Cmentarz wielowyznaniowy - Nakło I

del.icio.usFacebook


Położenie cmentarza - mapy

vYwvqYok7S4fTZuf83mbpHWEWagJ397GYkENhBZ9dEGEfyflVOT5zp5x-LjJnGLzNyIb5UsJts_F2q0xf_Q=w320

Opis cmentarza

zabudowany.png
Położenie

Cmentarz położony przy al. Mickiewicza pomiędzy szpitalem, a Nakielskim Ośrodkiem Kultury (NOK). Od północy sąsiaduje z ul. Kazimierza Wielkiego, od wschodu ze szpitalem, od południa z al. Mickiewicza, a od zachodu z NOK, amfiteatrem i parkiem. Obecnie jest to wschodnia część parku im. Jana III Sobieskiego.

Podstawowe informacje
Data założenia poł. XIX w.
Wyznanie wielowyznaniowy - rzymskokatolicki i ewangelicki; posiadał także część gdzie pochowano ofiary epidemii cholery
Ówczesna parafia katolicy - Nakło nad Notecią, ewangelicy - Nakło nad Notecią (od 1799)*
Status nieczynny, nie przeprowadzono ekshumacji
Powierzchnia ~1,25 ha (pow 2 działek), wg starych map cmentarz miał ~ 0,97 ha.
Nr działki cała 2106 i połowa 2107 (od granicy z 2106 do alei rozgraniczającej park z NOK
Kształt zbliżony do prostokąta
Najstarszy zachowany nagrobek 1883 (INS. 1)
Istniejąca dokumentacja ?
Zagrożenia brak ekshumacji przy jednoczesnym zmniejszaniu powierzchni cmentarza na cele inne niż teren zielony
Stan zachowania nagrobków ZLIKWIDOWANE, Typ Ia (całkowita likwidacja nagrobków i brak upamiętnienia cmentarza)[* *]
Data zamknięcia, likwidacji 1945[* * *], ?

[*] - początki luteranizmu w Nakle sięgają XVII wieku jednak ewangelicy zostali wygnani stąd przez Jezuitów. Od 1775 działała kaplica ewangelicka w Polichnie. W 1797 Rejencja Kwidzyńska pozwoliła ewangelikom z Nakła posiadać dom modlitwy na terenie miasta będący częścią oficjalnej struktury kościelnej jednak w rejestrach znalazł się on 2 lata później w 1799. Od 1819 dom modlitwy w Nakle stał się niezależną parafia ewangelicką.
[* *] - tablica (INS.1) i fragment krzyża (INS.2) zostały przeniesione do Muzeum Ziemi Krajeńskiej przez jednego z mieszkańców.
[* * *] - w literaturze można znaleźć informację, że cmentarz został zamknięty w 1926.

Roślinność
Drzewa
Krzewy
Inne trawa

Brak zarejestrowanych pomników przyrody. Większość drzew została wycięta podczas rewitalizacji parku oraz przed budową parkingu. Układ wewnętrzny cmentarza nieznany. Jedna z alei przebiegała niemal identycznie z aleją parkową idącą bliżej szpitala łączącą al. Mickiewicza z ul. Kazimierza Wielkiego.

Nagrobki i inne elementy
Nagrobki
Mogiły obmurowane NIE - - -
Mogiły obmurowane z postumentem NIE - - -
Mogiły ziemne NIE - - -
Pola grobowe NIE - - -
Krzyże NIE - - - -
Postumenty NIE - - -
Cenotafy NIE - - - -
Cippusy NIE - - - -
Grobowce NIE - - - -
Płyty poziome NIE - - - -
Przyścienne NIE - - - -
Inne NIE - - - -
RAZEM -
Elementy
Rodzaj Istnienie Ilość Data powstania Materiał Uwagi
Mur ogrodzeniowy NIE - - - resztki muru od strony Al. Mickiewicza zostały zlikwidowane podczas rewitalizacji parku
Brama NIE - - - resztki po słupach od bramy znajdują się (jeszcze) na początku alei parkowej od strony Al. Mickiewicza
Kościół NIE - - - -
Kaplica NIE - - - -
Inne TAK 1 XX w metal w południowo zachodniej części zachowała się pompa wodna

Brak danych o pochowanych tutaj osobach znanych lub szczególnie zasłużonych.

Inskrypcje - fot. Sławomir Sikorski, 2015; Tomasz Pasieka, 2018


Galeria zdjęć

fot. Sławomir Sikorski, 2015

{$caption}
fot. 1
{$caption}
fot. 2
{$caption}
fot. 3
{$caption}
fot. 4
{$caption}
fot. 5
{$caption}
fot. 6
{$caption}
fot. 7
{$caption}
fot. 8
{$caption}
fot. 9
{$caption}
fot. 10
{$caption}
fot. 11
{$caption}
fot. 12
{$caption}
fot. 13
{$caption}
fot. 14
{$caption}
fot. 15
{$caption}
fot. 16
{$caption}
fot. 17
{$caption}
fot. 18
{$caption}
fot. 19
{$caption}
fot. 20

Inne

{$caption}
fot. 1

Renowacja

Nie przeprowadzono z powodu zlikwidowania nagrobków na cmentarzu i przekształceniu go w 1983 w park im. Jana III Sobieskiego. Widoczne na (INS.1) tabliczka i fragment krzyża (INS.2) zostały uratowane przez jednego z mieszkańców i przeniesione do Muzeum Ziemi Krajeńskiej - wyszły przy okazji prac ziemnych. W 2012 roku przeprowadzono rewitalizację parku, podczas której zlikwidowano niski murek będący podstawą pod nieistniejące ogrodzenie od strony Al. Mickiewicza. Znaleziono także ludzkie kości. Od momentu rewitalizacji rozpoczął się proces sukcesywnego wycinania drzew w parku (cmentarzu). Przyznać jednak trzeba, ze wiele z nich było uschniętych i stwarzało zagrożenie. W wyniku nawałnicy z sierpnia 2017 wiele drzew zostało powalonych lub uszkodzonych. W 2018 roku przystąpiono do budowy parkingu o pojemności 54 miejsc uprzednio dokańczając wielką wycinkę drzew w miejscu inwestycji. W wyniku przetargu wykonawcą została firma Dromaks z Bydgoszczy.


Historia cmentarza wielowyznaniowego, przy Al. Mickiewicza
Historia

Zwany był cmentarzem "na Chojnach". Był to cmentarz o charakterze komunalnym, tzn. należał do miasta Nakło. Posiadał część dla katolików i dla ewangelików. Ponadto niewielki fragment dla ofiar epidemii. Więcej informacji w terminie późniejszym.

Ludzie


Bibliografia:

  1. 1424 Nakel a. d. Netze, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1:25000, Reichsamt für Landesaufnahme, 1878. comp.jpg
  2. P. Antonkiewicz, Cmentarze w zasięgu wzroku, "Express Bydgoski", wyd. on-line z 30.09.2009, http://www.expressbydgoski.pl/archiwum/a/cmentarze-w-zasiegu-wzroku,11182778/
  3. P. Antonkiewicz, Ślady giną, ale pamięć jeszcze żyje, "Express Bydgoski", wyd. on-line z 30.10.2005, http://www.expressbydgoski.pl/archiwum/a/slady-gina-ale-pamiec-jeszcze-zyje,11388877/
  4. Budowa parkingu niedługo się rozpocznie. Wybrano wykonawcę, Nakło24.pl z 05.05.2018, http://www.naklo24.pl/Budowa_parkingu_niedlugo_sie_rozpocznie._Wybrano_wykonawce,56593.html
  5. J. Gratkowski, Parking na kościach zmarłych?, Gazeta Regionalna Powiat z 08.08.2018, s. 7.
  6. Huragan zniszczył parki, Nakło24.pl z 12.08.2017, http://www.naklo24.pl/Huragan_zniszczyl_park._Zobacz_%3Cfont_color=red%3E(zdjecia)%3C_font%3E,50091.html
  7. Murek już tylko wspomnieniem, Nakło24.pl, http://www.naklo24.pl/Murek_juz_tylko_wspomnieniem,2477.html
  8. Nakło. W parku znaleziono kości. Czy są to ludzkie szczątki?, Pomorska.pl z 24.07.2012, http://www.pomorska.pl/wiadomosci/naklo/art/7296611,naklo-w-parku-znaleziono-kosci-czy-sa-to-ludzkie-szczatki,id,t.html
  9. Przybędzie miejsc parkingowych, ale ubędzie zieleni. Gmina szuka wykonawcy, Nakło24.pl z 17.03.2018, http://www.naklo24.pl/Przybedzie_miejsc_parkingowych,_ale_ubedzie_zieleni._Gmina_szuka_wykonawcy,55386.html
  10. Przygotowania do budowy parkingu. Trwa wycinka i karczowanie drzew, Nakło24.pl z 24.03.2018, http://www.naklo24.pl/Przygotowania_do_budowy_parkingu._Trwa_wycinka_i_karczowanie_drzew,55568.html?v=m#vote
  11. A. Sergot Nakło - miasto trzech kultur. Szlak turystyczny śladem zabytków Nakła nad Notecią, pod. red. T. Pasieki, 2016, s. 26. comp.jpg
  12. M. Stankiewicz, Parking przy szpitalu w Nakle prawie gotowy. Sporo do zrobienia przy skateparku, "Gazeta Pomorska" z 08.08.2018, http://www.pomorska.pl/wiadomosci/naklo/a/parking-przy-szpitalu-w-nakle-prawie-gotowy-sporo-do-zrobienia-przy-skateparku-zdjecia,13395717/
  13. A. Werner, Geschichte der evangelischen Parochieen in der Provinz Posen. Posen: W. Decker, 1898, s. 224-227. comp.jpg
  14. Znikną drzewa stare i chore, Nakło24.pl z 12.03.2015, http://www.naklo24.pl/Znikna_drzewa_stare_i_chore_,26080.html

O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 License