Cmentarz poepidemiczny - Wielkie Radowiska

del.icio.usFacebook


Położenie cmentarza - mapy


Opis cmentarza

polny.png
Położenie

Cmentarz położony na południowym krańcu wsi. Jadąc z Wielkich Radowisk w stronę Małego Pułkowa DK nr 534, tuż za zieloną tabliczką informującą o rozpoczęciu terytorium wsi Małe Pułkowo skręcamy w prawo na drogę szutrową. Po przejechaniu nieco ponad 400 m. mamy po prawej stronie zagajnik, w którym znajduje się przedstawiona na fotografii kapliczka. Przypuszczalnie cały zagajnik po prawej jest miejscem pochowania zmarłych na epidemię cholery. Od południa/południowego wschodu graniczy ze wspomnianą drogą dojazdową, z pozostałych stron ograniczony przez pole uprawne.

Podstawowe informacje
Data założenia 1856 r.
Wyznanie bezwyznaniowy-epidemiczny
Ówczesna parafia -
Status nieczynny
Powierzchnia 0,18ha
Nr działki 334
Kształt prostokąt
Najstarszy zachowany nagrobek 1856
Istniejąca dokumentacja ?
Zagrożenia -
Stan zachowania UPAMIĘTNIONY
Roślinność
Drzewa olcha, topola biała
Krzewy głóg, czarny bez, lilak, ligustr, tuje
Inne konwalia, irys

Brak alei. Brak pomników przyrody.

Nagrobki i inne elementy
Nagrobki
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Cenotafy NIE - - - -
Cippusy NIE - - - -
Grobowce NIE - - - -
Krzyże NIE - - - -
Mogiły obmurowane NIE - - - -
Mogiły ziemne NIE - - - -
Obejścia NIE - - - -
Obeliski NIE - - - -
Płyty poziome NIE - - - -
Płyty pionowe NIE - - - -
Postumenty NIE - - - -
Przyścienne NIE - - - -
Inne TAK 1 ? beton nagrobek w formie kapliczki z Pietą
Elementy
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Mur ogrodzeniowy NIE - - - -
Brama NIE - - - -
Kościół NIE - - - -
Kaplica NIE - - - -
Krzyż NIE - - - -
Inne NIE - - - -

Na cmentarzu spoczywają Wawrzyniec i Marianna Marcinkowscy - mieszkańcy wsi Wielkie Radowiska.

Inskrypcje - fot. Anna Rydlewska-Chabros, 2013


Galeria zdjęć - fot. Anna Rydlewska-Chabros, 2013

{$caption}
fot. 1

Renowacja

Kapliczka zadbana, nie wymaga prac remontowo-konserwatorskich. Opiekują się nią mieszkańcy wsi lub gmina.


Epidemie w Wielkich Radowiskach

Cmentarz jest pamiątką po epidemii cholery, która nawiedziła Wielkie Radowiska w 1856 r. Była to druga co do wielkości epidemia cholery po słynnej z 1831 r., która objęła swoim zasięgiem niemal całe ówczesne Prusy Zachodnie. Wedle opracowań do czasu II wojny światowej na cmentarzu znajdowało się wiele pomników, a miejsce to było zadbane. Podczas okupacji hitlerowskiej cmentarz został zniszczony, a jedynym śladem po nim jest nagrobek w formie kapliczki - wystawiony dla małżeństwa Marcinkowskich.


Bibliografia:

  1. 2780 Bahrendorf. Geognostisch-Agronomische Ausgabe, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1:25000, Preuss. Landesaufnahme, 1909. comp.jpg
  2. B. Borysowski, Dokumentacja cmentarzy poewangelickich w powiecie wąbrzeskim. Wąbrzeźno, 2003.
  3. Plan odnowy miejscowości Wielkie Radowiska na lata 2009-2017, Dębowa Łąka, 2009, s. 5., comp.jpg [dostęp: 21.02.2014]
  4. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Dębowa Łąka, Dębowa Łąka, 2009, s. 52, comp.jpg [dostęp: 21.02.2014]

O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License