagrobki, Materiał ukazał się w programie informacyjnym "Zbliżenia" w TVP oddział w Bydgoszczy, w dniu 27.07.2013