Położenie | Opis | Zdjęcia | Renowacja | Osadnictwo | Bibliografia
Położenie cmentarza - mapy
Opis cmentarza


Położenie
Cmentarz położony na terenie parku pałacowego, w południowo zachodniej stronie.
Podstawowe informacje
Data założenia | 1878 |
Wyznanie | ewangelicki |
Ówczesna parafia | Ostromecko (od 1855), przedtem Chełmno, od 1862 Ostromecko samodzielną parafią) |
Status | nieczynny |
Powierzchnia | ~0,05 ha |
Nr działki | nie wyodrębniono, na terenie działki nr 121 |
Kształt | prostokąt |
Najstarszy zachowany nagrobek | I poł. XX w. |
Istniejąca dokumentacja | |
Zagrożenia | śmieci, dewastacja |
Stan zachowania | DOBRY, Typ VIa |
Data zamknięcia, likwidacji | 1945, - |
Roślinność
Drzewa | - |
Krzewy | - |
Inne | - |
Brak zarejestrowanych pomników przyrody. Układ cmentarza czytelny.
Nagrobki i inne elementy
Nagrobki | |||||
Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
Cenotafy | NIE | - | - | - | - |
Cippusy | NIE | - | - | - | - |
Grobowce | NIE | - | - | - | - |
Krzyże | NIE | - | - | - | - |
Obeliski | NIE | - | - | - | - |
Mogiły obmurowane | NIE | - | - | - | - |
Mogiły ziemne | NIE | - | - | - | - |
Płyty poziome | NIE | - | - | - | - |
Płyty pionowe | NIE | - | - | - | - |
Pola grobowe | NIE | - | - | - | - |
Postumenty | TAK | ? | I poł. XX w. | ? | - |
Przyścienne | NIE | - | - | - | - |
ŁĄCZNIE | ? | ||||
Elementy | |||||
Rodzaj | Istnienie | Ilość | Data powstania | Materiał | Uwagi |
Mur ogrodzeniowy | TAK | - | 1887 | cegła | - |
Brama | TAK | 2 | 1887 | żeliwo | - |
Kościół | NIE | - | - | - | - |
Kaplica | NIE | - | - | - | rozebrano w latach 60. XX w. |
Inne | NIE | - | - | - | - |
Brak informacji na temat grobów o znaczeniu historycznym oraz osób szczególnie zasłużonych.
Inskrypcje
Galeria zdjęć
fot. Michał P. Wiśniewski, 2014
Renowacja
Kaplicę grobową dla rodu Alvensleben wybudowano w 1878 r. W 1887 r. obok kapliczki założono cmentarz wraz z bramą i ceglanym murem. Całość wzniesiono w stylu neoromańskim staraniem Albrechta Alvenslebena i Marty Schonborn von Alvensleben. Na terenie cmentarza, na widocznych do dziś podwyższeniach znajdowały się tabliczki z nazwiskami zmarłych oraz nagrobki. W 1959 r. autor kroniki parafialnej spisał treść 3 z nich. Były to nazwiska: Eugenie Massounet (1838-1912), Helene von Schonborn (1850-1851), Marie von Schonborn, geb. von Schlichten (1830-1894). Maria to ta, od której imienia pochodzi nazwa parku i wody mineralnej.
Cmentarz rodowy miał charakter wielowyznaniowy gdyż Maria i jej mąż Gottlieb byli wyznania katolickiego i wspierali miejscową parafię. Jednak większość rodu była protestantami.
Pierwotnie kapliczka posiadała kolumny, a wewnątrz znajdowało się malowidło ścienne przedstawiające Chrystusa i napis - nazwiska fundatorów i data budowy. Okna posiadały witraże. Po 1945 r. kaplica i cmentarz został całkowicie zdewastowany i rozszabrowany. Ostatecznie budowlę usunięto pod koniec lat 60. XX w. Obecnie po kaplicy została tylko resztka mozaiki na posadzce i miejsca po kolumnach. Wejście do katakumb zabezpieczono. Mur cmentarza oraz brama jest w dobrym stanie. Najwyraźniej odnowiono ją. W 2014 r. zamontowano tabliczkę informacyjną.
Osadnictwo w Ostromecku.
Historia
Ludzie
Lista strat z I wojny światowej zawiera następujące nazwiska: Alvensleben (Ludolf), Antkowiak, Chmielewski, Domagalski, Glander, Gollnick, Grascheck, Grzegorowski, Grützmacher, Guczalski, Guttzeit, Hagenau, Jarotzki, Kaminski, Klause, Klawitter, Knuth, Kohler, Kuligiowski, Lewandowsi, Liedtke, Mertner, Meyer, Müller, Naß, Pangowski, Paplowski, Piarek, Rutkowski, Scherer, Schwandt, Sionkowski, Smolinski, Sommer, Strzelecki, Wegner, Wollboldt
Księga adresowa Polski z 1928 r. zawiera następujące nazwiska: Joachim Schonborn-Alvensleben (właściciel pałaców, cegielnia, gorzelnia, młyn, tartak), Gołębiewski (piekarz), Guczalski (murarz), Kiprowski (kowal), Mąka (artykuły kolonialne, zajazd), Meyer (restauracja), Wechler (kołodziej)
Księga adresowa z 1941 r. zawiera następujące nazwiska: Alvensleben (pałace, tartak, cegielnia, gorzelnia, wytwórnia wody mineralnej), Bylowski (rzeźnik, sklep), Golembiewski (piekarz), Rybicki (zajazd),
Inne:
Paul Mertner - pastor w 1922
Bibliografia:
- 2875 Fordon, Topographische Karte (Meßtischblatt) 1:25000, Preuss. Landesaufnahme, 1909.
- Deutsches Reichs Adressbuch. Die Ostgebiete, Berlin: Buch- und Tiefdruck Gesellschaft, 1941, s. 127.
- J. T. Dziedzic, P. Ossowski, Powiat i miasto Chełmno. Monografia krajoznawcza. Chełmno: F. Tyszkiewicz, 1923, s. 110.
- "Dziennik Kujawski" z 22.09.1894, nr 217, s. 2.
- Gemeindelexikon. Auf Grund der Ergebnisse der Volkszahlung vom 1 December 1910 und anderer amtlischer Quellen, H. 3. Regierungsbezirk Marienwerder, Berlin: Verlag des Koniglichen Stastitsischen Landesamts, 1912, s. 10-11.
- A. Harnoch, Chronik und Statistik der evangelischen Kirchen in den Provinzen Ost- und Westpreussen. Neidenburg, 1890, s. 483-484.
- Informacje o cmentarzu, http://www.nasze-ostromecko.pl/page24.php [dostęp: 29.03.2015]
- Księga adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa, Warszawa: Towarzystwo Reklamy Międzynarodowej, 1928, s. 1196.
- Ostromecko - pałac nowy na stronie Polskiezabytki.pl, http://www.polskiezabytki.pl/m/obiekt/1216/Ostromecko/ [dostęp: 26.03.2015]
- Ostromecko - pałac stary na stronie Polskiezabytki.pl, http://www.polskiezabytki.pl/m/obiekt/1217/Ostromecko/ [dostęp: 26.03.2015]
- Z. Raszeja, Ostromecko i okolice, Bydgoszcz: Margrafsen, 2002, s. 156-157.
- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych T. 11, Województwo Pomorskie. Warszawa: GUS, 1926, s. 9.
- Studium Uwarunkowań i Zagospodarowania Przestrzennego, Dąbrowa Chełmińska, 2005, http://www.bip.dabrowachelminska.lo.pl/?cid=151&bip_id=587 [dostęp: 17.03.2015]
- F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski i in., Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1880-1902, t. VII, s. 693.